DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
MLA hlawh
Aug 11, 2019
  • K.L.Rochama, President, FLAM
  • Tun hnaiah ziaktu hrang hrangin MLA hlawh chungchanga an ngaihdan an ziak a. Ziaktu tam zawk chuan tuna Mizoram Assembly-a MLA-te hlawh hi tihpun tul an ti lo va. A chhan an sawi tlangpui chu heng hi a ni:
    1. MLA zingah cheng vaibelchhe chuang nei eng emawzat an awm a, hlawh tihpunsak an mamawh lo.
    2. Mikhual tam tak an thleng thin tih hi MLA-ten inthlan leha an tlin theih beiseiin an kuahlut thin a ni.
    3. MLA-te hian anmahni duhthlanna hmanga mipui rawng bawl tura inpe an ni a, hlawh an phut tur a ni lo.
      India rama awm kan nih avangin state dangin an MLA-te an enkawl dan ilo thlir thuak teh ang. Himachal Pradesh hi Delhi khawpui atanga hla vak lo, Hill Station a ni a. Sapho leh India mi hausa hovin nipuia chawlh thlandaihna atan an hmang thin a. A boruak a nawm avangin “Khualzinte hmunpui/Tourist Center” a la ni reng. Hei vang hian mi hausa an tam a. Assembly member zingah pawh cheng vaibelchhe za chuang nei an kuh tun a ni.
      Tun hnaiah Himachal Pradesh chuan an MLA hlawh Rs 3,00,000/- p.m (nuai thum)-ah a tipung a. India khawpui a nih avanga mi hausa awmkhawmna, New Delhi Assembly pawhin MLA hlawh Rs 2,10,000/- p.m-ah a tipung bawk.
      Hemi awmzia chu MLA hlawh chhut nan MLA mi mal hausak leh hausak loh hi tehfungah an hmang ngai lo tih hi a ni. America President Donald Trump-a chu millionaire a ni a. “I hausa si a, nangma pawisain zin la, White House i luah man pawh hi i chawi tur a ni” an ti ngai lo.
      Mizoram anga sawrkar laipuiin a chawmhlawm, Mizorama aia khawsak awlsam zawk daihna, Manipur state-in an MLA-te an enkawl dan i han en teh ang:
    4. Hlawh (Salary) Rs 1,14,000/- p.m
    5. Sawrkar in (Quarters) man chawi lovin an luah thei.
    6. India ram chhunga zinna atan kum tin Rs 2,00,000/- Foreign-a zinna kum tin Rs 3,50,000/-
    7. Computer Assistant 1 leh Personal Assistant 1, Assembly-a LDC hlawh ang hlawh sawrkarin a pe.
    8. Driver 2 leh Peon 1, Assembly-a thawkte hlawh ang hlawh sawrkarin a pe.
    9. An mamawh changin Assembly-in motor a hmantir thin.
    10. Petrol/diesel/telephone bill leh electricity bill sawrkarin a peksak.
    11. Motor leina tur Rs 15 Lakhs tlem tê pungin an puk thei.
    12. Local Development Fund kum khatah Rs 2,00,00,000/- (Vaibelchhe hnih) pek an ni.
    13. Housing loan Rs 2,00,000/- an la thei bawk.
      Meghalaya sawrkar chuan MLA aia dinhmun hniam zawk daih, Autonomous District Council member-te hlawh chu March 24, 2019 atang khan Rs 1,09,100/- p.m-ah a tipung a. District Council member-te hlawh heti zat a nih chuan MLA hlawh chu a aia sang daihah an tipung ang tih a ngaihtuah theih.
    14. Mizorama MLA tam berte hi chu mahni puala in nei lo, car pawh nei lote an ni a. Aizawla an thlenna tur MLA Hostel tihtlak sawrkarin a la saksak thei lo a ni.
    15. MLA-te hi an hausak vang emaw, zai an thiam vang emaw, an hmel a that vang emaw, thil min tihsak vang emawa zahawm an ni lo. An dinhmun a ropui avangin kan zahin chibai kan buk tur a ni. India Constitution Article 168-ah MLA dinhmun hi chiang taka ziah a ni a. Sawrkarin lal dan indawt (warrant of precidence) a siamah pawh State sawrkara Chief Secretary chungah dah an ni thin.
    16. Hei vang hian hnam dang chuan MLA hi an zah thiam em em a ni. Entirnan, ka tawnhriat ka han sawi teh ang. 1980 January thla khan Indira Gandhi sawrkar thar lawm turin New Delhi-ah kan zin a. Kan thiannu dawrkai, Pi Chhuanthangi (L) chuan Kerolbagh-ah a dawra zawrh tur puanthan a lei a. Dawr neitupa chuan, “Kan lo tel ang a, naktuk chawhnuah i rawn lam dawn nia,” a ti a. Ka Ex-MLA Identity Card ka entir a. “Ka pu, in thlen in address leh phone number min pe la, vawiin tlaiah kan rawn dah ang e,” a ti ta a. Sawrkar laipuia secretary puitlingte ka dawr ve fo va. An office-a ka luhin an lo ding a, hawihhawm takin chibai min lo buk a; a thente phei chuan ka chhuah dawnin kawngka thlengin min thlah thin a ni. MLA chu sawi loh, Ex-MLA mai pawh hnam dang chuan zah nachang an hria a ni.
    17. Ziaktu pakhatin MLA-ten mikhual an thlen ruih ruihna chhan hi inthlan leha an tlin theih nan anmahnin an sawmkhawm ni anga a sawi hi a dik lo. Hetiang ngaihdan nei hi MLA la ni ngai lo a ni tih a chiang. Mi tam tak chuan MLA-te hi tisa mamawh pe turah an ngai a, Dan siamtu (legislator) leh roreltu an ni tih ngaihtuah lek lovin “Maw, maw” tiin an bawh ruih ruih thin a. Mipui thlan an nih avangin mikhual hi ning thei an ni lo va, hnar thei an ni bawk hek lo. Chhungkuaa titihona leh fianrial nei hman lek lova kan inchimbuai thin hi MLA-ten an sawm khawm a ni lo tih mipui hian an hre chiang khawp mai. Ngaihtuahna fim hmang hman lek lova kan inchimbuai thin avangin MLA leh minister ten hna an thawk hman lo va, kan dem leh si thin a nih hi. Insiamthat dan kawng ngaihtuah a tul hle a ni.
    18. Mi thenkhatin, “MLA-te hi anmahni duhthlana hmanga mipui rawngbawl tura inpe an ni a, hlawh an buaipui tur a ni lo,” tih ngaihdan an neih hi khawvel an thlir zau loh vang a ni. Mahatma Gandhi anga hlawh nei lova mipui rawngbawlsak tura inpe thei an awm a nih pawhin hlawh neia rawngbawl aiin a hautak zawk thei. Governor Sarojini Naidu chuan, “It is very expensive to keep Mahatma poor,” a ti a. Gandhi kha rel third class-ah a chuang thin a, amah vengtu police leh a thuihruai tam tak tan rel pindan (compartment) eng emaw zat hauh (reserve) a ngaih thin avangin a zin man hi a to a ni.
    19. I han chek thuk deuh teh ang. Kan pi leh puten ‘Huai/Ramhuaite’ chu mihring chunga natna leh harsatna thlentu nia an ngaih avangin “Tlawn lungawi” tumin an inthawi thin a. Kristian kan nih hnuah pawh Pathian hi Pathian a nih vanga chibai buk aiin tisa malsawmna beiseiin rawng kan bawl thin. Hmuh theih loh, khawih theih loh, biak theih loh Pathian hi Pathian a nih avanga chibai buk kan harsat a ni. Isua zirtir Peteran, “Keinin engkim kalsanin kan zui ta che a…,” tia Isua a dawr ang hian mi tamber hi chuan Pathian hi sumdawn nan hman kan tum a. Sumdawngtu chuan engkim hlutna hi pawisa vekin an chhut a. Ziaktu pakhatin, “Knowing the price of everything and the value of nothing,” a tih hi a dik a ni.
    20. Hei vang hian Pathian chuan, “Ngawi thiap ula, Pathian ka ni tih hre rawh u” tiin min hrilh a ni (Sam 46:10). MLA-te nihna leh dinhmun dik tak hre tura ngaihtuahna kan hman a tul hle. MLA-te hi tupawh nise, mipuiin kan thlan an ni a, kan chawimawi thiam dan azirin khawvelin kan hman hi a ngaisangin a ngaisang lo dawn a ni.

Latest News & Chhiar Hlawh