Tichuan, Aizawlah chuan len-lawr chu ka ni tin hna a ni mai. Ka thian Rinthanga (Sapthlenga tia kan koh) nen nula kan rim kual lawr deuh reng mai a. Khatih laia sipai chawl chuan War End leave 84 days at home kan la a, kan sawi kual thiam theih ang berin Aizawl hi kan sawi kual a, Silchar rail head atanga tlangdunga lo hawin Aizawl thlen nan Sialsuk te kan va tlawh kual a, Silchar atanga Aizawl thlen nan thla chanve emaw a ngai a, haw leh nan chuti bawk. Shillong leh Silchar inkar hi chu an hre zawk mah a, 84 days at home tih chu Shillong chhuahsan atanga Shillong-a in-report leh chu ni 84 (inah) + ni 34 (haw lam leh kal lam) ni 118 te kan hmang a nih chu! Han len vel reng reng hian zawhna chhan ngei ngei ngai chu “Engtikah nge i lo hawn?” “Eng chen nge i chawlh dawn?” “Engtikah nge i kal leh ang?” tih hi a ni vek mai a. Sapthlenga phawk a chhuak a, a chhanna a byheart sauh sauh a, “Engtikah nge i lo hawn?” tihna kan dawn veleh “September 20 khan, ni 84, January thla tirah,” tiin an zawh hma hmain a chhang zo nghal vek thin nia!! Chawlhni tum khat chu Kulikawn biak in chhaka Pi Disiami inah Assam Regiment chawl ve bawk mi 4 laiin Chawhtawlh khau luau hian kan lo sawr a, (a dang a neih tawh loh avangin kan huamhapin a neih zawng chu kan lo lei vek mai a ni) kan lo inkarh karh lai chuan Jem Thangkhuma, Dawrkai Veng lam leh Jem R.Zuala (ka u) an lo lut mai chuuh! tihngaihna awm tawh chuang hek lo, anni Assam Regiment ni ta lo chu kan inhaider tlang ta a, a dang a neih tawh si loh avang chuan kan sawr lai chu kan inho ta a, Pi Dosiamin min hria ang tih hlau chuan khawi lam sipai nge kan nih tih te leh kan khuate kan inzawt kual vel a, Pi Dosiami lah chuan, “Chhuana inhaider vel suh u, ka hre chiang hlawm em mai che u,” min ti mai bawk si. U te bula zu in chu a tui mawh khawp mai, khawimaw laiah hian min phuartu hi a awm run mai asin!! Tichuan, Aizawlah chuan ngaihzawng fumfe pawh nei loin kan leng vak vak ringawt a, Sialsuk erawh chu kan hre vang vang thin. October thla tawpah, Assam Regiment-a ka thianpa, Sialsuk khua bawk a lo chawl chhuak ve a, ‘Kal rawh, Sialsukah lo phei ve leh rawh, nupui neih ka tum a nia,” tiin min sawm a., sawm thluk ka awl kher mai, i he lovin ka phei chu a ni ta mai a. Kha biak ina lo tar tawh sa em ni, kan innei thuaiin ka hre mai a. Sialsuk chuan chu mi kum chuan Lau (lui)?kam an nei a, Thenzawl kawng lam a ni. Mel 5 (km 8) laia hla a ni. Nula leh tlangval, thalai hnathawk theiho chu an riak fai vek mai si a. Ka thianpate lah an innei ta bawk a, an loah kan zu riak lut ve ta a, kan thlen ni atangin buh la chuan kan bung ve nghal mai a. Kan buh la zo chu Lau luiah chuan thian dangte nen kan lo insil dai a, chutih lai tak chuan ka ngaihzawngte insil tur chu an lo chhuk ve bawk a, a thiante nen, eng dang sawi lo chuan ka thianten min man bet a, ani pawh chu a thianten an man bawk a, an rawn hnuk thla a, inhmatawnin haw haw nen min han nawr mai si chu, zahthlak em em mah se a takah chuan a hrehawm lo ngei mai! Ramah chuan zan 5 emaw kan riak a, zan tin ka ngaihzawng chu khel loin ka rim thin, mahse, ka DAWIH em, ka khualpang thut ve mai mai a ni ber. Thla a eng bawk a, buh kan deng suau suau a, nula kan rawn a ni ber. Nula nena inrawn chu buh deng e ti loin hahthlak lem lo tak a sin. Thing ui-pum aia lian deuh hlam hnih dawn laiah hian a kham zawngin sum 3/4 an siam a, an mut a, tichuan nula leh tlangvalin inrawnin kan deng suau suau thin. Nuam tak a sin!! Inrinni chuan khuaa hawn a tul tak avangin hawn rual kan rel a, ka thianpa (2013-a boral ta) pawh chuan a bialnu hawn rualpui a tum bawk a, mel 5 (km 8)?lai a nih avangin chawhnu herah kan chhuak a, hawng rual e ti loin kan inhlat ang reng khawp mai! Mel 5 kea ka kal rei ber a ni nain ka kham loh ber tum a ni awm e!! Tichuan, Aizawl lam pan a tul leh ta si a, ui tak chungin Sialsuk chu ka chhuahsan leh ta a ni. Aizawlah chuan tum fumfe pawh ni loin kan leng kan leng satliah ringawt mai a ni ber. Ka chawlh tawp dawn tak avangin Shillong ka pan leh ta a. Sipai tawng takin ka gel lo chauh a ni tain ka hria (a hunah ka thleng hram tihna). Indo a reh ta si a, British sawrkar khan min mamawh tawh si lo a, bantir dan mawlh kha an lo ngaihtuah a ni chek ang, lehkha min pawhtir a, DVI leh DVR. DVR?chu kum 18 dang tan leh ngei ngei tur tihna. DVI kha reilo deuh tanna, thlan that leh theih tihna a ni ta velin ka hria. Kei chuan DVR ka’n pawt ta hlauh mai a, chutih laia kan Record Officer Capt. Jiberawar Chetia chuan a va pawi, ka clerk thain DVR a’n pawt hlauh chu min ti ve hial! Ka that pawh chu ka hre hlei lo a. Kum 1947 March, April vek khan engti zia emaw ni sipai veng chuan kan kan tawk zing khawp mai. Zan khat pawh kan Canteen a kang hlut mai a, hal hluih tih hriat reng reng hian a chung (di) a kang tan a, kan tlan vat a, canteen neitute kha Maruari an ni bawk a, dim miah loin a chhungah kan lut a, ka hmasa ber a, mithai - long, nimki, samosa tih ang reng ngawt kha ka ngaihtuah a, ka ei bawk a, ka ak bawk a, tichuan kan thelh mih hnu chuan bahrik lam kan pan a, kan thian pakhat chuan Pond’s C cass khat ngawt mai a rawn hawn a, tih ngaihna vak awm hek lo, mawm em em hian kan inhnawih leh hlup thin. Zaua nge Zama ka hre reng ta lo, Capstan bawm 20 emaw a rawn hawn bawk a, kha kha a ziaawm ber a ni. Kei ve kha chu, Nimki leh ling i lo sawm deuh nuaih kha a ni mai, kan bar hawng hawng a, a fai chilh mai. A tuk atang chuan Battalion Order Part I-ah order a chhuak a, mei kang thelh turin mahni thua tlan mai loh tur, Bahrik (barrack) kawtah tlara senior most-in a march up tur tih vel a chhuak kai mai nia. Keiniho kang thelh kha kan chimawm em a ni!!