Tleitir sakhmel ianga tlaizawng par. Taksa hi upain vuai hle tawh mah sela, rilru hi chu a tar ve thei meuh lo a ni awm e. NGE ka la tar lo? May 29 zan khan engtizia emaw ni, ka mu thei thak lo mai a, muthilh loh takah chuan ngaihtuahna a kal thui khawp a, 1945-53 vela ka khawsa dan, ka ngaihzawng tih angrengte ka ngaihtuah chhuak a, chu chuan min tiharh tawlh tawlh si. Ka mu lo zankhua ta a ni.

Hmeichhia - Nula/tleirawl tih angreng hi ka kawm nasa khawp a, ka ziak tawh nge nghe emaw ka hre lo. Tum khat chu, “Mission Veng nula ka rim kim dawn,” tiin, a hla ber atanga tanin zan tin a hrang ka rim a, a tawp lamah Pastor Chhuahkhama fanu, Thangliani leh Tirhkoh Muka fanu, Zokhumi ka rim erawh chuuh... an awih duh lo reng reng. Anmahni mai ni lo, an nute pawhin an awih hleithei lo. Mahse, ka rim kim ta tho tho a nih chu.

Dawrkai Veng tleirawl rual kha thawk khat lai chu ka kawm nasa khawp mai. Chu chu 1949/1950 lai vel a niang - Lalliani te, Vanpari te, Biakchhungi te, Zachhungi te, Lalzuali te, Biakliani te leh a nau, Biakchhungi te kha an inrual thehthawh bawk a, an inkawmngeihin an inhnaih tlang bawk a. Chawlhni tlai khat pawh kan lengho dal dal chu nupa tlai leng dun, a pasal chuan a biangah piaisak tumin a rawn um darh chum chum mai a. Kei lah pek chuan, “Engah nge ka nula chhawm lai min um darhsak, i nupui hi ka tihsak mai tur chu asin!!” ka’n ti ngawt pek a. A lo la na em em chu niin, a karleh chawlhni zana bar (zu dawr)-a zu kan in lai min ko chhuak a, “Chawlhni hmasa zan khan khati khan i ti mai si a, ka then ang a, nei ta mai che,” min tih teh reng a, ka â mup mai zawk nia. A lo haw hle ni tur a ni, a hnu kum 2/3 velah, an inthen hnu daihin, hmun dang daihah a nupui hlui chu ka hmuh hmasak bernaah, “Khatia min tih fiamthu kha, kan pa khan a haw em em a, a zan khan min vaw nek asin,” tiin min hrilh nia!

Khang hunte leh Chawlhni chawhnu inkhawm bâna Bawrhsap bangla thlang, SAVA LIAN kan tih mai (Rokunga lim dinna saw) thleng thlenga ngaihzawngte nena kan han leng a, kan kir lamah Tuikhuahtlang ngaw thelh hnuaiah - a chang leh thingsemim kan chhar thul. Heta tlai leng thinte hi chu Mission Veng leh Dawrkai Veng kan ni ber thin. Dawrpui lam pawh a chang chuan an lo leng phei ve a, ralkhatah kan in E HEEM fiam vak vak thin. Thangzuali kha a hrat ve hlein ka hria. Tunah hi zawng han titipui tur tu emaw tal pawh ka nei si lo a, khua hi a har ngawih ngawih mai a ni. Circuit bangla chunga Tlaizawng par vul chuk hnuaia rilru thawl tak mai kan han leng thinte kha... tunah lah a khawi i lai pawh khi concrete building, lung tileng reng reng lo a ni ta vek mai a. Vai naupang sikul chhak UPC biak in kawt Thingsemin chhar laite kha, a ngaihawm.

Khi vai naupang sikul khi ka tan chuan pawimawh ve deuh asin! Chawlhni tlai khat, mahni chauhin ka tlei leng a, ruahpui vanawm a sur thut mai (June 1948). Vai sikulah khian ka tlan lut ngawt mai a, chutah chuan nula 2 leh tlangval pakhat, ka hriat ngai pawh ni lo hi an lo awm a. Bathlarah kan vei kan vei mai a, biak in dar 1-na rik dawn tep pawhin a han tha duh si lo, nula pakhat khan tlangval kha, “Hawh, ka zawn ang che,” a tia, an inzawn a, an kal ta mai si. Nula dang chuan min melh pahin, “Hawh, ka zawn ve mai ang che, kan tlai mai dawn,” a tia, kan inzawn ve ta mai bawk a, ruah a la tlak deuh avangin kan tlan deuh hlawk hlawk a, Mission Veng biak in (Biak inpui) kan thlenin ka chhuak a, puan inzawn ni mah ila, ka huh deuh phung thawng.

Primary sikul bathlara puan inzawn dawna min melh dan leh Biak inpui kawta min melh dan kha... ka ngaihzawn veng emaw ni, RIAU awmin ka hre tlat mai a, miin an rim ngai leh ngai loh pawh ka hre si lo. A hre awm deuh ka zawt a, zan hnih/thum hnu velah chuan ka va rim ve ta ngawt mai a, an lo thahnem em em mai lehnghal a, kan hlim phian mai a, chuta tang chuan sava rah tlan hmu ang maiin ka birh ta tlut tlut mai a ni.

Tunah chuan chung ka sawite chu - kum 50/60 lai kal tawhte a nih avangin min boralsan zo vek tawh a ni ber mai. Veng dang ka thian kawm deuh la dam ka hriat chu Pi Lalchhingpuii, Synod hmeichhe sikul zirtirtu thin kha, a la dam ka hriat chhun chu a ni mai. Min boralsan zo vek tawh ni berin ka hria. Chuvang chuan MAL NGAWIH NGAWIH hian ka inhria a, lung hi a leng vawng vawng mai a ni ber. Ka ngaihtuahna mai lo chu kawm tur ka nei ta lo. A keia lah pawn chhuak thei pawh chu ka ni vak bawk lo. Engle khaw le, ka nupui kum 81 nena dam duna min zuahtu Pathian chunga lawm hi ka tih theih chhun a nih avangin, lawm thu hi ka sawi tlut tlut mai a nih hi.