PHAWT AW? Zozam Times (25/8/17) phek 3-naah khan PL Liandinga’n kan tupa, Vanhnuailiana Sailo (Chawngthu eksen ni mah ila, Vanhnuailiana Sailo, Lungleng Lal Khamliana Sailo thlah te hi kan tu te an ni vek tlat a nia, chhan tha tak a nei) min rawn phone a, ka pu, i chanchin a ziak a tih min rawn hrilh a, PL Liandinga te hi mi tin aia tam hriat a ni tih hre mah ila, kei ve tehlul hi min hriat dan tur ka hre si lo, thenawmah ka tlana Zozam Times chu ka va la ve a, ka hmai dung sei sei nen ka thlalak a tarah chuan ka bial hnur mai ! PL Liandinga’n min hria tih ka hriat hian ka lawm em em em em a ni ! Amaherawhchu Arunachal kal awma min ziak kha a hai palh a niang NEF (North East Frontier Agency) nen Arunachal-ah chuan ka va kal ve lo. A enga pawh chu ni se, Ka chhiatna lai leh fel lohna lai, ka nuna tam zawk daih hi a thailang duh lo a, ka lawm khawp a sin. Awle, zawm leh tawh ang. Kum 1944 chu a lo thar ta a, kum 15 thuak thuak, harh zet zet mai kan ni. January thla chuan ka pa, Sialsuka MAV Sikul hmasa ber va din tura an transfer chu ka va pan a, Sialsuk lal fapa Thangliana ka zui a, a ni 2-naah chawhmain kan thleng a. Kan in chu Chaihte tlanga di in, a chhuat dep bawhtahah ka va thleng ve ta a. Ka nu chauh hmeichhe hnathawk thei awmchhin a ni. Ka chhang chhang hmeichhia chu kum 10 chauh a la ni. Tui chawi a ngai a, um 2 a khirh ve \hin. Ka chhang mipa nen. Chu chu ka pui ve \hin a, khirh chu a buaithlak tiin paikawngin um 5/6 ka phur ve hlut \hin a. Chu chu an LP Teacher chuan a lo hmu em ni tehreng - a sikulah a lo puang vel a ni awm a, “Nangniho hi em phurh ka zak, a hmeichhe hnate inti vel, khi en rawh u Pu Pasena fapa, Chhuanliana khi Pawl sarih Shillong-a pass ngat a nih khi, a nu a chhawk a, paikawngin zawh tawkin tuium ngatin a nih khi tui a chawi,” te a lo ti ve \hin a ni awm e! Ka hriat hnu chuan ka zak hnuhnawh a!! U Vanan Sailam zoa kawlhawk chânpuiah min sawm a, silai mal 12 bore, 32 “barrel” ‘Knock About an tih hi kan nei a, hawrawppui meuhin NOT ENGLISH MAKE tih hi an chhu kuau lehnghal! Silai hi, châk hle mah ila, ka pain ramvahpui a phal lo, kan naupan avangin. Chu -- kum 15 chauh ka nih chu. Mahse, U Vana avang chuan a phal ta a, kan kal dun ta a. Sailam zoah chuan kawngchhaka rah tlan chu chang turin min hrilh a. Changel karah ka \hu kak mai a. Kawlhawk 1 hi a lo kai a, kan tin vang vang a, kan hmet a, a tlawlh a (Indopui lai khan kartuut (cartridge) a vang nawalh cape kan siam chawp a, kan hmang mai \hin. A tlawlh ta si. Ka ui em em, dawbawl SG (mu sep 15 awm chi) chu ka thun sauh sauh a, ka’n hmet leh maia leh... a ri dur mai a, ka maimichhing (maimitchhing tih hi dikin ka ring lo - Maimi-chhing hi dikin ka ring ve tlat) nasa ni tur a ni, ka kah chu ka hmu lo, a tlak nghal chuan changel hna deng tur a ni. A lo han invawrh deuh em ni, changel hna chu a rawn deng ta a, ka chhuk a, a lo dak uak mai a, a thi teuh lo mai. Kumtintuai ka sat a, a lua ka vuak chuan a keh ang a, tar tur ka nei dawn si lo, a nghawnga ka vuak leh a thi mai si lo. Ka ching ka ching a, a thi ve ta mai. Ahna tur iptepui ka nei si lo, kokia ka put pawhin a hmuiin lei a thleng si. Silaia ka phuar beh chuan Sakei ka tawhin?.... ka buai nasa. Silaiah ka phuar ta nge nge, LG khawl thun ka thun a, sakei ka hmuh thut leh kah mai nan. Min hruaitu U Vana pawh ka hre chang tawh lo. Kan in thlen ka châk ber. Sialsuk Bangla Vengah Pu Hrangchina (James Dokhuma pa) ka tawk a, min chhuh a, “Keiman ka pu thleng ang,” a tia, kan in thlengin min chhawk a, ka hlim teh a sin. Silai ka hmeh puah hmasak berah Kawlhawk ka kap thla ve ngat a nia. Ram vah nuam ka tia, Tuidum kamah Beltur rah tla tlan sahdal kan kam a, Varung a awk duh phian, a bula thingvut leh dawkek, kawlrit tih vel, tuklo nen, a awk duh phian. Khrismas dawnah Aizawlah ka phei leh a, YLA (Young Lushai Association) Mission Veng Branch kan nia, Khrismas carol hla kan zir \hin a, Biak in Vestry-ah. Kha - a chhan chiah ka hre ta lo, zana kan hla zir kha tlangval upa lam deuh khan, keini mipa tleirawl rual chu biak in kawtah min hau chiam mai a, “YLA a\angin kan bân ang che u,” te a tia, kan lungawi lo nasa ta mai a, keimahni zawk kan vang ta vek mai a le... kan tleirawlpui hmeichhe lam pawh khan min vuipui em ni tehreng, an bâng ve ta vek mai a, YLA a ding thei ta ikhaw lo mai a. Mission Veng (lai) chuan YLA kan nei ta lo vang vang mai a ni. Keini \halai rual chuan M|P (Mission Veng \halai pawl) kan din ve thung a, keimahni aia naupang lam chu kan ni ta vek mai a, kan phur em em mai lehnghal a. Drama kha kan zir nasa \hin. Mission Vengin YLA a neih leh chu YMA tih hnu, khi Mission Venga Van\huama, lawng sipai bâng khian 1960 hnu lama a din \hat leh chauh niin ka hre ta. Thakthing Veng lam nulahoin, Lianzova, an hnute an lo dehtir chiam mai a ni awm a, “Nuam deuh asin,” a ti mai a, chuta \ang chuan min duh e, duh lo e, tleirawl kan rual vel hnute deh kan ching ta mai. Inkhawm bâng, kan rualpui hi, kan thlur ta \hin a, tleirawl chak deuh chu umpha thei mai hek lo i, an inah te kan tlan lut rual titih \hawt zel mai a, kan hah thei sia, kan thaw he-hu zel mai \hin nia. Kan thikthute kha a chhe lo angreng, Mission Veng tleirawl hmel\ha deuh phei kha chu... envelope pakhatah a love letter turte kha palite kan thun mai, kan inthik lo em maw ni tehreng. A hmel\ha sia, tlangval pawhin an ngaizawng khawp mai. Mahse, tlangval kha a duk bik si lo, kan rual vel bawr bak kha chu a ngaihsak bik lo. Tunah chuan hei kum 73 zet a ni ta reng mai, ka tleirawlpuite ho chuan chatuan ram an pan vek tawh. Nu pakhat chauh a la damin ka hria. Lehkhathiam deuh a nei a; mahse, a thihsan tawh. A hmel\ha ka tih avangin ka thlek nasa lutuk a, barbed wire ka malpui vei lamin ka sut phah a, hei zungchal chen zet chu a la ser nia. Min ngaizawng ve miah lo thlir nan chuan thisen seng tam tak niin ka inhria. Lung a leng thlawn mai zawng a nih hi. Ngaihtuahna kan la nei angreng si. Tunah lah tlangval laia chhe sa tawh nih nak alaiin TAR CHHIA kan ni ta mai si, rilru a tak si lo.