DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Hman atanga buaina : TECHNICAL ZIR TUR THLAN DAN
Oct 04, 2014
Tunlaiin Mizoram sorkar hnuaia Higher & Technical Education Department-in technical entrance a buatsaih chungchanga Category-I a Chakma lo tel ve zirlai pawlin a buaipui dan leh chumi avanga buaina lo awm ta hian titi a titam hle mai. Mi naranten Doctor leh Engineer zir tur thlanna kan tih mai thin, Technical entrance test hi hetiang taka exam buatsaih a nih hma hau atang tawh hian buaina siamtu lian tak a lo ni tawh thin. A hmasa ber chu kum 1981 kha a ni awm e. Agriculture Department hnuaia B.sc(Agri) training tur lak chungchangah Bonafide Resident of Mizoram tih ni si a, Mizo tam tak an chuan laiin Mizoram khua leh tui nihna nei miah lo vai 7 lai mai lak an ni a. He thu hi zirlai hruaitute beng a lo thleng a. Agriculture Director M.N.Malik an dawr ta. Hemi hnu lawk hian zirlai hruaitu thenkhat chu an man ta mai a. He buaina kal zel hi a sosang tulh tulh a, zirlai tam tak man an ni ta zel a. Zirlai lam chuan resolution siamin buaina bul Agriculture Director M.N.Malik chu sawn ni rawh se tih te, Remna leh muanna daltu PC sorkar bang rawh se tih te a ri ta nawk mai. Sorkar lamin zirlaite thil ngiat a tihhlawhtlin loh avangin Agriculture leh Soil Depertment Pisa kai tur dan (picket) te, zirlai man te leh Total bandh te a indawt chho ta zut a. Kum 1982-ah phei chuan ramhnuai mite nena inkahhai (cease-fire) te a lo tawp zui nen Zoram buaina pangngaiah lut lehin a hnu kum lawkah zirlai pawl pawh mumalin a kal thei lo chhunzawm ve ta a ni. A reh vang vang hnuin kum 1992 August thlaah chuan thawm a rawn awm leh ta. Mizoram Sorkar quota-a MBBS zir turah Vai eng emaw zat an thlan avangin lungawih lohna lantirturin College hrang hrang Student Union Leader te an inpunkhawm a. Hetih lai hian zirlai pawl chak tak thin MZP chu a din mumal tawh loh avangin Mizo Students’ Joint Action Committee (MSJAC) chuan a kutken ta a. Agitation an han tan chho va, kawngzawh leh Total bandh nen an tih ngial hnuah pawh sorkar nen an thu a la inhmu thei ta lo, buaina a sosang zel a, zirlai pawl hruaitu lam an man a, buaina erawh a reh thei chuang lo, police-in lathi-charge leh tear gas nen, zirlai lamin petrol bomb leh lungtum an chelek ve thung. Chutianga buainain ziaawm lam a pan theih loh avang leh inhnamhnawih an tam tulh tulh avang chuan a tawpah sorkar chuan MBBS zir tura vai a thlante chu an cancel leh ta. Mizoram quota-a MBBS zir tur an thlan zingah hian India rama hmeichhe IPS hmasa ber leh nu thiltithei tak mai Kiran Bedi fanu pawh a tel ve a, Delhi lamah te khan eng pawl pawl emaw fuihpawrh theih a neihte khan Mizoram House lam pante pawhin kawng an zawh hial a ni awm e. Mizoram sorkar thuchhuak chu court-ah an khing a, thiam an chan avangin an seat pawh chu an nei let leh ta. Amaherawhchu, a hnu kumah Mizoram sorkar a fimkhur phah tak zel avangin hnam dang lakah MBBS leh technical course dangte kan chân ta lo. Hei bakah hian he buainain a nghawng chhuah kan tih theih pakhat chu, zirlai pawl chak tak din leh a tulzia hriain kum 1993-ah chuan MZP chu a lo ding thar leh ta bawk a ni. Trechnical course zir turte hi tun hma lama P.U. Science kan tih mai zo tawh te marksheet hmanga thlan a ni ber thin a, interview neih tel ni bawk mah se marksheet nei tha leh mark hmu sang chuan awmzia a nei thui thin hle. Mizoram lama mark pek dan leh India ram hmun danga zirte mark pek dan system a inang lo thin, thenkhat sawi dan phei chuan South India lam atanga pass chhuakte chuan mark percentage an nei sang thei bik hle. Hetianga sawi neuh neuh a tam avang hian Technical course zir turte chu entrance test a hranpaa neih leh rawtna a rawn awm chho ta. Zirlai pawlin chutiang tura hma an lak mek lai chuan Marksheet xerox leh marksheet siam chawp attest bawk si, tih ang reng case a lo awm chho va, lungawih lohna lantirin zirlai pawlte chuan chaw nghei meuhvin Technical Entrance Test neih an ngiat leh ta. Zirlai pawlte rawtna chu sorkar chuan tipuitlingin Technical Entrence Test chu neih chho a lo ni ta a. Kum 1999 June ni 6-ah chuan tun kum thlenga rules-a hman tak: (a) Children of local permanent residents of the state of Mizoram, as Category-I (b) Children of local permanent non- residents of the state of Mizoram, as Category-II (c) Children of Central/ Other state Government employees not parmanet serving in Mizoram, as category-III, tih hi duan chhuah a lo ni ta. Kum 8 bawr vel lai mai buaina lian tham awm lova Technical Course zir turte a hranpaa test neih zet hnua thlan an nih hnuah kum 2008 chuan harsatna tenau deuh a rawn lang a, result chhuah vek tawh hnuah mark siam that a awm leh a, chu chuan ranking tlem a khawih buai deuh. A kum leh, 2009-ah chuan chu aia nasa zawk a lo thleng leh ta,a hunlai kha chuan mipui sawi deuh hat pawh a tling hial awm e. Higher & Technical Depertment lam atangin exam veng turte thu hrilhfiah (briefing) uluk tawk loh vangin exam chhantir dan dik lo a awm a. Hrangbana College room pakhata exam beitute chu an zavai maiin pawm loh (disqualified) an ni ta mai. Zirlai thenkhat kumpui lingleta an inbuatsaihnate chu a thlawn zo ta. A kum leh, 2010-ah phei chuan a zualzopui vaihlen hlo tih ang maiin a aia let nasa fe maiin technical entrance test chu a buai ta! Hetih laia Higher & Technical Education Depertment changtu Minister phei chuan a mawh a lain Chief Minister hnenah banna a thehlut hial a nih kha. Zawhna thenkhat phei chu a chhanna tur an pek zingah answer awm reng reng lote a awm a. Thenkhat mahni exam lohna puiah te an tling nawlh nawlh mai, Mathematics exam tel miah si lova engineering group a lang te, Biology exam miah si lo Doctor zir tur lama lang tlatte an awm ta nawk mai. He thil hi thil tha tih duh luatna lutuk lamah exam hnuah rei rial lova tih bawrhban (manupulate) awm lova result chuahtir tum lutukna avang a ni thei awm e. Result hi 23 April 2010 zan dar 12-ah a chhuak heu mai. Zirlai pawl chuan result dik lo nasa lutuk chu en tha leh turin hma a la ta a, Ni 10 May-a result tihchhuah nawn lehah pawh dik lo tam tak a la awm ta cheu mai, a chhan an han zawn chuan answer Key dik lo hmanga en a lo nih vang a ni awm e. Result chhuak hmasa lama tling tawh zirlai nu leh paten thuneitu sang zawkah result chhuah nawn tawh lo turtein hma an lo la ve bawk nen. Zirlai pawl ngennain Chief Minister chuan mi thiamte en thattir lehin result vawi 3-na chu tha tawkah pawm a ni ta. Hemi tuma technical entrance exam result tih dik loh avanga mawhphurtute an phu tawk hremna pe tura MZP-in sorkar a ngenna pawh ngaihven zui niin thawktu 4 lai suspend an ni nghe nghe. Kum 2010 atang hian kum thum vel harsatna nei lova an kal leh hnuin kum 2014 a lo her chhuah leh meuh chuan State Technical Entrance Exam (STEE) chuan boruak a rawn nei leh ta hak mai. Biology group leh Engineering group-ah Chakma zirlai 38 leh hnam 3 te chuan seat an nei reng mai. Hei hi MZP-ten an hriat chhuah velah hma an la nghal a, Mizo zirlaite tana kawng dalna a nih avang leh ram neitute chanvo chhuhsakna a ni tiin sorkar lakah lungawi lohna an lantir ta. Zirlai pawlten Category-I ah chakma awm ve chu Chakmate hi ‘Indigenous’ an ni loh avangin hetiang chanvo hi an nei thei lo ang an ti a. Sorkar lamin dan mit atang emaw, Sorkar kalphung atanga an thlira dik leh fel lo awm lova an hriat avangte leh ‘indigenous’ tih thumal hrilfiah dan a inan loh avangtein zirlai pawl leh sorkar chuan tanhmun tawlh sawn duh lo ve ve buaina tenau a lo chhuak leh ta, pisa kai tur dan (picket) zirlai lamin an tan a, sorkarin law and order kenkawh tumin zirlai pawl hruaitute a man thung, boruak a sosang a, Aizawl mai ni lovin district headquarter hrang hrangah zirlai pawlten lungawi lohna kawngzawh nen an nei takah chuan sorkar pawhin a dinhmun thlirin buaina nasa zawk chhuah ai chuan tiin, tawlh hret a tul pawhin inbiakna dawhkan a siam ta zawk a, hetih kawngah hian sorkar pawhin fak an phu tho awm e. Chakma zirlaite hi tun maia Category-I a lo awm thut erawh an ni lem lo. Hetianga Entrance test neih a nih tirh atang tawh khan pahnih khat lek lek hi an tel ve ziah a, tun hnaiah hian an lo pung ta deuh a. Chubakah chuan dinhmun tha Doctor leh Engineer zir phakte an awm thin loh avang hian heti lama zirlaite tana ding thin leh a tul phawt chuan buaina emaw lung in tanna tur pawh nise hma la mai thin zirlai pawlte mit pawh a lo tikham tehchiam ngai lo a ni mai thei. Kum 1999 atang daih tawh khan biology group bikah phei chuan kum 2014 thleng hian Chakma zirlai mi 128 lai category-I ah hian an lo lut tawh. Tun kum atang chuah a hmalak hi a sualna leh a tlaina em em a awm chuang lo, nakin zela kan naute la zir leh zel tur tana kawng sah hawnna a ni a, he STEE 2014 issue-a zirlai pawl hmalakna hi Category-I a Chakma tel tawh lo tura rules siam danglam tumna piah lamah Mizote tanrualna min siamsaktu leh hnam rilru min put thartirtu a ni tel thei bawk awm e. - Hruaia Kawlni

Latest News & Chhiar Hlawh