DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Mizoram lirnghing thin zirhona neih a ni
Aug 09, 2020

Aizawl: Pachhunga University College (PUC) a Department of Geology buatsaihin tunhnaia Mizoram khawchhak lama lirnghing chungchang zirhona neih a ni.

Ningani leh Zirtawpni khan Mizorama lirnghing thleng fo thin zirhona ‘Recent Earthquakes in Indo- Burmese Ranges’ tih thupuia hmangin online seminar Webex-ah neih a ni a. He hunah hian India rama mithiam ber ber Seismologist, Geologist, Geophysicist ten thu an sawi a, zawhna leh chhanna hun awmin sawihona hun tha tak neih a ni bawk. Thusawitu tam ber chuan Mizoram chhung lirnghing thlen ngunna chhan hi Mat fault avang niin an sawi a. A chhan dik tak leh a in siam dan vel hre tur hian ram chhungah lirnghing tehna khawl tam tak a awm a tul thu an sawi uar hle. June ni 21 leh ni 22-a lirnghing chu tehna khawl 20 chuangin a hmu thei na a, lirnghing dang hi a tehna khawl man thei hi 3-5 bak a awm loh avangin lirnghing dinhmun dik tak hriat a harsat thu an sawi a. Vawi tam tak lirnghing thleng fo thin hi a reh hlen theih rualin, kum 2/1 hnuah a aia na zawk pawh nghing thei a nih thu an sawi a. Hei hi kan ram dinhmun anih avangin, a hma lama lirnghing tehna khawl bun a tul thu leh tuna National Centre for Seismology-in report a siam thin pawh hi a dik tawk loh theihzia an sawi a. Seismologist, Geologist leh Structural Engineer te hmalakho a tul thu leh Mizoram chu lirnghing na tak pawh tawk thei a ni tih mithiamte chuan an sawi.

Lirnghing chungchangah hian mithiam te chuan a hnuaia mi ang hian an thil hmuhdan leh rawtna an siam.

  • Mizoramah lirnghing tehna khawl a awm that loh avangin, lirnghing thlenna hmun dik tak hi hriat a har hle a. Lei khi kal dan leh insak a nghawr dan enin, lirnghing thuk zawng pawh hi tarlan thin aia thuk lo (10km aia hniam) leh, heti lai bawr vela lei inpelhsawlh tenau-a hun rei tak leilung innawr tawnna thahrui in khawl tawh, insah thut in lirnghing hi a thlen ah an ngai.
  • India rama lirnghing zirna hmun bik National Centre for Seismology (New Delhi) leh (NEIST (Jorhat) mithiamte ngaih danah lirnghing hi Mat fault avanga awm ah an ngai thung. Lirnghing tehna khawl awmlo avang hian, lirpui thleng thei anih leh ni loh te thlengin chiang taka zir turin data an nei thalo tih thu hi PUC Geology department buatsaih Webex seminar-ah uar takin an sawi a. Lirnghing thleng fo hi a lian zawk a thlen lohna tura inpaih thawl anga ngaih tur leh Mizoram tan a tha zawk nia a lan thu an sawi tel bawk.
  • Lirnghing nghawr nasatna khua te hi hmunhma rem leh zawl, in sak pawh chhawng hnih aia sang lo khua an ni hlawm a, chhiatna nasa zawk an tuar lo niin a lang.
  • Mizo in sak dan pangngai, Assam type-a insak te chhiatna tawk a awmlo tluk a ni a. A chhia sawite pawh lei khi in a kal tlang avang te, lungrem chhia te leh bual in/ inthiarna hmun concrete khi te a ni hlawm.
  • Concrete in kan uar tawh hle a, a tlangpuiin thir phuma in sa RCC structure te a chhe lo deuh. A chhia te hi thir hmang tlem leh brick rem tamna a ni tlangpui.
  • Insak len ang hu aiin a ban (column) leh beam a te tlangpui a. Ban leh beam chhia, khi chhuak te pawh a awm a. Rod hman a te deuh a, a tlangpuiin 12mm pali hman a ni tlangpui. Hei hi slab-a phan atana hman thin a ni a, 16mm tal hman ni se. A chhuatah thing phel hman uar a ni tho chungin, a ban (column) rinawm se.
  • Inhnuai awl (Soft storey), sang si leh bang ping lo leh hawlh kalh lo te a tuar nasa an ni zel a. Awih panga in kan sa anih chuan inhnuai siam hram a tha ber a, kan sa thei lo anih pawhin, hawlh kalh ngei ngei tur a ni.
  • Ban leh bang inzawmna lai khi chat a tam hle a. School pakhata an office chu bang sang tak an siam, beam a awm lo thung a, a inzawmna lai a khi si a, mangkhawng lian tak a ni thei a. Hemi tlu in a tihchhiat theih, Computer set leh copier machine te chu dah sawn nghal a ni.
  • In ban leh beam inkarah bang (wall) pin tur a ni a, hetianga in sa te hian an tuar nep.
  • Ban leh ban inkar tichaktu atan lintel beam hi a lang leh lang lem lova dah a ni fo a. Khaw thenkhatah chuan hemi atana brick hmang an awm a, hei hi a chhe nasa hle. Kan hmang thei a nih chuan, thir hmanga siam (RCC) ni se.
  • Inchung zawm lehah in chhia a tam hle a. Hei hi a hnuai lama ban to chho leh sak belhna tur zawm fuh lo a ni. Zokhawthar Police Station chhe nasa pawh hi hetiang ang hi a ni a, hemi bakah hian a chunglam zawmna hi a hnuai lam aiin a lian zawk bawk.
  • Lirnghing nghawr hi thahrui a ni a, a irh chhuahna lamah a thenah lei khi a siam a, lung tla leh min a awm a, in a nghawrin a chak lo laiah a chhuak leh a. Ram dang insak thatna hmunah chuan tukverh darthlalang keh a awm thin. Tun tumah hian, bang lamah a khi a, tukverh darthlalang a khawih hman lo thung a. Farkawn-a High School sak thar, a bang pawh a bawk zawnga remah chuan darthlalang keh a awm a, a bak zawng kan in saka a chak lo lai bang rem-ah a khi chhuak thung.
  • Rora len zawng hi a lian ber ah 20mm vel tur a nih laiin, lian tak tak hman a ni a. Cement chak tawklo, muk tha tawk lo te leh slab dona pheh hma avanga kul pawh a tam hle. Slab do na hi ni 28 emaw, thla khat tal do tur a ni a. Cement tha leh balu tha hmang hram hram tur a ni.
  • Cement-balu-rora inkhairual tawk lo, inchawhpawlh tha lo leh tui hmang tam nia lang te a tam a. Kan ram ang, lirnghing tamna ramah chuan cement bag 1, balu tin 3 leh rora tin 6 hi chawhpawlhin, a hnawng tawk chauh tui hman tur a ni a. Tui pawh a tlem berah kar khat tal pek tur a ni.
  • In chhiatna tam ber report hi bang khi a ni a. Hei hi a hlauhawm leh hlauhawm loh theih dan inhrilhfiah zel a ni.

Latest News & Chhiar Hlawh