DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
ASSAM RIFLES HI TUTE NGE AN NIH PART - II
Apr 13, 2023

Assam Rifles-te lo chhuahna kan sawi tawh a, “Cahar Levy” atanga Frontier Police leh, “Surmah Valley Military Police” ah te a hun an hman hnu, an bul tanna a Commandant hmasaber Capt. Granville Henry Loch pawh Lieutenant Colonel lo ni tawhin kum 1914-ah chuan hmun dangah sawn a lo nih hnu chuan a hote chu “Assam Rifles hming pu in 1st Assam Rifles (Lushai Hills) Battalion tih an ni ta a. Hetih hunah hi chuan Lusei (Lushai) tlangval engemaw zat pawh Military Police-ah hian an lo awm ve tawh a ni.

Hetianga 1st Assam Rifles (Lushai Hills) Battalion tih an lo nih takah chuan Lushai Hills din tirh (1889 0 1990) lai a mi pawimawh te : Capt. H.R. Brown (6th Sept. 1890) a Thanruma Sailo khua ten an thah tak) leh amah rawn thlaktu Mr. R.B. Macabe ICS (1890 - 92); Mr. A.W. Davies ICS (1892 - 1894); Mr. A. Porteous ICS leh Major John Shakesphere C.I.E.D.S.O.-te chuan Lusei Lalte nena inremna siam a nih theih nan an thawh nasat thu hriat a ni. 

Inremna siamna tur atan hian Savunga Sailo (Chhim Vailian lo dotu awm chuan) tupa Khawliana Sailo leh a aihnahphahpui te lahin Lal ho leh heng British Officer-te hi an thawhpuiin indona awm lova hmaichhana in biakrem a nih theihnan Sap ho mamawh an neih theih chhum ngal tha leh Ar leh artui an sen hnem thu te pawh hriat a ni a. Chutianga an thawh nasat em avang leh chhim vailianin an khua leh tuite an kah chereu sak vanga an pûtû a “Lal vakvai” nih an hlawhna leh, Chhim Vailian te nen an inremna a lehkha an dawn (credential) tha taka maubur chhunga kawl nachang an hriat avangin an chhawr tangkai ta a, duh ang zat ram leh tlang thlang thei an dah takna chuan Lungleng tlang leh Khawrihnim leh Lungdar ‘W’ tlang ama duhthlanna ngeia Khamliana Sailo chuan a neih tak thu te hriat a ni a. Hetih hunah hian amahin duh ni phei se Lushai Hills pumah Lal anga awm leh Lal dang te chunga dah an tum hial thu pawh hriat a ni.

Chutiang dinhmuna awm nimahse Lungleng Lal nih kha duh tawkin Lal leh Lal inkar thubuai remtu a an dah pawh thawk rei duh lovin Aijal Forte-a sipai hotu leh Bawrhsap hmasate nena Lushai Hills tih changkanna tura theihtawp chhuah chu a duh dan a nih thu hetih hunlaia roreltute : Bawrhsap leh Sipai Commandant ten an han hriat chuan, kum 1914-ah chuan Aijal Forte-a sipai (Surmah Valley Military Police) te chu 1st (Lushai Hills) Assam Rifle Battalion tih an lo ni ta a, Lusei tlangval pawh eng nge maw zat an lo awm ve tawh a. Heng Lusei tlangvalte pual hian Khamliana Sailo, Lungleng Lal chuan Tea Party siam sakin, heng Lusei tlangval Assam Rifles-a badge hmasaberte parade inspection pawh Commandant Leut. Col. G.H. Loch I.A. chuan a neih tir thu te pawh hriat a ni.

Hetianga a Frontier Police hmun hrang hranga awm te leh Surmah Valley Military Police Lushai Hills-a awm te 1st Assam Rifles (Lushai Hills) Battalion anih rualin Sadya Villa Frontier Police te pawh 2nd A.R. (Lakhimpur) Batallion tih an lo ni a, Nagaland, Kohima a mite pawh 3rd Assam Rifles (Naga Hills) Bn. niin Manipur, Imphal a mite pawh 4th Assam Rifles (Manipur) Bn. leh Darrang District Tezpur a mi te pawh 5th Assam Rifles (Darrang Bn.) tih an lo ni ve leh hlawm ta bawk a ni.

A bik takin 1st AR Lushai Hills Bn. te hi lo thlir bing ta ila. Frontier Police an nih atanga kan chhut chuan an Commandant hmasaber chu Leut. Col. H.W.G. Cole (1890 - 92) a ni a. A dawtah Capt. G.H. Loch (1892 - 1914) a ni a, anni pahnih hian Aijal Fort bul tanna hna hi plan fel tak nen hma an lo la a, an hnulama mite tana entawn tlak khawpin an thawk tih hriat a ni. 

Leut. H.W.G. Cole hian huan thlai thil leh thing tha Eucalyptus, Fir, Sasua leh Silver Oak bakah sal thing te Aijal Fort chei nan a lalut a. Alu, purunsen, purun var, Masala, sahdah (Tobacco) leh serthlum leh theihai te a la lut a hriat a ni. Heng thlai chin te tihhmuhtu atan Khawliana Sailo, Lungleng Lal nita chu an hman tangkai thu pawh hriat a ni.

Leut. H.W.G. Cole hi Capt. a kai hnu khan 1899 - 1900 chhung Superintendent Lushai Hills-ah a rawn awm leh a, Major-a a kai hnuin 1906 kum atanga 1911 thleng khan Supah ah bawk a rawn awm leh a ni. Hemi kum atang hian Lusei Lal fa te High School lut turte tan scholarship naupang 6 (paruk) tan a sanctioned a, hetia Bawrhsap (Superintendent) a awm lai hian Lushai Hills-ah Pathian thlarau a harhna Khasi rama Mairang atanga an zuk puakchhuah thlen lai a ni. Tin, hemi hnu, a hun tawp lamah ‘Bawih’ chungchangah Dr. peter Frazer M.D. nen thubuai an neih thu pawh hriat a ni.

Khatih laia Lusei ho ten ‘Bawih’ an tih leh sap ho (English) ten ‘Slave’ an tih nen khan ngaih zawn an ni a. Sap hovin a ‘Slave’ an tih te chu ‘lei ‘ theih leh ‘hralh’ theih an ni a, zalenna an neilo reng reng ang a ni a. Nimahsela, Lusei Lal ten a ‘bawih’ an neih kha chu chihnih chithum an awm thu leh, hmanlai (Hmakhawsang) a Lal bawih an sawi ang ai kha chuan hetih hun lai (1910 - 1911) hi chuan an zalen tawh deuha hriat a ni. Mahse Dr. Peter Frazer M.D. hi mi chak tak leh khatih lai King George V hun lai Parliament khan British (Kumpinu) awp ramah; Slave’ neih phal a nih loh avangin Lushai Hills a ‘Bawih’ te pawh ban vek tura tih niin Dr. Peter Frazer chuan hnehna a chang ta a ni.

Kum 1914 hnuah chuan khawvel Indopui I-na lo chhuakah khan Assam Rifles-te pawhin Kumpinu Sorkar raldo te dopui turin Assam Rifles-te pawh hian indona zawm in Battalion hrang hrang atanga an kaldan chu hetiang hi a ni :- 1st A.R. (Lushai Hills) Bn. atangin Indian Officers pariat leh sipai rank hrang hrang 817 :- 2nd A.R. (Lakhimpur) Bn. atangin Indian Officers pasarih leh sipai rank hrang hrang 898 :- 3rd A.R. (Naga Hills) Bn. atangin Officers pathum leh sipai rank hrang hrang 720 :- 5th A.R. (Darrang) Bn. atangin Officers panga leh sipai rank hrang hrang 649. Tichuan Assam rifles atanga 1st World War-a kalte chu Officer 23 leh sipai rangk hrang hrang 3174-te chu Gorkha Regiment te pui turin (reinforcement) in an kal a. An zinga Officers -11 leh sipai 69-te chuan Chawimawina (Award) hrang hrang an dawng a. Chung chawimawina te chu Indian Order of Merit - 3, Indian Distinguish Medals - 5 leh Meritorious Medals - 12 te an ni. 

He Indopuia kalte zingah vanduaithlak takin Indian Officers - 5 leh Rank hrang hrang ami - 237 ten nunna an chan a, Indian Officers 6 leh Rank hrang hran ami 247 hliam an tuar thu hriat a ni.

Assam Rifles-te hi Gorkha Regiment (GR) te zu puibawm tura kal an ni a, Gorkha Regiment-te an tirhna ram : France, Egypt, Gallipoli, Mesopotamia (Iraq), North Persia (Iran) leh North West Frontier of India (Iran ram rami dep Pakistan) ah te an zu kal a ni. Assam Rifles-te hi Gorkha Rifles-te nena inzawmna nghet (Permanent affiliation) Bn. hrang hrang ami ten Gorkha Bn. hrang hrangah an nei a, hetiangin :-

1st A.R. (Lushai Hills) Bn. chu 2nd Group leh 9th GR-ah.
2nd A.R. (Lakhimpur) Bn. chu Group 7th leh 5th GR-ah.
3rd A.R. (Naga) Bn. chu 1st Group leh 4th  GR-ah.
4th A.R. (Manipur) Bn. chu 4th Group leh 5th Group-te 6th GR-ah
5th A.R. (Darrang) Bn. chu 3rd Group leh 3rd GR 

Assam Rifles-te hi Frontier Police-a an awm lai kum 1889 atanga India Independent-te thleng khan Commamdant mihran hran 22 vel an awm hman a , mi thenkhat vawihnih vawithum awm nawn te pawh an awm a. India Independent hnu Commandant hmasaber nia hriat chu Leutenant Colonel G. Mangeram a ni.

Aijal kha Assam Rifles Training Center-ah engemaw hun chhung kha chuan hman a ni thin a. Kum 1958 hnu lam kha chuan hmun dangah sawn an ni ta a. Assam Rifles-te leh Aijal Civilian mipuite inkarah intihthiamlohna kum 1966 hmalam kha chuan hriat tur a awm hriat a ni ngai lova. Infiamna lamah phei chuan Civil mite tan an tangkaiin A.R. Parade Ground (Lammual) hi sikul lam leh Sports engemaw, sorkar thil tihpui engemaw neih hun atan a tangkai em em a ni.

Tunah chuan anmahni chhut dana chhut chuan kum 1834 - 35 atanga chhut chuan kum 180 chuang lai an lo tling ta. Assam Rifles hming an put tan atang erawh chuan kum 108 vel an ni tawh a ni.

Tunah chuan Inspectorate - 3 neiin Inspector Generals pathum, Army Major General Rank, Silchar, Imphal leh Kohima-ah te  Headquarters an nei a, Director General of Assam Rifles erawh chu Shillong, Meghalaya-ah a awm thung a, tunah hian Battalion 46 an nei mek ni a hriat a ni.

Latest News & Chhiar Hlawh