Small Hydel Project Outsourcing hi Mizoram tan a hlawk hle turah kan ngai - F. Rodingliana, P&E Minister
Dec 01, 2025

ZALEN December 1, 2025: ZPM General Headquarters, Aizawl-ah vawiin khan chhung inkhawm hun hman a ni a, P&E Department Minister F. Rodingliana chuan thusawina hun a hmang a, sawrkarin chawibelh renga enkawl Small Hydel project thenkhat outsource an tum chhan a hnuaia mi ang hian a sawifiah.


F. Rodingliana chuan, “Mizoramah hian Hydel Project 23 lai siam tawh a ni a, chung zinga 11 chu chhan hrang hrang avangin hluihlawn a ni tawh a. Project 7 hi outsource tura tender a ni a, heng zinga project 3 te phei chu kum rei tak ‘Run’ lohin a lo awm tawh a ni. Hetih lai hian kan project tha tak tak, Khawiva 1.05 MW, Teirei 3 MW, Kau Tlangbung 3 MW, Kawlbem 4 MW te erawh Department-in a la enkawl zui dawn a ni. Tuna SHP kan outsource tur hi Department chuan Mizoram tan hlawk hle turah kan ngai a. Lo outsource lo ta ila, tun dinhmun anga kan enkawl hi chuan a hma anga hluihlawn leh vek mai a hlauhawm a ni,” a ti.


Minister chuan Serlui B chungchang sawiin, “Kan Sorkar tirh khan chei thata hmalak dan tur ngaihtuah tur, Special Investigation Team (SE-3 leh EE-2 awmna) kan din a. Anni hian ni 23 July, 2024 khan a hmunah kalin an en fiah a. An report atanga a lan dan chuan khawl leh Assets hrang hrangte hi chei that a ngai nasa hle tih a ni a, a langsar zualte chu: Power House lei hnuai feet 30 laia thuka awm hi tui a put nasain, a bang atang te pawhin tui a rawn put tawh a, tihphui a harsa hle tura ngaih a ni. A khawl hi a hlui tawh avangin a thara thlak vek rawt a ni a, tin, Pentstock chhunga thir 16mm laia chhah chu tuiin a khawh chhiat avangin siam a hautak hle dawn a, tihphui tumin Diver-te pawh lo rawih tawh a ni a, tun thlengin siam that theih a la ni lo. Draft Tube Gate te pawh a tuiek tawh bawk a, tin, Power House leh thawktu quarters chung leh a chhungte hi chei that vek a ngai a, heng zawng zawng atan senso ngai kan han chhut hian Crore 37 atanga 40 inkar vel lai a ngaih bakah, kum 2 leh a chanve chhung hi khawl hi tihnun theih a ni dawn lo bawk. A sum sen leh a enkawl zuina ngaihtuahin, Sorkar sum dinhmun nen kawng dang ngaihtuah mai ni se kan ti a ni. Serlui B hi a tir atang khan a rualin khawl 3 hi vawi khat mah a la run lo a. Tunah hian khawl pakhat hi part hrang hrang pawt khawmin kan run ngawr ngawr a, hemi a chhiat hunah phei chuan tihngaihna a vang khawp ang,” a ti a.


Marova chuan, “Tunlai hian Small Hydel Project outsource chungchangah data dik tawk lo hmanga mipui hruai kawi thei tura thu chhuah awm hi, mi pakhat RTI zawhna behchhana siam niin a hriat a. Serlui B SHP hian kum 10 chhunga a Unit thar chhuah zawng zawng eng zat nge tih leh, tun dinhmuna kan leina rate-a chhutin pawisa eng zat nge a thar chhuah tawh tih a ni a. Kum 10 chhunga a thar chhuah zawng zawng kha Rs. 5.83 an puntir ta ringawt niin a hriat a, a senso chipchiar ziak lang si lovin thuchhuah an rawn siam ve tawp niin a lang. A thu dik zawk chu vawiinah hian rawn puan chhuah ka duh a ni,” tiin hetiang hian a sawi:


1. Serlui B Project hi NABARD loan hmanga siam a ni a, tunah hian a loan rulhna te nen a vaiin Crore 245 chuang hman a ni a. Hei bakah hian a enkawlna senso zawng zawng chu vawiin thlengin Crore 318 chuang lai a ni a. Sorkarin Unit 1 siam chhuak tura a senso zawng zawng chu Rs. 8.37 lai a ni. Tuna kan leina rate 5.83 nena Sorkar hloh chhutin a inthlauhna hi Unit khat zelah Rs. 2.54 zel a hloh zawk a. Tun dinhmunah Serlui B enkawl tur hian EE atanga PE thleng mi 84 awmin kum 2023-24 chhung ringawt khan hlawh atan Rs. 326.37 lakhs lai sen niin O&M-ah sum eng emaw zat sen a la ni bawk.


2. Tlawva Hydel Project hi han en chiang leh ta ila. A Project Cost ringawt pawh hi 85 Crore niin, loan hi Crore tam tak rulh tur a la awm a. Tun dinhmunah Sorkarin Unit 1 zel siam chhuahna atana a hman chu Rs. 236.01/- a ni. Tlawva hi kum 3 chhung hian darkar 700 kan ‘Run’ thei mang lo va. A chhan chu a khawl chhiat bakah tui awm that loh vang a ni. Hetiang chung hian nuaih tam tak sengin thawktu mi 40 lai rawih reng a ngaih tho avangin a senso hi a hautak em em reng a ni. Hengte vang hian mi dang kuta hlan chhawn mai hi Sorkar chuan hlawk zawkah a ngai.


3. Heng bakah hian Serlui A hi Brig. T. Sailova’n bul a lo tan tawh a nih avangin kum 30 chuang lo ‘run’ tawh loh hi kan outsource tur zingah hian kan ti tel bawk a. Hei hi kan ‘run’ theih chuan kan hruaitu hmasate chawimawina ni turah kan ngai.


Hetia kan outsource hian Serlui B bikah hian 34% free power min pe dawn a. Tin, Tlawva-ah 17% free power min pe thei dawn bawk a. Heng hydel project te hi outsource tura kan hlan hnuah kum 1 chhunga Free Power kan dawn tur zawng zawng chu Unit 47,215,542 lai a ni. Tuna rate Rs 5.83/- per Unit anga chhut chuan Rs. 27,52,66,504.92/- lai nia chhut a ni. Hei hi Sorkarin engmah sengso lova a hmuh let tura chhut a ni a, hlawk hle tura ngaih a ni. Kan outsource thei a nih chuan heng project 2 atang ringawt pawh hian thawktu mi 100 chuang project thar khawih thei turin kan hmang tangkai thei dawn a ni.


Tuna kan dinhmun atang hi chuan kan Project neihte hi a maintenance leh a thawktute hlawh kum tin a pun zel avang hian enkawl zui zel hi thil hlawk ber a nih loh avangin Sorkar tan chuan tuna kan thutlukna anga kal hi a tha ber a ni. Mi dang hnena hralh chhawng tur kan ni lo a, kum 25 chhung atan keinin a hlawkna telin mi dang kan enkawl hawhtir dawn a ni zawk.


P&E Minister chuan Kawlphetha intodelh tura hmalakna tharte hetiang hian a sawi a: Tuirini SHP (24MW) hi chak taka hma lak mek niin, min finance-tu tur pawh tihfel a ni tawh a. Development bank (BRICS) kal tlanga thawh tum a ni. Hei hi 24MW niin keimahni state ta liau liau tur a ni a, hmalak mup mup a ni tawh a ni.


1. Tuivai hi CWC ruahman dan chuan 210 MW a ni a, a tuikhuah hian Manipur ram thui tak a chim dawn avangin ZPM sorkar chuan buaina leh harsatna awm theia a rin vangin Manipur chim lo chiah chiah tura Survey that leh ni se kan ti a. Kan Policy-ah pawh kan dah a nih kha. Kan Sorkar tirh khan DPR siamna turin Central-ah kan zuk dil a, Rs. 180 lakhs lai min rawn pe a, hemi hmang hian DPR chu peih fel a ni tawh a, 132 MW niin, a project cost hi Rs. 2519.82 Cr. a ni. Central ruahman ang chuan PPP mode-a thawh tum a ni a, Environmental Impact Assessment approval December-ah hian kan pe ang a, kum thar lamah chuan tender chhuah tura ruahman a ni.


2. Tlawng HP hi CWC ruahmanna hmasaah chuan 54 MW install capacity tura ruahman a ni a; amaherawhchu, Survey te an neih leh hnuah 120 MW lai chhuak thei tura ruahman thar leh a ni a. kum thar lama DPR peih fel vek turin chak taka hma lak a ni bawk a, Tlawng HP hi Drifting work (a soil zir chianna) thla 6 chhung kalpui a ni ang. Kum 2026 chhung hian DPR peih hman tum a ni.


3. Pump Storage hi Vankal-ah buaipuiin hma kan la mek bawk a, hei hian 50MW vel a thar chhuak thei tura ngaih a ni. Vankal Solar plant bakah Solar Power lamah hian kum 2-3 chhungin 100-150 MW thar chhuak thei tura hma lak mek a ni.


4. Kan Sorkar hian Thli chakna hmanga power siam chhuak turin hmun hrang hrangah Survey and Investigation a kal pui mek a, Central lama mi thiamte nen pawh inrawn khawmna neih a ni tawh a. Hmun eng emaw zata ruahmanna neihte hi kum rei lo te chhunga thli chakna hmanga Power siam chhuak turin hmalak tum a ni.


5. Kan Sorkar hnu hian, kum 2023 atang khan electric bill hi kan tipung lo va, Unit 100 hmang chinah Rs. 5.83/- a la ni char char a. Kan Sorkar hma kum thum chung kha han en let zawk ila: Kum 2020 khan Rs 3.93 a ni a, kum 2021 khan Rs. 4.72 a ni a, kum 2022-ah Rs. 5.83 a ni. Hei hi domestic bik a ni. Hetianga a pun dan percent hi chuan ZPM hi sorkar lo ta ila chu, a hmaa a pun thin dan rate-a chhut chuan Unit 100 hmang chinah Rs. 8.10/- vel chawi a ngai tawh ang.


6. Tunlai hian electric bill Sorkarin a tipung anga Social Media lama lo lang a awm leh zeuh thin a, billing system thar kan hman vang a ni a. Billing period ni 30 ni thin chu inseam remna hun avangin ni 35-40 inkar te a ni a, hemi hun lai hian bill a lang tam a, tunah erawh billing period pawh ni 30 vel a ni zel tawh a ni.


7. Pre-paid smart meter kan hman dawn avangin Central Sorkar inkaihhruaina hnuaiah Smart Meter vuah mek niin, thahnem tak vuah a ni tawh nghe nghe a, Consumer thenkhat bill siam sual palh te a lo awm zeuh thin a, hei hi a chhan ber chu Pre-Paid System nena inhmu rem turin Billing System Software thar kan hman vang a ni. Technology thar a nih avangin kan thawktu thenkhatte kan la expert tawk loh vang te pawh a ni. Heng harsatna te hi kan tawk a nih chuan Department lamah a rang lama report thin ni se.


8. Kan Sorkar hian mipuite a ngai pawimawh em em a, Customer Care Center (CCC) siam niin, tun dinhmunah mi 8-in an enkawl mek a, CCC biak pawh theihna hi Electric Bill (PDF download theih) ah ziah lan niin 24 hours chhung biak pawh theih reng a ni a, hei bakah hian Electric Billing System Apps tharah Consumer te'n online-in complaint an theh lut thei reng bawk.


9. Aizawl khawpui chhungah hian power supply tha zawka kan hmuh theih nan leh load sang zawk pek a nih theih nan hrui te chu hrui liana thlak a ni a, hrui thar tam tak thlun belh a ni bawk. Kan sorkar chhung hian Aizawl khawpui chhung bikah LT line 400 Km hrui thar lian zawk kan kaih tawh a, hei bakah hian 11 KV line (ABC) hruiin 59 Km kan kaih thar bawk. Heng zawng zawngte vang hian hmun hrang hrangah current khaihlak te a awm thin a, kan hna hi eng emaw hlekah mihring nunna chan mai theih a nih avangin fimkhur thuhlaah power line cut thin a ngai a. Tunah hian Aizawl khawpui chhung bikah 197km kaih tur kan la nei a, hemi kan thawh chunga mipui ten harasatna in tawhna turah in mi hriatthiamna kan ngen a ni e. 


10. Kan Sorkar hma khan rebate nei turin hma kan la dawn tiin kan sawi thin a. Kan Sorkar tirh kum 2023 khan Power man ba Rs 180.33 Cr leiba nei chungin kum kan tharpui a. Heng ba zawng zawng hi rul vek tawhin rebate kan neih tawh zawng zawng chu Rs. 5,66,22,604.64 a ni.  


11. Kan policy-a kan lo sawi tawh angin a hun takah power man kan pe ang kan tih angin kan pe a. Tunah chuan ba mai ni lovin kan Sorkar chhung rei lo teah rebate leh surplus sale atangin Rs.1,85,05,28,032 chuang fe kan hmu tawh a ni. Hei aia tam hmu thei turin hma kan la zel bawk a ni.


12. India ram power network hi inthlun zawm vek tawh avangin North Eastern Region-ah pawh zing dar 6 hmain Generating Company ten North Eastern Regional Load Dispatch Centre (NERLDC) ah tuna an siam theih tur zat an report a, zing Dar 7 hmain NERLDC in State tinte quota a tichhuak leh a. State tin ten an mamawh zat Zing Dar 8 hmain NERLDC-ah a theh lut leh a, State tin te hman tur milin NERLDC chuan Generating Company te power siam chhuah tur zat a rel fel thin.


Mizoram hian keimahni pual Generating Station-ah intodelh rih lo mah ila, Central Generating Station nen a long term Power Purchase Agreement kan nei nual a, Central Generating Station atanga kan quota hi kan hman sen loh lai, a bikin chhunah te, zanrei lamah te a awm thin. Chung kan quota kan hman sen loh te surplus power chu hralhin, ZPM Sorkar hnuah hian Cheng Nuai Sangsarih Za Sarih Sawmkua leh Cheng 31 (Rs. 77,90,00,031) lai kan hlep tawh nghe nghe a ni.


13. ZPM chuan Mizoram chhungah power siam chhuak tur lui thlan bik kan nei a. Chung zingah chuan Tuivai 132 MW, Tlawng Lui, Lungleng bulah 120 MW leh Tuirini 24 MW atang te hian 276 MW siam chhuah kan tum a. Tin, ni chakna hmangin 150MW vel siam kan tum bawk a. 326MW tihlawhtling turin theih tawp chhuahin hma kan la mek a ni.

Latest News & Chhiar Hlawh