DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
A rualkhai zawnga hmasawnna
K. Lalrinchhana - Apr 25, 2021

Kar hmasa khan ka chawrchhuahna khawchhak Tuipuiralah zan hnih riakin ka zin a, hmuh loh karin Tuipuiral khuate hian hma an lo sawn hle mai. In leh lo tha tak tak a lo ding thluah a, in sa thar apiangin cement concrete-a sak an tum emaw tih mai tur a ni. Hna an thawk nasa tih a lang a, in sak tuma inpuahchak mek te pawhin zing karah rawra an chhu tlauh tlauh a, an kawtkaiah rawra a vum thur mai.

Khaw pakhatah pa pakhat nen kan titi a, “In khuaa cement concrete-a in sa leh sa mekte hi sawrkar hnathawk an ni vek awm si lo a, engtin nge maw an tih theih bik le?” ka ti a, chuta min chhanna chu, “Sawhthing leh hmarcha hralhna rate a that tum chuan pahmei pawhin kum khatah nuai li, nuai nga te an la lut a, chu chuan pahmei in sakna daih rod leh cement a lei theih a, balu nise kan thlang lawkah Tiau balu duhtawka lak tur a awm a, leirawhchan (brick) hi Paite hoin kan khuaah an rawn siam thin a, man tlawm zawkin kan lei thei bawk a, slab chhun niah kan inpui liam liam a, ni khatah kan chhung zo mai zel a, sawhthing leh hmarcha hralhna a that chuan mi taima tan chutitakin concrete in sak hi a harsa lo,” a ti a, ka rilruin, “Sawhthing leh hmarcha rate chu tha zel se aw…,” ka ti vang vang mai. 

Thingtlang mite hian an thlai tharte man man taka an hralh theih a, an thawhrim ang zela hlawkna an hmuh dawn phawt chuan an thatchhe lo tih hi a chiang viau mai. Tin, an phak tawkah rual pawh an el a, hmasawn pawh an tum viau bawk. Thingtlang kuthnathawkte tihnual thintu chu, an thlai thar, a bikin sawhthing leh hmarcha hralhna rate mumal lo thin leh, a changa rate tlahniam thut thut thin hi a ni. Ka kal lai pawh hian chhungkaw thenkhat chuan sawhthing an cho mek a, vanduaithlak takin a rate tlakhniam lai a ni hlauh a, an khawngaihthlak khawp mai. Kg khat cheng 13-in an hralh thei chauh a, a chi man, a chawhnaa an tha sen leh kawngpuia thiar chhohnaa an hlawhfa lakna man te paih vek hnuah kg-ah cheng 6 emaw chauh an hlep thei hram a, an thawhrimna nen a inman lo tak zet a ni. Kumina an chawh loh chuan a tawih ral tho tho dawn bawk si.

Eng party pawh sawrkar se, thingtlang kuthnathawkte hamthatna hi ngaih pawimawh berah neih a tha hle mai. Sawrkar hian kuthnathawkte’n an thlai tharte man man zawka an hralh theihna tur hi ngaihtuah pui se, rate tlakhniam chan pawha an tawrh lutuk loh  dan kawng dappui hram teh se. Taiwan rama missionary-a awm reng tawh, Rev. Zaidarhzauva chuan, “Taiwan ramah chuan sawrkarin kuthnathawkte a duat em em a, rate tlakhniam vangin an tawrh a phal ngai lo. Rate a tlakhniam tum chuan sawrkarin support price a pe mai a, an hloh (loss) tur kha sawrkarin a sum bawm atangin a hnawh khahsak mai thin,” a ti. Chutiang chuan kan sawrkar hian ti ve thei se, kuthnathawka ei zawngte pawh an phur ang a, tun ai hian nasa takin hma an sawn zawk ngei ang. Tin, thingtlang atanga khawpuia pem lut pawh an tlem ang a, eizawnna ngelnghet nei lo chu khawpui atang pawhin thingtlangah an pem chhuak duh hial ang.

‘Kuthnathawkte thlai thar leina tur emaw, rate tlakhniam chana support price tur hi budget-ah a dah ngawt theih loh’ kan ti a ni mai thei. Sawrkar hian a duh chuan a dah thei em em ang. NLUP-ah pawh cheng vaibelchhe sang tel an dah thei a, SEDP-ah pawh cheng vaibelchhe za tel an dah thei. Thingtlang kuthnathawkte thlai thar leina tur emaw, a tul huna support price tur hi cheng vaibelchhe tam a ngai hauh lo ang. Tih tak takah chuan rulh let ngai miah loin PAHOSS hnuaiah cheng vaibelchhe tel an sem thei alawm maw le! A dawng tam zual chuan cheng nuai za chuang lai an dawng a nih kha. Mi hausa, private car nei thei chinte motor dahna tur mah cheng vaibelchhe tel an sem thei a nih chuan thingtlang kuthnathawkte tan hian cheng eng emaw zat chu an dah ve thei tur a ni. 

Tin, kalphung (system) hi dik se, kan rama kan thar chhuahte hian kan mamawh zualpui chu min phuhru thei ngei tur a ni. Tunah chuan kan ni tin mamawh - buhfai, dal, alu, tomato, artui, sangha, zikhlum, bawkbawn, parbawr leh hmarcha chenin ram pawn atanga kan chaw lut a, heng thlaite hi kan ramah a tha duh em em a, kan intodelh hun a nghahhleh awm hle a ni. Hetiang lei nana state pawna kan pawisa luang chhuak hi uiawm tham a ni. Ram pawn atanga chawk luh ngai loin kan ni tin mamawh zualpui thar chhuah kawngah hian intodelh ila, chu chuan kan ram (state) chhunga pawisa leng vak a tihtam phah ang a, mi lian leh mi tein a zar kan zo tlang dawn a ni. 

Vai kan dawr a, vai kuta sum kan hlan chiah hian chu sum chu kan ramah a rawn let tawh ngai mang lo. Vai kan dawr nasat poh leh kan rama sum leng vak tur a tlem zel dawn tihna a ni mai. Kan ramah hian eng lai pawhin vai hnathawk (construction worker), a sing tel teh meuhin min chenchilh a, hengho vang hian kan ramah sum leng vak a tam phah chuang miah lo. Engvang nge? Anni chuan kan ramah hian a tlem thei ang ber sum hman an tum a, mawlmang takin an khawsa a, man tlawm thei ang berin in an in luah tawm a, mut bu leh ei rawngbawlna an neih chuan an duhtawk mai a, an mamawh zualpui an lei pawhin an hnampui (vai) an dawr hram hram thin. 

In saknaah loh theih lohin hnam dang kan chhawr a ni thei e, chutih rualin kan rama tha duh em em buh leh bal, tlai leh chawhmeh thar chhuak kawngah hian vai dawr ngai loin intodelh thei ila, hetiang thil chawk luh nana ram pawna kan sum luang chhuak zozai hian thingtlang kuthnathawkte sahmim tipuar tawh zawk se, hma kan sawn tlang ni mai tur. Kan ram riang te hi ram nuama siam tur chuan thingtlang kuthnathawkten hma an sawn a tul a ni. Anni thawhkhum zawnga hmasawnna chu eng hmasawnna pawh nise, hmasawnna khingbai a ni tho ang.

Latest News & Chhiar Hlawh