Mizote hi hnam hrisel lo tak kan ni awm e. Damna kan zawnna kawnga kawng hnih hi kan bye-heart nasa khawp a. A kawng thumna hi erawh kan thiam theih loh zawng tak a ni awm e. %%%%%%%%% DAMNA KAWNG PATHUMNA Nikum (2014) chhunga Aizawl Civil Hospital OPD-a damlo inentir zawng zawng chu mi 3,88,694 zet an ni a, emergency-a inentir zat mi 57,874 nena belhkhawmin mi 4,45,568 zetin damna zawngin damdawi in pakhat zuk bel a! Chhiarpui hnuhnung bera Mizoram mipui zat chu nuai 11 vel kan ni an ti em kha? Mizoram khua zawng zawnga sawrkar leh ‘kar lo damdawiina inentir zawng zawng te, zing leh tlaia doctor rawn zawng zawngte hi belh khawm ta vek ila chu mipui zawng zawng zat deuh thaw hi kan inbelh chhuak thei mai ang a! Chuti chung chuan ‘free clinic’ ah kan la intlar put tho a, Health Mela-ah phu lui lui tham kan kal zel a, special-a inentirna nise hming ziah lawk ngai khawpin kan bawr vek bawk si! Daktawr-te hi Pathianin damna kan chan theihna tura a hmanrua min pek a ni tih kan pawm a, inentir nachang hi kan va hre tawh em! Damna tura zawh ngai ‘kawng pakhatna’ chu kan zawh tha khawp mai. Daktawrte atanga kan beisei ang damna kan chan mai loh chuan, ‘Damdawi tel lo pawhin Pathianin hna a thawk thei’ tiin kan lunglenna leh kan hriatthiam zawng tak thlarau hnathawh beiseiin tawngtaidamthei lamah kan tlan a. Tawngtai dam ve thei ek ek chuan hna dang an thawk hman lo a nih ber hi!! Tawngtaidamthei pawh kan ngah e!! Hnam hrisel lo ‘compensate’ nan tawngtaidamtheia malsawm kan ni ta pawh a ni ta ve ang! Tawngtaidamthei awmna khua hi ka khawngaih thin! Khawte tam chhuah tham damlo hi kan pung khawm thuai zel mai si! Damna Crusade ni se mipui kan khat tlat zel a, nem thluk nghakin kan intlar a, tawngtai laiin kan na lai kan khawih sup sup a. Ahring ahrana kan inlan thei lo a nih pawhin kan thlalak te, rawmawlte chenin kan inthawn thul. A tidamtu lam ‘rau chan lah a chak tha, ‘TV a lo thlirtute pawh khan in na lai kha lo khawih ula..’ an ti a, ral atangin kan lo indap a, TV hmaah pawh kan thal tawp tawp mai. Chhipphir tidamtu kan pan a, Hruaikawn lamah leh hmun dang dangah damna beiseiin kan tlan ruih ruih a. Kelkang tlak lei kan ei a, Mission Vengthlanga kohhran upa tuizem liam kan in a, Chhuangtuar pawh kan ei rem vek tawh em ni kha? Damna hi kan va mamawh em! Thilmak hmanga damna kan zawnna ‘kawng pahnihna’ hian kan lung a len a, kan hlimpui a, kan tahpui a, kan zawh bel tlel tlul tawh mai. Khiti zat inentira khiti zat damna zawng tawh Mizote hi dam kim tawh awm tak kan ni asin maw le! Mahse, hla siamtuin, ‘damna kan zawng a, kan hmu chuang si lo,’ a tih ang mai khan kan la dam chuang si lo! Damna zawn kan zak lova, hrisel lo pawh kan innuihzat hek lo. Nat hi a nuam lo a, tawrh hi a hrehawm a, damna kan zawng a, hrisel kan chak a ni mai. Damna zawnga kan han vak chum chum mai hi indem thei kan ni lo. Kan damna zawnna kawng pahnihte hi kawng dik, Pathian thu em em a ni bawk a, zawh zui zel tur a ni. ‘Nimahsela demna che pakhat ka nei,’ tih ang deuh khan kan hrisel lohnaah hian demawmna lai kan nei thei. Kan hrisel lohna tam zawk hi keimahni insiam chawp a ni tlat! Daktawr hmanga dam tawh leh tawngtai damna chang tawhte kan han na leh thin hi khawvela awm kan la nih vang a ni mawl ngawt lo. “Kal la, tisual leh tawh suh, chuti lo zawng i chungah thil tha lo lehzual a lo thleng palh ang e,” tia min ‘warning’ lawk kha kan tawngbaw ta zawk a ni lo maw? Hrisel tur hian tihtur kan nei ve a, dam tur hian damloin mawhphurhna kan nei ve asin. Namana phar dam nan chuan Jordan luiah vawi sarih inchiah a ngai. Mitdel mit var nan Siloam dila insil a tul. “Tho la, i awngphah la la,…” tihte kan hmu. Damna tur chuan tih tur an sawi kha thuawih taka tih a ngai. Jordan luiah khan an hnim phum lui lo a, Siloam dilah khan a mit an sil luihsak lo a, zeng kha tuman a awngphah an tel pui lo. Tih tur dik anmahniin an tih khan damna a lo thleng mai ani. Tidamtu khan a tihsak vek lo tlat. Damna hi hlawhchhuah ve a ngai a, hrisel tur hian thuawih a tul. Hriselna tura an tihtur ti peih lo hi kan hmu hnem khawp. Dam i duh chuan sim tul sim ve rawh. Damna turin che ve rawh. Sim duh si lo dam duh si, damna tur kawng zawh peih si lo phunchiar si, hrisel loh nuam ti zawk ni mai awm tak, thihna kara lungawi leh chuang si lo, vuina tur zawng leh mai mai hi kan tam hmel. Chu chu a ni damna ‘kawng pathumna’ chu. A kawng a chho deuh a, a hahthlak deuh a, thatchhiat nen a inmil vak lo. Mahse a damna hi a tlo a, a nghet bik si. Dam i duh chuan damna kawng pathumna hi uluk takin zawh hmasa ber zawk la, kawng khatna leh kawng hnihna khi a thawk chak bik! Damna kawng zawh dik duh si lo, daktawr demna tur hre thei leh fu si, Pathian meuh pawh ringhlela tihtauh san leh duh mai si hi kan tam viau awm asin! ‘Dam tum lo damlo’ i nih chuan phunchiar lo ve tal la, vui lo tal ang che! Chu chu damna kawng palina a ni tawh mai!!