DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Vaihlo leh Ringtute - Lalchhandama Colney
Jul 25, 2015
Vaihlo that lohzia chungchang thuah hian kan hriat theuh angin ram pumah campaign a nasa hle a, Mizoramah ngei pawh Indian Society On Tobacco & Health, Mizoram Chapter, bultumin lehkha tar te, lecture te, squad drive , etc. te neih thin a ni a. Tunah phei chuan a do pawl thar, Tobacco Quiters’ Association te pawh kan lo nei ve leh ta a, a lawmawm hle mai. Hetia beihpui thlak a nih hnu hian tun hma ai kha chuan vaihlo hmang thin hi a tla hniam zel nia hriat a ni. Kohhran thenkhatte phei chuan an rawngbawltu atan hetiang laka fihlim lo chu an ti hial tawh a ni. Heng pawl hrang hrangte bakah hian mi mal thahnemngai, celebrities, etc. ten a rem chang apiangah an sawi reng bawk a. Heng an campaign-na zawng zawngte hi mipuite pawhin kan bengkhawn viau vawiinah hian a pawimawh hle awm e. Duhthusamah chuan office hrang hranga squad drive an neih thinte pawh hi hei ai hian ti zing thei deuh se, kum khatah tum 3/4 vel tal ni thei se a duh awm ngawt ang. Awle, tun tumah chuan ringtute nen kan inzawm tlat si dante han thlurbing tum dawn ila a tha awm e. Kristian ringtu kan inti a, a tam zawk hi chuan a awmzia pawh kan ngaihtuah chiang ngai awm lo ve. Ringtu chu Pathian nung betu, Isua zuitute, Bible zirtirna pawmtute kan ni a. Ringtu chuan tih tur a nei ve a, chu chu chanchin tha hrilh darh a ni. Kan hre theuh ang a, Pathian thu hril ngawr ngawr bakah hian tih tur, ken tel a nei a – a mamawhte ziak leh chhiar zirtir te, naupang lehkha zirtir te, ni tin khawsak dan tha zawk hrilh te, hriselna lam pawh a bik taka zirtira enkawl nghal te etc. a huam thei awm e. Hei bakah hian tanpui ngaite tanpui, mahni hna theuha rinawm te, biak ina kal ve fo te, tawngtai leh Bible chhiar ve thin te. Tin, ringtu chu a taima tur a ni a, a taksa pawh zu, zuk leh hmuam, etc. lakah a fihlim ang a, mi dangte tan,t unlai tawng takin “model” nih a tum tur a ni. Hetiang taka tha a nih lai hian a inngaitlawm hle ang a, mi dangte tan hnawksak, huphurhawm a ni chuang tur a ni lo. A tawp berah chuan ringtu chuan a hrehawm leh nuamah pawh mi dangte tan a inpe zel thei tur a ni a, a taksain a tibawlhhlawh tur a ni lo. Khawvel hian vaihlo hi a hmelhriatna a rei tawh hle a, keini Mizote pawh hian kan pi leh pu atang daih tawhin kan hmelhriat tawh a ni. Tun hma chuan a tha lo a ni tih hre tho mah ila, khawvel hian chuti em emin a la hnualsuat hran lo va, cigarette kawm vela ”Smoking Is Injuries To Health,” han tih mai kha a duh tawk mai a. Tun hnuah erawh mi thiamtena an han zir chian tak tak hnu hi chuan mihringte zing atanga um bo hi a tulin a lo ngai ta a ni. Cancer ringawt pawh hi chi hrang hrang pariat chuang lai min lo thlen thei reng a ni. Heng natna hlauh awm tak tak – heart attact, thisen sang, stroke, chuap natna, T.B., zunthlum te pawh hi min thlen thei reng a ni. Vaihlo han tih hian a zuk chi te, hmuam chi te, ei chi te etc. a huam vek a, vaihlo product reng reng kha chu a tel vek a ni. A ei chiho hi tunlaiah chuan kan tleirawlte zingah khan a hluar hle thin a, pawi pawh a khawih nasa hle a ni. A hmuam chiho hi a bik takin hmeichheho zingah a hluar hle a, an hmuam mawlh mawlh reng mai a ni. A zuk chi ve thung hi mipaten an uar hle a, rawlthar lam phei chuan an zu deuh vek a tih theih ang. A chimawm bik hle nghe nghe a, a zuk khu hi a zutu mai bakah a bul hnaia mite tan a pawi hle bawk a ni. Hriat dan hnu hnung berah chuan Mizoram mipui 60% vel hian zuk leh hmuam kan ti thin a, a awmzia chu Mizote zingah zuk leh hmuam laka fihlim chu tlem te chauh an nih chu. Kristian ram 100% Kristian kan inti a; mahse, heti lam kawngah hian kan hmai a lo bal hle. Kan tih nasatzia chu thalai pawl lamte phei chu a ti mi an ni deuh fur hlawm mai. Chutiang bawkin kohhran hmeichhe lam leh kohhran hruaitu lamte pawh. Engvanga heti taka ching mai nge kan nih tih chu han inzawt dawn ta ila. Thalai lam chuan heti hian an tih ka ring – “Ka thianten an zu/hmuam a,ti ve rawh,” min ti a, emaw “Ka pa/nu hian a ti thin a,” tih a nih ka ring. Puitling lam hian han sawi ve leh ta sela – “Ka tlangval/nulat lain ka zu/hmuam thin a; tichuan, ka lo ching chho hlen ta alawm maw le,” an ti ngei ang. Kan zuk/hmuam chhan hi a dik tak chuan chhan tha pakhat mah a awm lo, “Ti ve rawh,” min ti a etc. tih vel mai mai a ni. Chuvang chuan vawiinah ngaihtuahna fim tak kan hman a, kan inngaihtuah chian a hun ta hle mai. Saptawng/tualchhung chanchinbuah te Mizoram chu a mi cheng parcentage-a lakin India ram leh khawvelah pawh cancer natna vei tamna ber a ni tih te, hei hi a chhan ber nia an zir chhuah chu vaihlo leh a kaihhnawih vang a ni tih thu te kan hmu thin ngei ang. Keini lo, India ram hmun hrang hranga mite pawhin an lo hmu ve ngei ang. Hetih lai hian Kristian state a ni tih pawh a hriate chuan an hre ngei bawk ang. Kohhran leh thahnemngai dangten hmun hrang hrangah missionary te pawh kan intir thin a; mahse, kan mi tirhte hi heng lakahte hian an fihlim em, an fihlim loh chuan a dik tak chuan a fel lo hle ang. Zoram chhunga kan khawsakpui hnam dang zozaite pawh hian engtin nge min tih ang aw, ngaihtuahna chu han seng deuh hlek seng chuan, ”…chhi. .chhi..,” min ti mai lo’ng maw? Inkhawmpui hmanga zuk kal thinte pawh hi mak an ti riau thin a nia, a chhan chu inkhawm banah sahdah, meizial, kuhva te an ei a, an khu luai luai thin a ni awm e. Mizote hi chu kan fel viau a, tlawmte kan ngai thei a, kan hlim thei a; mahse, zuk leh hmuam chungchang thuah hian engtin nge hnam dangte hian Mizo, Kristian, ringtu intite hi min hmuh ang aw…? A ni tak a, vaihlo hman chu kan inthlahchhawnte pawh ti ila a mak chuang awm lo ve, sawi tawh angin kan zu nasain kan hmuam nasa hle mai. Hetih lai hian a that loh zia hriaa titawp duh ngawih ngawih tan pawh a buaithlak tawh hle thin. Hei vang hian kan tu leh fate hnenah pawh zirtirna kan pek ngun a ngai hle. Addict theih, hriselna atana pawi thei em em si a nih avangin ringtute tan hian ngaihzam mai mai chi a ni em aw.., tih hi ngaihtuah tham tak tlingin ka hria.

Latest News & Chhiar Hlawh