Intihsiaknaa lawmman lâk emaw a chakten medal an awrh ringawt hi em ni ‘hnehna’ kan tih thin le? Chu chu hlawhtlinna, kan chhuan ber chu a ni ber meuh em maw chu!?

December 2, 2012 a ni. Spain-a hmun pakhat, Burlada, Navarre,  hmunah intlànsiak thui chi (cross-country race) an tlãn suau suau a. Chutah chuan Spanish tlãn chak Iván Fernández Anaya pawh a tel ve. Ani chuan a hmaa tlãn tàng tâng, Kenya ram aiawh Abel Mutai chu a ûm pha tlat lo. Abel Mutai hi London Olympics-ah pawh 3,000-meter steeplechase (zuan kahlen ngai) intlansiaknaa lawmman pathumna (bronze medal) lo dawng tawh a ni. A tàwp an thleng dáwn ta. A hmasa bera tlàn mék, tlãn ve dangten an ûm luai luai Kennyan runner Abel Mutai-a chuan rìn tàwp (finishing line) a thleng tawh emaw a inti! Metre 100 chauh a awm tawh tihin chak ta ber, hnehna changa gold medal dawng tawh emaw a inti tlat pek a. A ding ta daih a nih chu maw le!

Tlàn thlen tùra an tih, rìn tàwpna an siam chu a chhiar thiam tlat lo a. ‘A tàwp i thleng ta e!’ tih nána Spanish tawnga sign an siam chu hre thiam loin a ding ta ringawt mai a ni! Tlãn zo tawh, chak tawha inngaiin hnehna hlado chham ang hrimin a bán a phar vêl a … 
Mahse, a hnunga tlãn Spanish tlãn chak Ivan Fernández Anaya chuan a ûm phâk loh, chak emaw inti hmana ding ta mai Abel-a a hmuh chuan tlàn pelh a tum hauh lo nia! A áu a, ‘Tlãn zêl rawh, tlãn zêl rawh!’ tiin a au chiam mai a. Mahse Kennyan pa Abel-a chuan Spanish tawng a hre thiam dèr mai si lo a—a ding zui ta reng a!

Ivan chu, a hmaa tlãn, a ûm phâk miah loh Abel-a chu tlàn lehpèl thei dinhmunah a ding chiang mai—‘Tlãn zêl rawh!’ tih tih pawha ding tlata chu! Mahse, hetin a ti: a hnungah a nam a, a tlàn luihtír a, pakhatna a nihtír ta a nih chu—Abel-a chu!

Chu chu thlírtute mak tih a tling. Ivan-a chu amah tantu, a ram neitu Spanish-ho paw’n an dem lek lek hial mai! Mahse, chanchinbu mite hmaah a chaktírna chhan a sawi fiah a. ‘Kei aiin a tlãn chak zâwk miau alãwm! Pakhatna nih kha a phú a; a dinhmun tùr rêng a ni,’ tiin. Mahse, a rampui, a chipui, Spanish chanchinbu mite chuan an zâwt dílchhût ngei mai: a  chhànnaah chuan an lung a awi kim tlat lo! ‘I tlàn pèl thei reng si a…’ an la ti tãlh mai. 

Chuta Spannish runner Ivan-a chhànna hi mawi ka va’n ti tak! ‘Tlàn pèl ila, pakhatna dinhmun luahin gold medal lo la ta pawh ni ila, eng nge hlutna a neih chuan ang? Ka medal dawn chu ka zahawmpui chuang dawn em ni? Eng zahawmna nge a neih chuan ang? Engtin nge ka nu-in a ngaih ang!’ tiin a chháng thei nia!

Khatih laia kum 24 mi, Fernández Anaya chuan, ‘Chak  ber nih kha ka phú lo a ni; ka tána dah a ni miau lo a … amah kha chak zâwk dik tak chu a ni … a chàwl ta mai ka hmuh khán, ka rilru-in “Ka tlàn pèl lo ang!” tih ka inhrilh a ni,’ a ti zu nia le!

Fernández Anaya coach hi tùn hmaa Spanish distance runner Martín Fiz a ni a. Training pawh a pe hautak thin hle.  Fernández hi kum 1994-ah European marathon champion nihpuiin a kum leh 1995-ah world marathon champion a nihpui ngat tawh a. A coach Fiz paw’n he thil thleng chungchang hi heti hian a sawi ve bawk a: ‘Thil mawi ka hmu! Rinawmna dik tak ka hmu!’ tiin. ‘Kei ngei paw’na ka tlin loh tùr thil tha chungchuang a ti a ni. Kei chuan lawmman la tùr khan ka tlàn pèl khawp ang,’ tiin.

Hnehna te, dinhmun tha te, in lo ram ropui leh zaute hi tu ta ber nge? Aw … a neitu, a changtu ta tùr! Ni e. Mahse, kan ramah hi chuan a va ni si lo ve … Inchhuhsakna, kan tã lo pui, mi tã tùr ngawih ngawih chansak duhna nei hnamah kan chhuak ta! A lal apiangten mipui chan tùr chhuh kan hreh tawh lo a; vantláng êk in tùr takngial pawh mahni in sak lai false ceiling-a hmang duh ram hruaitu kan kawl tún hi a va Pathian thu lo rem rem tak êm! A lehlamah chuan hêng mite hi inkhâwm thulh duh si lo—suit leh tie nèna pulpit làwn zak map lo an ni thup hlawm si a! 

Kan nih ang hian lang ngam hlawm mai ila; kan chan tùr ang chang tùrin huaisen tláng ila. Hnehtu na nã nã chu chakna medal i awrhtír ngam ve tawh ang u!