DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Sorkar siam that nan chhiah pek
Dec 06, 2014
Mizoram Legislative Assembly rorel chu neih zawhfel a ni ta a, sum harsat thu a ri nasa a, Eptu lamin sawrkar chu sum neiloah a puh a, sawrkar lamin neihsa hmanthiam a pawimawhna an sawi bawk a ni. Eptu leh Sawrkar tanna hi thil inang reng a ni a, kan ram hian sum indaihlohna a hmachhawn meka phat rual a ni lo, chu tih rualin mahni sum neih dan azira khawsak zir erawh a ngai a ni. Tuna kan sawrkar hian term 2-na a chelh mek a, MLA te pawh eiruknaa han puhna tur an awm em em loa, chutih rualin sum renchem chungchang erawh tunai uar zawka kalpui a ngai ta hle mai. Hruaitu pahnih khatin helamah hian hma han la hrawk sela midang chuan an zui mai a rinawm a, mipui pawhin an thlawp em em dawn a ni. Sum indaihloh a rik laia thil thar eng eng emaw lei a nih chuan mipui rilru a hnual lutuk dah ang e. Kan sawrkar hian sum hailuh lamah tan a la hlein a lang a, a tih tur pawh a ni. Zu khap hlih a ni a, zawrh a ni dawn a, heta 'revenue' lo lut tur hi vaibelchhe tam tak a ni a, thawhchhuah nei lo state tan chuan sum hnar tha tak a ni a. Thawhchhuah nei lo chawmhlawm ramah 'zu chhiah ka awt lo' tih ngawt theih a ni lo a, a in duhin an in miau chuan sawrkarin chhiah a lak a ngai reng a ni. Ram dang sumhnar pakhat chu mipui lakluh atanga chhiah (income tax) lak a ni a, 20% aia sang lak te a ni thin. Tlangmi te hi income tax awl an ni a, chhiah pek hrehna lian tak an nei a bawk a ni; chhiah hrim hrim hriatna a tlem a, a theih theih chinah tlansan an duh chawk thin. Mizote'n thla tin lakluh (income) atanga chhiah kan chawi ve chu 'professional tax' a ni deuh mai a, hei pawh hi a rualkhailo hle a, siamthat a hun tawh a, sawrkar hnathawk te chu pek zat tur inangin hrut rual tawp an ni a, 4th grade atanga Commissioner thlengin an pek zah a inang a, 'pakla' hisapa ngaihtuah pawhin thil awm a ni thei lo. Sumdawng thenkhatte pawh an pek awm tawk a ngaih proffesional tax pek tir an ni a, sumdawng lian leh ate te pawh awmze neia thliar an ni lem lo. Hei aia mumal leh awmze nei hian sawrkar hian ruahmanna siam ta sela, thla tin lakluh atanga 'percentage' (%) hmanga chhutin chhiah lak ni sela, income tax te anga 'percentage' sang tak tak erawh a rip hrih anga, a awm tawk erawh a awm em em ang; a pe thei lo tur khawpa rethei te chu ngaihthiam theih ni mai sela a tha mahna. State Assembly in a duh a nih chuan hei hi a ti thei renga, mahni thawhchhuah atanga pawisa tlemte mipuite'n sawrkarah pe let ve sela sum leh paiah kan ram a ziaawm deuh anga, chumi piah lamah siamthat a neih a rinawm tlat a ni. Kohhran-ah hian sakhaw inzirtirna avangin thla tin lakluh atanga 10% pek a ni thin a, hei hian rawngbawltute enkawl an ni. Hemi a nih pakhat avang hian Kohhrana thawhlawm thawh tha te chu an inti tatua, thikthu chhiat chang pawh a awm ve ta cheng ang. Mahni ngaihdan lo deuha kal chang a awm thei a, kohhran a nih avangin tumahin an ti lang duh lo a ni, mahse hei hian thil tha deuh a entir tlat. Sawrkar-ah hian mipuiin an zawh tawk tur ang vel hi thla tin emaw a remchan dan angin pek thin ni ta sela, sum hnar tha tak pakhat a ni ang a. Mipui rilruah pawh tunai hian sawrkar chu ta neihna a awm phah a rinawm a ni. Tunah hi chuan thawhchhuah a awm mang loa, sawrkar chu 'belte phai thei lo' anga ngai mi tam zawk an ni a tih ngam ang. Mipui lamin chhiah an pe anih chuan sawrkar hnathawkte chu an chhiah tlingkawm atanga hlawh laa ngaihna nghet tak an nei thei a, chutiang a nih chuan dik lo lai a awm a nih pawhin mipui pawhin thikthu an ti chhe ngam tawh anga, ram siamthatna (check and balance) atan a tangkai a rinawm hle. Kan ramin sum leh paia harsatna a tawk a nih chuan sum hnar zawn belh a tul tihna a ni a, kan lakluh atang hian chhiah kan pek a hun ve tawh lo maw? tiin ngaihdan a awm tan ta.

Latest News & Chhiar Hlawh