Kelkang ka sawi ve dawn ngawt mai a ni. 1937 vela an hlim lai khan hril lawkna neia pui an tam pawh ni mahna. Khatih lai khan Japan leh China an indo a, China kha mihring tam, indona hmanrua nei lo a ni. Japan kha mi tlem, indona hmanraw ngah a ni. Ka hriat sual loh chuan khatih lai khan China chuan tank pawh 11 chauh a nei. Khatih lai vel khan indo thu khan Mizo pawh min chiah ve hle a niang, Kelkang mihlim tur ber emaw khan (?) Kumpinu (British) a tlawm dawn tih a puang ve ngawt mai a, khang hun laia kan bawrhsap chu Maj. A.G.McCall a ni. British lam khan China lam kha a lo tanpui deuh vang nge kha Kumpinu tlawm tur pian kha 1939 September 3 hnu, ka hre kilh kelh lo. Eng le khaw le, Kumpinu a tlawm dawn tih chu Kelkang hlimpui atanga chhuak chu a ni. Bawrhsap thinurin a han khawm teuh a, anmahni hrem nan Sipai Lammual tê zawk (tuna Lammual hmar lam chuanhnuaiah khian Lammual tê zawk (kan tih mai thin) khi a laihtir a ni. Chanchinbuah tam takin Lammual an ti ngawt thin a, khi Lammual, tuna hnim lem phahna khi a ni lo, drill shed hmar lamah khian Lammual tê zawk chu a awm, chu chu a laihtira chu a ni tih a ni. Kelkang hlimpui khan kum 8 mi chauh ka ni naa, ka pa avangin eng eng emaqw chu ka hre ve nual a ni. Hei, a tum hnih hlimpui hi chuan, tu dan takah emaw tar-ki-ring kan lo ni ve ta reng mai! A hmunah kal ve lo mah ila Pastor leh Upaho an kawmnate kha TV-ah ka lo ngaithla ve a. Hei, tunah lah Kohhran mi, amah Chawngzika dan taka ‘Tlawh muk ruk aia tam’ an kal tawhin an la kal mek mai a, Kan Bethlehem Vengthlang Kohhran ngiang pawhin 300 chuang kan thawh ve tawh nia. A tir lam kha chuan eng nge maw Kelkang kher khera kal ngai le, ‘He tlangah kher lo pawh, Jerusalem-ah kher lo pawh Pa chibai kan buk thei a ni lo’m ni?’ (John. 4:21) tih lam khan ka rilru a hneh hle a, ‘Mizote hi thil intihhmuh nuam tak, thle dual mai thin kan ni a,’ titein ka ngaihtuah neuh neuh thin. Hmanah lah khan Kumpinu a tlawm dawn tih vang khan Bawrhsap khan a han tingmit thla duah mai kha a ni bawk si a titein ka rilruah a awm ve thin. Chutih lai chuan Kelkang lam pan chuan a za tel telin ni tin an kal mai si! Mizoho hi thil intihhmuh ching leh thawklehkhata a dik a dawk thlu mang hlei loa awih dual dual mai, awih rei hlei lo, mi nghet lo kan ni a, tih hian ka rilru a hneh hle reng mai a ni. Kelkang vang em ni lah kan hre hlei lo a, N.Vanlaiphai lamah te lah khan ‘A pa tete’ te kha ka lo ral; hriat nen, Hmunnghakah te pawh hlimna a nasa fua sawite ka dawng bawk si. Intihhmuh vang, Thlarau Thianghlim em pawh em ni dawn tihte hian min deng nawk nawk reng mai a ni. Ka ngaihtuah phak tawk tawkin Bible-a ka thuchang hriatte ka ngaihtuah ve nauh nauh thin. Chuta ka ngaihtuah laia ka rilrua thu lo awm ve chu: Namana, Sipai za hotu phar kha a ni phawt a (II Lalte 5:1-14),. Namana te sal, hmeichha naupangte khan zawlnei mi tidam thei chanchin a hrilh atang khan an hre chhuak a nih kha. Namana khan Jordan lui kheta inchiah pil kha TLAWMAH a la a, a kal tau a nih kha. A chhiahhlawhten an ngen avang chauh khan a inchiah a, a thianghlim ta mai a nih kha. Jordan luia vawi sarih inchiah loa tidam theitu Pathian khan Elisa through-in an va intawhna hmunah mai khan ‘Dam rawh se’ tiin a dam mai tur a ni a, MAHSE Jordan luia vawi 7 inchiah a awihna kha Pathian thiltihtheihna lanna tur a lo ni tlat si. Johana 9:6&7-a Lal Isuan mitdel a tihdam dan kher kherte kha a mitah hlum, a chila a siam a’n tat kher a, tidam mai lo chuan ‘Siloam dilah a va siltir kual kher a,’ hmun dangah chuan Bartimaia (Timaia fapa) te khan ‘Hmuh theih ka duh’ a ti a, chawp leh chilhin a tihdamsak lehnghal mai bawk a, Siloam dila va siltir khet emaw, a chila hlum han siama mitdel mita han hnawih kual buai vel pawh ngai loa ‘DAM RAWH SE’ a tiha dam mai thei kha a ni a. Mahse, a inchiahtir mauh si! KELKANG-ah pawh hian miin ring takmeuha ‘Kelkanga kal hi thlarau damna tur nia a rin si chuan, I RINNA I DAMPUI A NI’ tih a nih avang hian Lal Isuan direct-in min hrilh se se mah suh se, Namana’n thuawih vanga Jordan luia vawi 7 a va inchiah tak vanga a thianghlim tak ang lam khan, miin Kelkanga a han kala a taksa leh thlarauin Pathian lamah hlawkna a nei dawna a rin avanga a han kal hi, kei tehlul kal ve peih tawh lo hian ka lo ral sawisel hi - keimah tak pawh hian eng hlawkna nge ka neih phah tihte ka inngaihtuah a, a hringhranin kan Lal Isua hian Kelkangah han kal rawh min ti lo mah se, ringtuin a rin tlat si chuan eng aiah nge a dam phah loh an titein ka ngaihtuah ve ta a ni. Hetia ka tih avangin a kal nazawngin an dam/that phah lo ang tih chu ka ring tho. Mahse, Lal Isua bawkin, ‘Buh tak leh buh lem chu lo to za mai mai rih rawh se,’ a tih kha. Miin Kelkang kala han tawngtai hi DAMNA nia a rin ahnu kan huanthlai a pet na lo e. A tak pawh an kal ang a, a lem pawh an kal ang chu. Kan Kohhran member-te hi chuan Kelkang kal hi (kal ve kher lo mah ila) kan hlawkpui takmeuhin ka hria. Kohhran a nung a, thlaram lam chang ni lo, taksa lam hnatlangte pawh kan phur phah nasain ka hria. Khawvel taka ngaihtuah chuan ‘Kelkang kher kher’ tih mai hi thil awm lo a ni lo. Jordan lui aia lui thianghlim, Abana leh Pharpar te pawh a awm laia Jordan-a vawi 7 inchuah a tul tlat kha! In sawisel ai chuan indawm zel chung hian hna hi thawk hlawm ila kan ziaawm deuh te ve ang. Ni 15-4-2015 khan Zemabawk YMA Rokunga Section-in an Silver Jubilee-naah min sawm a, nilengin ruaite thehin ka va tel ve a, Section chauh e ti loin an lo thahnem hle mai a, ni dang chu ni se zu rui pai deuh tawng tawng leh ruai theh laia zu ruih vanga buaina han siam tum maite pawh an awm ka ring, MAHSE pakhat te mah ka hmu miah lo. Zemabawkah ZU a awm loh ka ring lo, kalkhawm zingah pawh zu namte chu an awm mahna, tlangval khati zozai zingah chuan; mahse, a buai lo let tawp mai si. ZU tih ang rengte hi i buaipui lo ang u, buaipui tham a ni lo, tha lo i tih chuan in lo mai la, an rawn tulh lui lul lo ang che. Ruih buai hi sual a ni, ruih leh buai pawh sual a ni tho. NANGMAH kha Lal Isua zarah i pawimawh ber. Tuman Kelkanga kal turin an tilui lo che, kal thaa ring chu kal mai se, a kal loin a kalte lo er ang ziazanga lo sawi nawi kher hi a tul kher bik em ni? I thuin thiamin i awm ang a, i thu vekin thiam lohin i awm ang tih a nih kha.