- Lalchhandama Colney
Kohhran hrang hrang kan awm a, a then chuan hmeichhe upa pawh kan nei a. Kohhran upa kan invuah danah a then chuan kan duh uluk hle a, thenkhat erawh chuan an duhtui lutuk lem lo bawk a. Tun hma chuan kohhrante a lian thei hle a, henga upa han ni thei ngat kha chu thlarau lam leh tisa lamah pawh ti mai ang, an belhfakawmin mite rinpui ber kha an ni thin a. Tun hnuah erawh hi chuan kohhran a lian ta a, Pathian zarah, veng khatah pawh biak in pali, nga lai pawh a awm thei ta. Awle, mi tha tak tak,rinawm tak tak,tam tak an awm laia tute emaw then khat te avanga heti zawng a sawi a ngai ta hi pawi ka ti hle mai.
Kan society hi a zalen ve hle a. Kan nunphungah chuan nula, tlangval kan inrim a, engmah daidantu awm lovin kan nuiho va, kan inkuah, pawm thuak thuak a. Pa, nupui pawm lai nei pawh kawngka a pelh chuan tlangval lenin a leng ziai ziai mai thin. Hetih lai hian eng emaw hlekah chuan a khawtlangin kan insawi/rel leh luai luai bawk si thin. Kan khawtlang nunah hian hmeichhiate hi an mualpho hma hle a, mipa erawh chu kan indah chungnung hle a, ‘hmeichhia leh pal chhia chu a thlak theih alawm,’ kan ti bawk.
Kan vannei kan ti dawn nge, society zalen tak kan nei hi a thatna lai a awm ang a, a that lohna pawh a awm ang.
Khawvel sual tluchhe tawh, hremhmun hmabak mai tawh, tung ding leh turin Isua a lo kal a, chhandamna tluantling chu a rawn siam leh ta a. Chu mi chhandamna innghahna bulpui ber enkawl tur leh kalpui zel turin kohhran a din a, he kohhran ropui tak, vanram chabi pawh kawltute hruai tur hian thlan chhuah bik siam leh thin a ni a. Chung thlan chhuah bikte chu keini chuan kohhran upa kan ti thin a ni. Dam chhunga rinawm taka, a hrehawm leh nuamah pawh kohhran te an ni. ‘Berampu’ ti pawhin kan ko thei ang a, kohhran member-te thlaraua chawm a, enkawl seilian zel turte an ni. Member-te a tha ber atanga fel lo ber thlenga enkawl tur leh kan kual thintu tur an ni. Ei rukna, hmeichhiat mipatna, zu, etc lakah pawh an fihlimin, entawn tlak an ni ngei tur a ni. Bible ngaina mi, tawngtai ngaina, inkhawm thulh ngai lo, heng ziate hi an zia tur a ni a. Kohhran upate chu he leia Pathian aiawhtu, Pathian kut leh ke ber an ni a, kawng engkimah mi pangngai aia fel leh tha ni tur an ni. A tawp berah chuan Pathian beram enkawltu tura koh chhuah te an ni, a ropui hle mai.
Bible-a berampu tha kan hmuh chu Isua a ni a, a hun zawng zawng mi dangte tan hmang thinin engmah mahni tan a ti ngai lo a ni. Hetiang bawk hian tun hma atang khan kohhran hrang hrangah/pawl hrang hrangah mi rinawm, entawntlak kan lo nei ve thin tawh a, kohhran upa tha lo, rinawm lo hi chu an awm ve thin a; mahse, tihtham an awm ngai lo a ni. Hruaitu tha chuan a chhungkua pawh a vawng fel hle a, dik lo takin sum a help ngai lo va, a ramri a sawn ngai bawk lo va, fiamthu duh mi a ni lo bawk a; mahse, nun hlim tak nei rengtu a ni. Miin puhmawhna tur an zawna an rel luai luai pawhin a rinna a sawh sawn ngai chuang lo va, a tawngtai sauh sauh zawk thin. Nunna lallukhum a thlir reng vangin chân pawh a huam reng a ni. Dik lo taka Pathian thu remchanga hman pawh a ti ngai lo. Pulpit tlangah mahni dai bak bak/mi dangte tih atan thu a sawi ngai lo va, a thusawite nunpui a tum zawk thin. A ni tin ei zawnna lamah pawh ‘hemi hi chu upa ni awm tak a nih hi maw le,’ miten an ti thin. A tar kun hnukchah dawn thleng pawhin a hmel ah miten Pathian hmel an hmu thin.
Berampu tha lo chuan sa leh ral an lo kalin an beramte an tlanchhiatsan mai thin a, an beramte chu sa leh ralten an duhtawkin an suasam tawh mai thin. Sawi tawh angin kohhran a pung nasa a, kohhran tinah hruaitu eng emaw zah an awm ve zel a ngai si a, kohhran upa chu an awm fer fur tawh mai. Heng hote hi kei a hmuh dan atang pawhin an tha tlangin an rinawm hlawm hle a. Thahnem tak an lo nih ve tak avangin a then chu – nuih tiza, ninhlei tak, veng leh lam mual maiah, tuman min hmu tawh lo, ti ni awm taka awm herh riau, hmeichhe lawm riau, mi inkawm tha lai pawh tihbuai hreh mang lo an lo awm ta. Ani tak a, hmeichhiate hi khawvel hruaitu ropui tak tak pawh an lo mualpho tawhna a ni a, kohhran upa tla, inpuang law law hi chu a zia tak a la awm a, heng man chhuah theih chiah si loh, fing riau, mit tikham em em siho hi engtin nge a dintu Isua khan a rawn tih ang aw, berampu tha nge tha lo a rawn tih ang aw, tih ngaihtuah tham tak tlingin ka hria, eng pawh nise, famkim lohna khawvel a ni a, buh lem leh buh tak chu lo to za hrih mai mai rawh se te pawh Bible hian a ti ve bawk a nia.
Mizote hi kan hovin kan ngaih pawh a sam thin a. Kan khawtlang nun a zalen a, a hmei a pain kan intitawn bawrh bawrh thin. Hei hian rah tha nge a chhuah ang, tha lo aw, thatna tam tak a awm ang a, that lohna pawh a awm ngei ang. Tun hma khan heti hian an ti thin, an ti, vaiho chuan, “Mizoram chu Pathian lo kal dawn ti reng a; mahse, Kolkatta kan thleng a, lo kal leh dawn si lo.” A awmzia ni awma lang chu heti laia duhsak taka Pathian thu lo hrilh thintute che tla kha an lo hmu leh si thin ni awm tak a ni, pawi hle mai. Awle, hnam naupang kan ni a, kan Pathian thu lak danah te pawh eng emaw chenah hnam upa zawkte chu kan tluk lo ngei ang, hetih lai karah hian hetiang kan nih avang hian mipuiten bâng lova kan kohhran hruaitute kan tawngtaisak fo thin hi a tul hle ang.