KA HUANG chhiartu zawng zawng KHRISMAS & KUM THAR CHIBAI u le!! Tun tum chu ka thian ZOKHUMI hnena ka lehkhathawn hnuhnung tur chhuah ka tum a. A ngaihnawm leh nawm loh lam pawh ka dawn thei lo, min hrethiam mai teh u.
Runchi, ‘Runchi’ tih hi Vai hmechhe Venga Kumara, L.S.Liana an tih bawk hian, tlai khaw hnuah ‘Gorkhali tawng a ni a, TAHBELH tihna a ni,’ a ti. December ni 21, 2014 pawh khan Durtlang atangin Laimana’n TAHBELH tihna a nih thu min hrilh bawk. Mahse, nang chuan i hre ve hman ta lo a nih hi. A awmze hre hlek loin kum 60 chuang kan in-RUNCHI a. Tunah zawng a tawp lo thei ta lo a nih hi!!
Kum 1947/49 Khrismas bawng tur zawnga Srimantillah-a kan kal tuma kan vai nula ngaihnobei hmu Runchi kha nangmah kah nan, in kawmcharpa Sapthlenga @ Rinthanga nena kan hman kha a ni a, a rei thawkhat bawk e, tunah zawng Runchi a reh dawn ta a nih hi!! Runchi, rapthlak taka he khawvel i chhuahsan tih ni 18-12-2014, zing dar 10 vela ka hriat atang khan nizan (30-12-2014) thleng mai khan ka thinlung atangin i bo hleithei lo. Eng ka ti ta nge pawh ka hrethiam thei lo. Mission Veng nula zawng zawng ka rim chhuah tuma ka rim zan chea i nu (U Nutei) nena in awih theih reng reng loh zante kha a rawn thar leh uar uar a. U Sangzuala nen in inneih hnua in ina Ex-Assam Regiment Clerk hoin kum tin inhmuhkhawm leh chawhlui kilhona kan neih a zo em em leh tlin em ema min thleng kum tin mai te kha a lo thar chhuak uai uai a, ei siam lama lehkhathiam tih takah i French bean chhum hân bikzia te kha a lo lang a. Keniho, nam phiang phuang tawh tlin em ema min thlengte kha ka ngaihtuah lo thei lo. Ih maw - 2-11-1990-a ka clerk-pui, Lalzuala, U Mata, Zaihanga, U Sangzuala, Lalbuaia, V.L.Zaua, Malsawma, Lalhleia, Thanglura, Lalliana, The Khuanga te angte khan min kalsan vek tawh a nia. A chhe ber, nep ber, rethei ber hi ka mal hawi ta mai mai a nih hi. Khang hun leh hun dang Darthawma @ Phuta leh Ngurkhuma te dam laia inthlahrung baksak loa in ina kan khawsak laite kha tlin em emin min duat a, keini lah inthlahrun nachang pawh hre loin kan rak mai mai si thinte kha a lo thar leh uai uai mai a sin. M.T.P (Mission Veng Thalai Pawl) kan din a, a hnu lawk (1954?)-a K.T.P (Khristian Thalai Pawl) in rawn din tak avanga Thalai Pawl tih ringawta keh lehlam a nih fo avanga keini M.T.P chuan hming thlakin Venglai Welfare Organisation tia thlak mai kan rawt laite kha ka la theihnghilh thei lo.
Ka ngaihtuah ka ngaihtuah reng mai a, hmeichhe nem te khati taka rapthlak khawpa sawisak hlum i nihte kha ka thiam ang tawk tawka tawngtai chungin ka chhut ve nasa mai a. Ka ngaihzawng ve em em thinte pawhin min thihsan tawh a: Nang, ngaihzawn pawh ka ngaihzawn ngai loh si che heti tak maia i thihin min run hi, ka hrethiam thei lo mah mah thin. He lehkha hi i thih hnu kar hnihna chiaha ka chhut a ni. Nizan te khan ka thanharh apiangin RUNCHI tih hi a lo lang leh thin. Ka thiam ang angin Pathian thute nen ka’n rem ve; thin a, ka unaute thih pawh khan nang ka hriat zawm pat ang em hi chuan ka hre zawm patin ka hre lo. A MAK tih mai loh chu. Nangmah ka ngaihtuahna lamah che i unaute ka rilruah an lo lang a, Ringluia te nena kum thar zana Halpuah khati zozai hal zan te, Biak in darkhuang lek ruk chhuaha tum hluah hluah a, Upain an va check-a a lo awm leh tlat si zan te kha ngaihtuah chhuak lo thei ka ni lo. I laizawnnu (Rinchawii) tun thlenga hai ni awm taka kan la inkohte hi a chhuak uai uai mai. Venglai nula leh tlangval picnic tuma Ringluia te ho nena Pu Laia huan tlang atanga Venglai thl;enga kan ANDER MERE lâm kawngtluan zak nite kha a tharin ka hmu uai uai zan tin mai, Runchi!
A chang leh he thihna rapthlak tak mai hi tuar lo la, awmlai thihin khum laizawla boral satliah mai chu ni ta la, tuna Mizoram mipuiin an lainat che leh an hriat ang che hian an hre lo ang che ang a, “Pu J.Lalsangzuala (L) Minister hlui nupui, Pi Zokhumi, pitar kum 93 mi awmlaiin a thi,” tiin an sawi mai mai ang a, tuna lainattu che chanve chance takngial pawh hian an hre awm si lo a... Tunah chuan ZONET-ah pawh ni 19-12-2014 chawhnu lam khan Central KTP Diamond Jubilee-a an kawmna che kha PI ZOKHUMI SUN NAN tiin a chhuah tluan leh parh a, rapthlak taka i thihna hian Mizoram chhung mai ni lo, ram pawna Mizo zawng zawng pawhin an hriat phahna tur che a ni reng mai zawk a, ti tein ka ngaihtuah a, NGE ka chauhthubarawh zawk pawh ka thliar thiam lo. Pathian remtihna a ni zawk ang e tia ka han ngaihtuah chuan Pathian remtih atan chuan ka phal si lo. A chang leh Lal Isua Krawsa khaikan phaltu Pathian khan Runchi hetia rawng taka thih hi a phal ve tho ta ve ang te ka’n ti rih thin. Pathian remtihna ka puh chuan ka phal tak tak phal bawk si lo. I fate leh i unaute pawhin phal thei bikin ka ring si lo. Runchi, Hawh - rapthlak taka he lei i chhuahsan dan hi Pathian remtihnaah i dah mai ang, i fate leh nangmah lainat ngawih ngawihtute hi kan hril a hai lua e. A chhan hre lo mah ila, kan Pathian remtihna a ni ang e tia kan lo inhnem ve chang pawh thil lua a nih theih takin.
Runchi, Pi Zaii bangla gate bula pangpar - ‘He pangpar hi Mizoin kan nei lo a, sapho chuan Lady’s Umbrella an ti tih min hrilh nite kha a la thar var mai! Sawiin tawpin tai a nei dawn lo. U Sangzuala leh i fate nen Lalpa lo fak mawlh mawlh ula, kan la rawn zawm ve nang che u, Mangtha tha le!