DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Ramri chin fel dan tur formula
Jul 10, 2021

C. Lal Thlamuana

Tun laiin Covid-19 hri leng karah ramri buai kan buaipui a ngai a. Ramri buai neih hi hrehawm tak a ni a. Ram (sorkar) leh ram, state leh state, khua leh khua, veng leh veng, thenawm leh thenawm inkar thlengin ramri buai hi chin fel a har hle a nih hi. 

Ramri buaiah hian 90% hi chin fel lohin a awm zui tawh thin ti ila dawt kan sawi a rinawm loh. Ramri hi a buai tawh hnuah sawi fiah leh sawi fel tumin kan bei ngial thin a. Mahse, tu rilru mah kan inhmin tak tak ngai lo. A boruak chu sorkar leh sorkar a ni emaw, khua leh khua inkar a ni emaw, a danglam chuang lo. Ram hi siam belh theih loh a ni tlat a. Siam belh tur chuan tuifinriata lei chhun pawnte hi tih dan kawng awm chhun a ni a. A harsa hle a ni. 

Vawi eng emaw zat khua leh khua inkar ramri buai en fel tura ruat ka ni ve tawh a. Inrem turin kan sawiho nasa a. A ram lem nen meuh kan beiho a. Awmzia a awm vak lo. Hmun pakhatah chuan ramri  buai lo awm chhan chiang takin ka hmu chhuak a. Chu chu chiang takin report ah kan ziak a. Mahse, chu chuan lehlam khawtlang hotute a hmin chuang lo. Thiam loh ka chantir zawkte khan na takin min dem zui a. Chu chu kan thu tawpna a ni ta ngawt mai a ni. 

Chuvangin, ramri buai chungchangah sawia inbiakna chief secretary chungah emaw  beiseina sang lutuk neih loh a finthlak zawk ang. Chutiang hawi zawnga kan ngaihtuah chuan  kan rilru pawh a dam thei deuh ang. Ramri chin fel chungchang kan ngaihtuah dawn chuan heng hi kan rilrua awm tur chu a ni. 

1. Ramri hi chin fel tak tak tak (final solution) kan duh em tihah hian kan chian phawt a ngai. Hei hian buai chin felna turah kawngro a su ber a. Chet lak dan tur a hril thui ber bawk. 

2. A dawtah chuan buai pawh kan huam ang a, kan buai mai tur a ni, ramri nia kan hriat chin hi chu kan keipui sa hauh tlat tur a ni kan ti ang a. Ramri buai pawh chu chin fel mai a nih a rinawm loh. 

3. Buai a awm tawh chuan chiang lo a awm tihna a ni. He thu hi a mawlmang viauin a lang  a; mahse, ‘chiang lo’ tak hi buaina awmtirtu a ni fo si. Leilungah kawh fel fak fak tur hnuhma kan neih a ngai thin a. Chutiang  neih loh vanga buai kan ni fo a. Chu chu a harsatna tak chu a ni. Thiam takin sawifiah theiah inngai mah ila lehlam pawl tan a pawmawm chuang lo tlat thin a. Ramri siam laiin ramri kal dan sawi sual palh vangin a hnuah buai a awm thei bawk. 

4 . Assam nena kan buainaah pawh hian formula ropui tak hman tuma beih vak ai chuan ramri chin fel tak tak nge kan duh a, buaina chu lo awm ve phawt se, ramri avanga buaina hi bengdaih tum lamah tan la rih ila kan ti zawk em tih hi chiang phawt ila. Mahse, chu chu sorkar tan tlangzarh chi a ni kher si lo ang. Sorkar hmalak dan (strategy leh tactic) hi mipuiin hriat ve vek tur a ni lem lo. Mi pawimawh chin chauh tan thuruk anga vawn emaw, vantlang hmaah chuan fiamthu ti tak deuh a sawi pial emaw a tul chang a awm. 

5. Ramri buai chin fel ngei ngei kan duh em tih zawhna hi a pawimawh em emna chhan chu chan kan huam a ngai. Chu chu mipui hriat thiam loh zawng tak a ni thung si. Tun buaina ang chiah pawh hian mipui aiawh zo tur chin kal khawmte ngaih dan fel takin la khawm se la. Ramri chinfel kan duh chuan Assam lam tanna hi eng emaw chen pawmsak ila, “Hemi chinah hian i rin fel ang u,” kan ti thei em? Kan tih theih loha ‘1875 ramri-ah ngei le!’ kan tih erawh chuan buai nek nek rih ila kan tihna a ni ang, Assam lamin an ‘yes’ dawn miau loh avangin. Amaherawhchu, buai a awm leh apianga sorkar dem viau chu kan tih fo tur a ni lo ang. Buai zui rih kan thlan dawn miau avangin. Chân em em lo, buai siin kan awm rih dawn tihna anih chu. 

India leh MNF-in remna an siam a, mi tam takin kan duh khawp lo a. Tlawmnaa ngai tawk pawh kan awm a. Mahse, inremna a awm a. Buaina a reh tih mitinin kan hmu si. Chu chu inremna nihphung chu a ni. Ramri-ah pawh inbiak rem kan duh chuan hetiang formula hi kan hman tho a ngaih hmel.

Latest News & Chhiar Hlawh