Tun tum chu Mizo tam zawkin kan chhiar peih vak loh leh ngaihnawm kan tih loh zawng, thil tul nia ka hriat si ka’n ziak leh reng reng teh ang. Ningani (Nilai-thawhtan ni loin) zan lai vel khan LIR a nghing a, ka mu nghet hle a niang, ka hre ve lo. Saphoin Earthquake an tih hi keini Mizoho hian LIRNGHING kan ti tlangpui niin ka hria. Ka dictionary neih chhun ka’n en den den a. Remkunga chuan LIR tiin Mizo tawng dictionary-ah a ziak a, DIK CHIAHIN ka hriatpui. J.T.Vanlalngheta chuan LIR chu short form of lirnghing a ti bawk. Mi dang Z.T.Sangkhuma te, Pu Buanga te chuan lirnghing tiin an dah. Ni e, LIRNGHING ti hian kan sawi tlangpuiin kan hmang na a, sentence kan siam hian LIRNGHING A?NGHING ti loin LIR A?NGHING tiin LIR chauh chu noun-ah kan hmang a, NGHING chu verb-ah hmangin chu LIRNGHING (noun leh thil hming nia kan sawi mai chu) kan then sawm leh si a. Lirnghing hi thil hming pangngaia hmang kan nih chuan lirnghing a nghing tih tur ni awm tak a ni. Mizo hian thil hming kan phuah dan tam tak hi hrilhfiahna ang deuha kan phuah deuh fo avangin he tawngkam hi a buai duh deuh a ni chek ang. Hawh u, LIR i ti tawh mai ang u hmiang. Sawi takah chuan Saptawnga EGG pawh hi ARTUI kan ti thla rawk a, TUI?chauh ni awm a ni. Sangha tui, Sava tui, Rul tui te han sawi hian egg a ni tho si a, egg hi artui tihna a nih hrim chuan Sangha artui, Sava artui, Rul artui tih tur a ni mauh si. Zirlaibu siamtute hian naupang zir tirte tan tan tha leh se a tha phian lawng maw le. Chhiartu duhtak, he thumal pahnih (noun) LIRNGHING leh ARTUI hi lo ngaihtuah ve teh mah, mak angreng tak a ni, i ti ve em? Tun tum kan roreltute thukhawm hi TV-ah ka lo en ve zauh zauh thin a, Delhi-a vaiho MP?thukhawm nen chuan a danglam zar mai. Kan MP-ho thukhawm khu chu fel thekthawka thu sawi thei an awm pawh ka hmu mang lo, a buai nuai nuai ni ber maw ka ti mai. Congress hun lai phei kha chuan an insual lo chauh hi a ni reng mai maw ka ti thin! ROREL THEI LOIN AN TILTIAK tih kha a tam em em mai a nih kha! Kan MLA-te thukhawm thung hi chu a mawiin a zahawm, a chang chuan an tawngkam an titha thupuifun lu mah mahte hian ka hre mah mah. A mawi lo ka tihna ni loin hun an khawhral phah nasa mah mah a ka hriat vangin, Pu Hipheia’n bell vawi hnih a hmeh hnan te an ni nawk mai a. Zawhna zawttuin a zawh hnua a chhangtuin a zawttu zawhna a sawn nawn leh deuh ziah te hi bân sela chu hun an neih rei phah ngei ang. Tuna kan MLA-te tawngkam hman (session laiin) hi chu a thuhnuairawlhin a thlum dam lu mah mahin ka hria. Speaker an address tawh kha chuan chumi khami zawhna No. han tihkual leh duah khan hun tam tak a paih lo maw? Ka hriat sual loh chuan India, Republic of India kan nih atang khan heti ang tawng hawihhawm lutuk ‘Honourable’ tih ang reng, Your most honourable tih ang reng, I?have the honour to be tih ang rengte hi tih tawh loh tur tiin ka hria. Chu bakah Coolie tih hi bâna Mazdoor tih tur ti bawkin ka hria. Hetia sawi takah chuan sapho kha chuan a hawihhawm thei ang ber kha an hman dan kha a ni a. British General Wellington-a pawh khan a hnuaia General dang pakhat suspend order a han ziak a, a tawp khar nan ‘Your obedient servant’ tih a tul tlat mai si a, niin a hre thei mawlh si lo a, ‘Your most abedient servant (which you damn well know that I am no)- Wellington tiin a sign ta e an ti! Bung lutuk leh chungtlak lutuka tawngkam hman chu a mawi lo teh meuh ma, mahsela thlum, hawihhawm leh thuhnuairawlh lutuk hi chu a awmin ka hre lo ve tlat; hun leh hmun tihek lutuk khawpa tawngkam hman hi a leh lutuk a ni. An sawi fiamthu fo thin: An fanu tleirawlun zanriah chaw a chhum a, “Ka pa, chaw chu tui ka leih belh ang em?” tiin a pa a zawt a. “I?leih belh chuan i nu feh a lo hawng ang a, chaw a duh rum sia, ‘In chaw chhum chu a va nem dei duai ve, buhhawp ang chauh mai, puar theih ngaihna a awm hleinem,’ a rawn ti ngei ang a, i leih belh loh chuan kei, i pa hi kawchhung na a ni ti i hria a, ka ei lo thei si lo ang a, ka pum a han na leh ngei ang a, kawmthlangte chingal emaw zana dil a tul leh ngei ang a......” a ti duah mai a, leih belh tur nge tur loh tih pawh a chhang lo e an tih ang mai deuh khan a awm theih bawk a ni. Mawi hnai tawk chu a awm. Thlum teh dum lutuk lo deuh hian sawi ni ta sela, an hun neihah an sawi tur an sawi tam zawk hman lawng maw?