R. Lalrinsiami   

“Information Technology khawvelah kan awm tawh a,” tihte hi kan sawi fo va, a dik pawh a dik reng a ni. A lam puma sawi teh duah a buaithlak avangin tuipuiral ho lam dan angin IT kan ti puam ve talh talh reng mai a, Mizo thalaite titi luahtu tam ber leh an hun la tu tam ber chu IT kaihhnawih hi a ni ti deuh tawp ila dawt sawi hmang kan nih a rinawm lo.

Chutiang khawpa kan thalaite nun luhchilhtu IT chu engtiang takin nge kan thalaite hian an hman tangkai tih erawh sawi thiam a har viau thung si.

An khawih nasat em em te chu social media kan tihin a huam hrang hrang, whatsaap, tiktok, instagram, facebook, youtube leh a dangte an ni ber a. Hengah na na na hi chuan duhthusama thiam nal zal mai an ni fur hlawm awm asin, mu zuar chungin an khawih ngat ngat mai a, kilkhatah ngawi rengin an thu kun lap a, an bur ngar ngar mai a ni.

Kan thalaiten an khawih nasat zingah online games hi sawi hmaih chi a ni lo. Meng sen rumin, hawi a burin, mitmeng vai ruaiin an khel tluk tluk mai a, khawvel hi engtin nge a kal zel tih te, thuthar pawimawh a awm em tih te, India ramin engnge a buaipui tihte chuan an ngaihtuahna sir kil pawh a luah pha meuh lo, IAS tihte chu e, hla tak a ni, hla tak…

Mizo thalai zawng zawng kan huam lo a nih pawhin college kal chin tal chu han hrut na lui ta deuh ila, nu leh pate nghahfak mai an ni lo va, ram nghahfak an ni si a. Hripui avangin nunphung a buai a, online a class kal a ngai ta tlat mai si a, IT ah Mizo thalaite hniam sit set zia a lo lang ta uar uar mai a ni.

Thil tak takah chuan social media platform ringawt te chu a lo tawk zo awzawng lo mai a, Microsoft words a thu chhut te, pdf a siam te, email thawnte chu a serh zinga a mei anga an tih ngei ngei ngai a ni ta a. Mahse, chung ang thil common lutuk, mipui nawlpui pawhin hmanah hmanah an thiam sup sup tawh chu Mizo zirlai, college rap chin, inti changkang ve angreng tak bawk si zinga tam tak chuan zuk thiam reng reng lo va! Mak thei ngei!

Thenkhatte chuan email thawnna chikhat gmail hmingte hi an vawikhat hriatna a ni hem mai nia! Zirlai thenkhat lahin gmail leh hotmail te download an tum nasa mai a niawm a, thlansa phulkaiin an bei a, an beidawng thak, download chi ni nghal lo chuan! 
    
Ram danga college leh university a zirlaite rinrawl ber ni kumkhua gmail te, hotmail te, rediffmail te chu Mizo zirlai, college rap pha chin zingah lo la hre ve ngai reng reng lo an lo tam em em mai an ti a, a mak bawk si, a nuihzatthlak bawk si.

Chu mai a ni lo va, online a class kal ngai ta chu, online classroom platform hrang hrang ZOOM te, Skype te, Google Meet te leh a chi dangte hmang thiam hlei thei lo te, lut fuh thei lo reng maite pawh an awm nuk mai an ti a, a mak lehzel khawp mai. Kan rilru pekna lamah chuan kan bur nilen thak thak theih laiin thil tak takah erawh kan thla a tliak leh hnup thin a ni ber mai.

Hei chen online class kal a ni tawh a, online in test leh exam te pawh an hmachhawn nual tawh a. Chuti chung chuan tun thlenga email thawn la thiam thei lo te, thawn fuh thei reng reng lo, “Miss, whattsapp ah ka rawn thawn mai dawn em ni?” ti bui bui chi an la kat nuk mai a ni zuk ti a. Pdf te pawh rinrawlah an neih chhoh tawh tehlul nen, siam thiam thei miah lo te pawh an la awm teuh zuk la ti lehzel a. Zirlai chu a inzir tur a ni a, mahse, a inzir miah lo tihna a ni, a beidawnthlak khawp mai.

Duhthusamin internet a tha tawk lo thin a, chu chu mitin hriat a ni. Mahse, internet tha ber chi pawh nei ila, Mizo zirlai, college rap pha chin tam tak zingah hian thil tak tak ngaihtuah peih hlawl lo hi an tam lu ta deuh a ni lo maw? 

Mizo thalaite hi IT ah hian an sang lo a ni.