Lengzem hotupa-in, “Depression hi thluaka tulum lut a ni - i tifiam em ni?” tiin min rawn zawt ringawt a. “La ti chhin lo, fiamthu pawhin,” tiin ka chhang. Depression hi la sawi fiah deuh chu a ngai a ni. Mahse a hneh theih dan lam kan luhchilh hmasa laklawh tawh si a, chhunzawm phawt ang. %%%%%%%%% DEPRESSION HNEH DAN – II Zinga i tho chiah kha darthlalangah in en la, han nui lui phawt teh. Nui chungin ni hi han hmang tan ila, nileng nun hi a hlimawm duh bik an tia lawm. Mahse nuih chhan tur a vang tiraw? Hlim lo chunga nuih chu a har asin! Han tichhin teh. I nuih za lo lutuk hmel khan i nuih a tiza mai thei a ni!! Insawizawi tam lui ang che. A peihawm loh tiraw? Chuvang alawm ‘lui’ tih hi ka telh kher. Thil nuam leh phurawm hi chu tih luih a ngai hran lo. Mahse nuam lo leh chakawm lo pawh hi tih luih a that chang a awm miau si. Ei leh in uluk ang che. Thlai, thei leh proteins lam ei tam a tha. Thau lam ei tlem tur a ni. Chaw ei a tui lova, pangngai takin i ei thei lo a nih pawhin tlem tlemin ei zing la, thei zai lep khat lek pawh ei lui ang che. Mut a buai duh viau naa mut hun bi vawn tum hram hram a tha. Depression neih hian mut hilh a harsa thin. A then erawh mu tam lutuk an awm thei tho. Zana mut hilh har avanga zing lama mut thing awm nghek mai hi a finthlak loh. Thawh hunbi ngaiah tho la, mut hun bi ngaiah mut tum ang che. Mut hilh tum ul loin mut hahdam mai mai pawh a hlawk tih rilru puin mu ang che. Rilru leh taksa hah belhna tur lam tlanchhiatsan hret a tha. Thil zawng zawng hi tlanchhiatsan vek theih a ni lo a, mahse nun a hlim loh em em lai chuan nun tihah zual thei tur chi hna leh rilru sen viau ngai thil chu tlansan luih then a pawi lem lo. Nghak thei chi a nih chuan! Nghah khawtlai theih loh erawh chu hmachhawn nghal zel a tul thung ang. Mahnia awm i chak a, mahse i khua a har si. Mi i ning a, mahse nangmahin i hlim chuang si lo. Mi bulah awm tam zawk ang che. Thil ho mai mai sawiin titi ve la. Ngaithlatu i neih that phei chuan i rilru phawr la, inbun thawl rawh. Zep a tam hian pik a zual. Zu leh ruihtheih thil dang reng reng ti suh ang che. Nun hlim lo inchawh harh nana ruih ching an awm. Mahse heng hian rilru an tibuai zual a, depression an tizual zawk! Damdawi ei i neih phei chuan an intibuai thei bawk. Tawngtai tam rawh. Tawngtai chhanna erawh ngaihtuah zau ang che. Dr. John M Ralte, Mizo zinga Psychiatrist hmasa ber khan, “Pathian hian kawng thumin tawngtaina a chhang thin, Yes, No leh Wait tiin,” a ti. Khawi atanga a hriat nge ka hre lo. Mahse a dik hmel ka ti. Ngaihtuah zui teh le. I nunah khan lawmna tur dang a tam kha. Thlir zau peih tan chuan lawmna tur hi a tam asin. Ngaihtuahna chhe pui pui hi rilruah a lo lut zel mai tiraw? A lehlam zawnga ngaihtuah han tum lui teh. Thlir dan dang deuh han thlir chuan lawmna turte hi a lo awm zel asin. Thih i chak viau a ni mai thei. Hruihrual i melh deuh tawh mai em ni? Mahse nghak hrih rawh. Nghah man a awm ziah. Thih hi a hmanhmawhthlak loh. Hmana Depression avanga buai hrep tawhte kha tunah hlim takin an leng leh teuh tawh. Nang pawh i la hlim leh dawn. A dam hi han hauh phawt ila. Tin, Doctor rawn ngei bawk ta che.