DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Mother’s DayMother’s Day- Rev. P.C.Muanthanga
May 14, 2018
Mother’s Day hi khawvel ram tin tak meuhvah, Nute chawimawina ni atan an hmang ta. Ram hrang hranga an hman chhan leh an hman dan erawh a inang lo va, Krismas ang deuh hian a ni atana an ruat pawh a inang lo thluah mai. A ni atana an hman lar ber erawh chu May thla Chawlhni Vawi hnihna hi a ni. A lo chhuah dan chanchin (history) pawh hi sawi dan a hrang ve leh nual a.  Magazine hlui te, Articles leh Internet lam atanga ka hmuh theihte la khawmin, hetiang hian Mother’s Day lo chhuah dan chanchin ka han remkhawm ve ta a ni e. Kan hriat theih chinah chuan Grik-ho chuan an pathian nu Rhea, Cronusa nupui leh hmeichhe pathian tam tak nu ni bawk chawimawi nan Spring Festival (Thal Kut) an lo hmang thin a. Hetianga hmeichhiate chawimawina hun an lo hman thin hi Mother’s Day lo chhuah tanna bul pakhat niin an sawi. Chutiangin, Rome-ho pawhin an pathian nu, Cybele chawimawi nan Thal Kut Hilaria an tih chu an lo hmang ve bawk thin. He kut hi March thlaah an nei thin a, Isua pian hma kum 250 vela tan tawh niin an sawi. Urhsun takin ni 3 chhung zet he kut hi an hmang thin a, intihhlimna chi hrang hrang neiin, hmai kawr vuaha kawng zawhte an nei thin. A hnu deuhvah phei chuan, sakhaw thil nen chawhpawlha relbawl a lo nih tak avangin, Rome ram rorelna chuan hnawksak tiin heng mite hi Rome khua atangin an hnawt chhuak ta hial a ni. Tun hnaia a lo kal zel dan: Europe rama Kristianna a lo darh zau zel hnu khan, England rama Kristiante chuan kum 1600 vel lai khan, Easter hma ni 40 chhung chaw nghei hun (Lent Season) lai hian, Sunday vawi lina hi Mothering Sunday an tih mai, Nute chawimawina hun atan an hmang ve thin. Biak ina inkhawmna an neih zawh hian naupangte chuan an nute theuh hnenah anmahni chawimawi nan pangpar an pe thin a. A hnu deuhvah chuan, Isua nu Mari chawimawi nan Kohhranah an la lut leh ta a. Chumi hnu lehah chuan, Kohhran hi ‘Mother Church’ angin an chawimawi tel ve leh ta zel niin an sawi. Tun hma lam chuan mi awm theite hian chhiahhlawh hmeichhia tam tak hi inah hnathawkin an kawl thin a. Kohhranin Mothering Sunday an serh tak hnu chuan heng an mi chhawrte pawh hi chawlh an lo siamsak ve ta a. Anni tan pawh mahni in lama chawlh an hman ve theih hun tha tak a lo nih bakah, an nute theuh an chawimawi ve theih hun remchang tak a lo ni ve ta bawk a. Hetiang a lo nih takah chuan Sapho hnam nunze pawimawh tak pakhat, an culture-a bet tlat a lo ni ve ta hial a ni. Anna Marie Reeves Jarvis: Tuna ‘Mother’s Day’ kan hman mek lo chhuah dan chu hetiang hi a ni: Kum 1858-a America rama nu pakhat, Anna Marie Reeves Jarvis an tih hian America ram Civil War hlim chhawnga  mite an harsat em em laiin, khawtlang hriselna lam theihtawpa a campaign thupui ‘Mothers Friendship Day’ atanga he Mother’s Day hi lo kal ta zel niin a lang. Hetih hun lai hian, America ram hi indona rapthlak tak avangin an retheiin an khawsak a harsa em em a. America ram Civil War (1861-65) avangin an ram pum chuan tam leh in leh lo chhia hlir mai hi an khawm a ni ber mai a. Chubakah mihring leh mihring inkara inhuatna nasa tak mai avanga indona leh inthahna, insuasamna rapthlak tak mai thawi dam tur leh an ram leh hnam lo inpumkhat lehna tura hma latu ropui tak a ni. Rilru lam damna mai bakah taksa hliam tuarte enkawl dam leh hriselna lam chenin, Pi Jarvis-i hian nasa takin tan a la ta a. Chu hna hautak zet mai thawk tur leh hliam tuar sang tam tak maite enkawl hna (nursing) thawk tur chuan nuho leh nulaho a khawm ta a, damlo leh hliamte enkawl dan a zirtir bawk a. Damlo enkawl dan leh inthiarna insiam dan mawl leh tha tak si chu a unaupa, Dr. James Reeves, MD hnen atanga a zirchawp a. Hetiang taka theihtawp a chhuahna avang hian mi sang tam tak nunna chu chhanchhuahin an awm ta reng a ni. A dam laia ‘Friendship Day’ hmun tam taka an hman dan chu programme an neih zawh veleh, mahni in bul theuhvah alu an ching thin a. Thil ho tak anga lang ni mah se, mahni intodelh thei tura inzirtirna tha tak mai a lo ni. Hetiang tak hian America ramah tun hmain alu an la ching uar ngai lo an ti. Julia Ward Howe: America rama sal duh leh duh lo indona rapthlak tak mai khan Julia rilru a khawih hle a. Europe ram pum huap deuh thaw Franco-Prussian War te a lo awm leh ta zel nen. 1870 khan International Peace Conference London-ah leh Paris-ah an nei a. Julia pawh a tel ve nghe nghe a. A lo hawn leh hnuin Peace Congress a huaihawt a, a thupui ber chu Mother’s Day for Peace tih a ni. A thahnemngaihna avang chuan kum 1872-ah sawrkar pawhin Mother’s Day for Peace chu sawrkar chawlh atan an puang ve ta hial a ni. June 2 apiangin hmeichhiate hian Inremna leh Nute chawimawina ni atan an lo hmang ta zel a. Kum tin Boston khuaah ‘Mother’s Peace Day’ inkhawmna a nei thin. Theihtawp a chhuahna avangin kum 1873-ah chuan America ram khawpui 18-ah he Mother’s Peace Day intawhkhawmna hi an lo nei ta hial a ni. Julia Ward hian Apalachian area-a mi, Pi Anna Marie Reeves Jarvis-in khawtlang thatna tura nasa taka a thawhrimna chanchinte a lo hre thin a, chu chuan a nun leh a rilru a hneh tak zet a. Chutiang chuan theihtawp chhuahin hma a la ve ta a ni. A hnathawh that avangin America ram sorkar chuan kum 1988 khan amah chawimawi nan ama hmingin milem lu (Postage stamp) an tichhuak ta nghe nghe a ni. Pi Anna Marie Reeves Jarvis-i fanu, Anna Jarvis hi tuna Mother’s Day kan lawm ang tak rawn din chhuaktu chu a ni. Wheeling-ah Female Seminary-ah zir chhuakin, Grafton-ah rei vak lo zirtirtu hna a thawk a, chumi hnuah Philadelphia lamah a pem leh ta a ni. Anna chuan a nu damlo chu kum rei tak chhung pasal pawh nei lovin a enkawl a, May 9, 1905-ah chuan a nu chuan a lo awm lohsan ta a ni. A nu boral hnu kum hnihnaah chuan, Nu zawng zawng – thi tawh leh la damte chawimawia an awm theih nan a campaign tan ta a. A thiante pawhin an phurpui a. Mother’s Day chu a ram pum huapa an hman theih nan sawrkar, kohhran leh sumdawnna lama hruaitute leh mi pawimawh tak takte hnenah lehkha an thawn chhuak ta chiam a. He an hmalakna hian Nu leh Pa te zahna te, chhungkua inpumkhatna tha zawk a thlen a beisei tlat a ni. May 10, 1908 chuan, West Virginia State-a Grafton khuaa Andrews Methodist Church-ah chuan Pi Anna Marie Reeves Jarvis chawimawina inkhawm an nei hmasa ta ber a. Hemi hmun an thlanna chhan chu Pi Jarvis hian he Kohhranah hian kum 20 lai Sunday Schoola zirtirtu hna a lo thawh tawh vang a ni. He mi hmunah hian International Mother’s Day Lungphun pawh an phun ta nghe nghe. He mi ni vek hian Pi Jarvis thihna hmun, Philadelphia khuaah hetiang inkhawm hi an nei bawk a ni. He inkhawmna hmasa ber hi Nute chawimawina inkhawm ai mahin Pi Jarvis hriatrengna inkhawm a ni zawk mah. Amaherawhchu, he mi ni hi Mother’s Day lo intanna ni anga pawm a lo ni ta zel a ni. Hetia bul tan a lo nih hnu hian Dec 12, 1912 chuan Mother’s Day International Association din a lo ni ta hial a. May 9, 1914 chuan US rorelna khawl lian House pahnihte chuan May thla Chawlhni Vawi hnihna hi America ram tan Mother’s Day ni reng turin ban an lo phar thlu a. Chutih laia President, Woodrow Wilson chuan he rawtna hi rem tiin a lo sign ta bawk a ni. President Wilsona chuan America ram mipuite chu nu zawng zawngte hmangaih taka chawimawi tur leh Mother’s Day pawh anmahni puala hmang turin a sawm nghal bawk a. Pi Jarvis hian carnation par hi a duh em em thin avangin Mother’s Day puala inkhawmna hmasa berah chuan carnation par chu tam tawk tak an khawi a, inkhawm banah chuan lo kal zawng zawngte hnenah Mother’s Day hriatreng nan an pe vek a ni. Hei chauh hi ni lovin, kum 1934-ah phei chuan America ram Postmaster General James A.Farley chuan Mother’s Day hriat reng nan leh zahna entir nan milemlu (Stamp) thar a tichhuak nghe nghe a ni. America rama state hrang hrang - West Virginia, Oklahoma, Washington ten hma an hruai hnu chuan state dang zawng zawngte chuan Mother’s Day chu nasa takin an lo lawm ta theuh mai. USA mai ni lovin, Mexico, Canada, South America, China, Japan leh Africa ramah te, Asia ram hrang hrangahte chuan he Mother’s Day hi an lo hmang ve ta zel a ni. Mother’s Day a lar zualna chhan pakhat chu Christmas ang bawkin Hallmark Company chuan 1920  khan Mother’s Day Card an tichhuak ta chuai chuai mai a. Thilpek tur chi hrang hrang nen sumdawnna khawvelah a rawn lar chho ta a ni. Hei hi Mother’s Day tichhuaktu, Anna Jarvis chuan a duh lo hle a, hotute hnenah pawh lehkhate a ziak hial a ni. Khawvel hmun hrang hrangah Kohhran tam zawkten he ni ropui tak hi an hman laiin, thenkhat la hmang ve rih lote pawh an awm. Nute hi an hlu em em a, chawimawi leh duhsak hi an phu a ni. Mother’s Day kan hmang emaw, hmang lo emaw, NU min pek avangin Pathian hnenah lawmthu sawi thin ila, an tan i tawngtaisak thin ang u.

Latest News & Chhiar Hlawh