African swine fever vangin hriat theih chinah vawk 4080 lai an thi tawh a, khua leh veng anga nasa taka tuar te pawh an awm a, hmun thenkhat chu vawk lakluh leh lakchhuah khapna hmuna puan te an ni a, khawpuiah phei chuan a phumna turah kan buai hial a ni. An hloh leh buaina hi namai lo tak a ni, tlakchhiat phah tam tak an awm anga, sum khawlna ve bera lo hmangte tan pawh an pawisa khawl sa a luangral a ni ber mai a. Vawk vulhtute channa hi an tawrhna chhut tel loin sumah chan tir dawn ila vaibelchhe 2 chuang a nih a rinawm a. Hetih lai hian ASF vanga vawk chante chhawmdawlna hi sawrkar chuan vawiin thengin a la ngaihtuah fumfe thei lo a ni.

Vawksa kan ei nasat ang huin Mizoram hi tualchhung vawkin min daih hlei thei lo a, pawn lam atanga lakluh loh theih loh a ni a, ASF pawh hi hemi atanga kan rama darh niin a lang a ni. 

Vawksaa kan intodelh loh avang hian sawrkar lam pawhin vawk vulh turin mipui lam an hrilh fo thin a. Nikum lama Covid 19 thawh khatnaah khan kan tual vawk te kan ei zo ti tih der mai a, vawksa a vang viau a nih kha. Hei hi entrepreneur te tan hun remchang niin vawk vulh mek te'n tan an la thar a, mi engnge maw zah vawk la vulh ngai lote chuan ram awlah te vawk vulh an intih hmuh a, vawk hripuiin tlakbuak lo sela chu vawksa indaihlohna pawh engnge maw chen phuhru thei an nih a rinawm a ni. Pawn lam atanga vawk lakluh khap a nih hnuah vanduai thlak tak maiin African Swine Fever hi Mizoram-ah a lo lut ta hram a ni a. A pu lutu tute hi dan bawhchhiaa vawk la lutute an nih a rinawm a, chu pawh chu nise a tuartu tam zawk hi dan bawhchhe lo, pawisawi lo an ni thung si a ni.

Hetianga vawk hripui hlauhawm hi leng zen zen lo a ni a, chu a chhapah covid 19 hripuiin ram pum nunphung a ti khaihlak nasa a, chutiang harsatna nasa tak a thlen karah he thil hi hmachhawn mek an ni leh zel bawk a, hei vang ringawt pawh hian ASF sulhnu tuar vawk vulh te hi ngaih pawimawh tur an ni. Kan ram a rethei a, sawrkar kan ngheng tlang lo thei lo a, ngheng loa mahni kea ding turin inzirtir thin a ni a, mahse tun ang dinhmun harsatna tawp khawk angah chuan a nghen loh theih loh a ni. ASF vanga vawk thi hlutna hi chhut chhuah ni sela inpuihnaa anga inpek let tur pawh nise sum tam tham em em a ni loa, a tul a tihnaah chuan sawrkarin sum a hmang tho a ni. Vawk pakhat hlutna ang zawng emaw, engngemaw chen do ang zawngte pawhin hmalak theih ni sela.  An vaia sawrkar hian a pui theilo a nih pawhin a harsa zual  tal hi chu enzui vat an ngai ni. Hetiang nilo hian kawng danga puih dan sawrkar hian a hria a nih pawhin bawhzui thei sela a va hun tawh em. Tunah hi chuan sawrkar atangin thawm ri va hriat tur a awm bawk si lo a, vawk vulh chhiatpuitute an khawhar hian a rinawm hle a ni.