DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Hlawh pun nge puh loh - Vanlalruata
Jan 13, 2018
Sorkar hnathawk hi engzat chiah nge kan neih ang a, chung zingah chuan mahni hlawha lungawi lo, hlawh pangngai hlawh zui dawn vanga bang hial duh tur engzat tak awm ang maw?Sorkar hnathawk hi engzat chiah nge kan neih ang a, chung zingah chuan mahni hlawha lungawi lo, hlawh pangngai hlawh zui dawn vanga bang hial duh tur engzat tak awm ang maw? India ramah pawnlam mi tana hriatthiam hleih theih loha budget an ziah tlat avangin Mizoramah pawh kan State Budget hi hriat thiam a har hle a. Hei vang hian a mawhphurtu minister leh thawktu ten budget dinhmun an sawi dan te, mi thiam hrang hrangin an sawi dante a inang lo nuaih thin a. Mi thiamte rawn chunga kan budget bu hrang hrang kan zirchianna atanga kan hmuh dan chuan kum 2001-2002 khan kan budget atanga 36.10% hnathawh nan kan hmang a. A hnu kum 10, kum 2011-2012 khan 17.28% chiah hnathawh nan hmangin kum 2014-2015-ah phei chuan 10.98% chiah kan hmang niin kan hria a. Kan ruaipui atangin mipuiin bel 10 deuh chiah kan chang ta a, chuta mi chuan an la rawn eiru thin zui a ni tiin kan theihpatawpin kan tlangau a. Sorkar lama a mawhphurtute erawh chuan thu diklo sawiah min puh a. Mahse, a dik an tih chu puang tura kan ngen thin laia tun thlenga a dikna an la puan chhuah chuan loh avangin thudik sawiah kan la inngai reng thung. Kum 2016-2017 khan kan Finance Minister Pu Lalsawta’n ‘Budget tak tak Mizoramin kan neih hmasak ber’ tia a sawi budget a pharh a. Mipuiin budget kan ngaihven tak thu sawiin sum hman tur zawng zawng chu cheng vbc 8,218.65 anih thu leh hemi atang hian cheng vbc 6,390.57 (77.75%) chu hlawh leh inrelbawlna senso (revenue expenditure) a nih thu leh, cheng vbc 1,828.08 (22.24%) chu hnathawhna tur (capital expenditure) a nih thu a sawi a. Hemi kum hian ‘Works Programme for 2016-2017’ bu chhuah tel a ni. Finance Minister-in mipui tan (hnathawh nan) 22.24% lai a awm thu a sawi avang hian a hma lawka 10% u awrh awma kan lo sawi thin avangin dawt sawi hmang kan ang ta hle a. Works Programme bu kan belchiang ta a. He lehkhabu atang hian ni anga tarlan leh a tak danglam nasatzia kan hmu teuh a. Budget-a cheng vbc 77.95 lai nei AH&Vety Department chuan hnathawhna tur cheng khat mah an lo nei lo a. Cheng vbc 62.85 nei, hnathawh nana cheng vbc 17.25 neia tarlan Industries Department chuan a takah mipui banphak hnathawh nan cheng vbc 16.65 chiah an lo nei a. Cheng vbc 16.48 nei, hnathawh nana cheng nuai 20 neia tarlan Soil & Water Conservation Department chuan a takah mipui banphak hnathawh nan cheng nuai 2.55 chiah an lo nei a. Budget-a cheng vbc 16.95 nei, hnathawh nana cheng nuai 30 neia tarlan Sericulture Department chuan a takah mipui banphak hnathawh nan cheng khat mah an lo nei lo. Mak tak tak a tam. Finance Minister hian hnathawh nan 22.24% awm angin hemi kum hian sawi mah se Works Programme bu chin tak tak chuan mipui banphak hnathawhna tur awm chu 10% bawr chauh a ni. A mak leh pawi lai chu hemi hnu kum, 2017-2018-a ‘Works Programme’ bu an chhuah tel ta lo kha a ni a. Budget thar an pharh hunah chuan a rawn tel leh tawh em ang chu maw? Heng a chunga tarlan department-ah te hian thawktu an awm teuh hlawm a. Hemi kuma sorkar ngeiin a tarlan dana thawktu nghet awm zat chu - AH&Vety-ah mi 641, Industries-ah mi 354, Soil & Water Conservation-ah mi 314, leh Sericulture-ah mi 257 a ni a. Heng bakah hian a nghet lova thawk - AH&Vety-ah mi 243, Industries-ah mi 62, Sericulture-ah mi 174 a ni a. ‘Heti zat sum hmanga hnathawk tur hian hnathawktu tam zawng hi a awm tawk a ni’ tiin inhnial fiamnaah sawi dawn ila a huphurhawm viau ang. Tun hnaia kan sorkar hnathawk neih zat nia sorkarin ‘Salary & Employment Data’ bu-a a tarlan dan chuan 2014-15 kumah mi 51,177; 2016-17 kumah mi 49,404 leh 2017-18 kumah mi 47,824 (2015-16 kum ami ka nei mai lo) niin sorkar hnathawk hi an tlem chak hle a. Sorkar hnathawk hlawha sum sen chu 2014-15 kumah cheng vbc 2,583.12; 2016-17 kumah cheng vbc 3,184.22 niin 2017-18 kumah cheng vbc 3,187.65 (2015-16 kum ami ka nei mai lo) a ni thung a. Enge a awmzia ni ta ang? Heta tang hian sorkar hnathawk bang tawh thenkhatin an pension hnu hun rei tak tak te an hminga hlawh an lo siam thin an hriat chhuah an sawi thin te, sorkar hna pakhat aia tam thawk mihring awm an sawi te, mi thenkhatin an department-a thawktute chhuichian chu ni se mihring awm lo thawktu an awm teuh tur thu an sawi thinte hi ka awih ta viau zel mai. Dawrkai tuin emaw a dawr tilian chuang lovin hlawhfa hlawh leh hlawhfate nuamtawl nan sum sen belh vak vak se, a nupui fanau tana sum a hawn theih te, dawr bungrua a lak zelna tur sum te tlem tial tial se chu dawrkai chu dawrkai fingah kan ngai ang em? A hlawhfa te ngei pawh chuan chu dawrkai chu mi tha leh ropuiah an ngai ang em? Hma sawn zawnga hmathlir nei miah lova kalin ramah hmasawnna hnathawh awm thei lo se, mipui mamawh leh intawm kawngpui awm sa pawh enkawl thei lovin chhe tial tial se; chutih lai chuan ram hruaitu leh hnathawktu lian ten motor manto leh changkang ber ber neiin in leh lo tha din ut ut si se engtin nge ram a kal zel ang? Fatu hlui hi kan la tihbuk belhchhah dawn nge kan insiamtha dawn?

Latest News & Chhiar Hlawh