Kum thar thleng turin thlakhat emaw lek a awm ta. Kan thleng ang em tih chu thu hran! Kum te pawh a lo tam ve thawkhat tawh nen, nakkum 2018 ah hian ka la  ‘KA HUANG’ zel peih ang em tih pawh hi, taksa hrisel lo lo mah se tha leh mit te hian a tlin hleithei ta lo! Chuvangin, ka phawrh ngam ngai loh, Hawklak lai chanchin, ka ngam chin chin ka’n phawrh nual teh ang. Lung a leng em mai. Kum thar thleng turin thlakhat emaw lek a awm ta. Kan thleng ang em tih chu thu hran! Kum te pawh a lo tam ve thawkhat tawh nen, nakkum 2018 ah hian ka la  ‘KA HUANG’ zel peih ang em tih pawh hi, taksa hrisel lo lo mah se tha leh mit te hian a tlin hleithei ta lo! Chuvangin, ka phawrh ngam ngai loh, Hawklak lai chanchin, ka ngam chin chin ka’n phawrh nual teh ang. Lung a leng em mai. TV-ah Venghnuai zaikhawm leh The Sun Beams kha ka thlir a, Lunglen a kai tho. Sun beams kha chu 1985 thuartham khaa nia, khati khawpa record an lo la dah tha thei kha, an pasalthate chu THAIBAWIH tak tak vek an nih a rinawm! Venghnuai lamin Sapbawiha, Vanrami an tih vel kha chu 1950 leh a hma deuh a ni. Kha tak mai khan ka LUNGLEN a kai tho tlat. Venghnuai Khrismas leh Kumthara kan khawsak dan thin te kha, a thar ang maiin a kai tho a, a leh hrehawm zawk; mahse, a reh thei si lo! Ka hmel hmu tawh chuan ka hmelchhiatzia chu in hre vek phawt mai a. Pumrua erawh ka tê lo a, hmel lamah erawh chuan tah khum tlawk tlawk tlak ka ni. Chuti e ti lo chuan ka ler ve em em a, nula ngaihzawng hi neih loh lai ka nei ngai lo, a chang chuan a rualin 2 te! Venghnuai, Dam Veng, Rahsi Veng velah khuan ka ngaihzawng an awm a, ka ngaihzawn lai chuan ngaizawng tak ka ni. U Rokunga ho khan Khrismas Carol te kan nei a, Durtlang thleng thlengin kan vak mai thin. Chung lai leh a hma deuha ka ngaihzawng chu, ngaizawng tak ka ni. A hmel leh a pianphung aiin a fin, fel, rinawmna avang chuan a zunah ka uai tak meuh meuh a ni. Lehkha thiam pawh a ni bik lo, mahse pianpui finna a nei tha em em maiin ka hmu a, ka awt tak meuh mai. Ka sawi mai ngam si lo. He nula (tleirawl) ka ngaihzawn tanna chu kum 1949 kum tir lam kha a ni ta ve ang. Ngaihzawng ka neih tawh vek hi chuan hai rual loh hian a birhin ka birh tlut tlut mai a ni. Len chu ka tih theih tawk a ni mai a. Ka ngaihzawn thu chu ka hrilh ngam eih lo! Sawi leh sawi hnu, hmelchhia ka nih hi ka hre nasa lutuk a, nula hian min duh theiin ka ring ngam mang thin lo, chu chuan min ti dawih em em mai a ni ber. (Tun hnua ka ngaihtuah hian hmel inti tha lo ni ta ila, ka mualpho fovin ka leh rin ta.) Khuanu hian a tawk te te in min siam a lo ni! Mahni khumah hi chuan hisap hi kan nei tha thin khawpa, tawngkam thang kan kam. Chutia min tih chuan chuti chuan kan chhang anga hi kan tia, a tuk zanah a bula ka awm chuan a bo vek a, thu ho mai mai sawiin ka zankhua leh thin. Hetih lai hian Mission Veng lama ka ngaihzawng thin, ka bansan tak chuan min la duh ngawih ngawih tih ka hria. Chu nula ka bansanna chhan chu, (la dam mahse thu dik a ni tlata) tlangval pakhatin love letter a thawn, a hmuh hmaa mi ka lo man khauh mai a, ka chhiar vek a, ka pe chauh a, chuta tanga tau chu ka ni. Ka ngaihzawng thar ka tih chu, ka rim ngun bawk a, a tawp lamah chuan min duh ve ta viauin ka hria, love letter te pawh kan in thawnin, Khrismas kumthara, an venga ka kal loh te hian min chhuahchhal ve ta ngat ngat a. Amah hi boral tawh mah se, ka ngaihsanna a reh hlei thei lo. Nula invawng tak mai a ni. Chuti khawp chuan kawm mah ila, a kerek bak a tilang ngai lo. Chung tak te chu ka ngaihsanna chhan a la ni lehnghal. Hmeichhe hlim thei tak mai, hre chiang lo tan chuan ler tak emaw tih tur a ni lehnghal. Hmeichhe hlim thei tak mai, hre chiang lo tan chuan ler tak emaw tih tur a ni, MAHSE A NI MIAH LO. Kan inngaihzawn chhung hi kum thum teh meuh a ni. Ka hre chiang thawkhatin ka hria. Chutih chhung chuan tum khat chiah kan inti thinur a ni. Chu pawh chuan zan khat pawh a daih lo, inbe tawh ngai lo ang ti meuha hawn san ka ni na a, tlaiah palai a rawn tir a, zaninah lo leng ngei ngei rawh se min rawn ti a, thupha kan inchawi tawn sek mai a ni! Khrismas present atan dara chhun ribbon lem te tak te, awma thiah mai theih hi Rs 10/- in ka lei a (A nep ti suh u, He tih lai a primary sikul zirtirtu thlakhat hlawh chu Rs. 75/- a ni tih atangin hisap ula) Ka kawrchung a awmah ka thiat bet bawk maw le, dawrkai thlaah khuan nula pakhat, hmeltha deuh ngo var mai hian a lo hmu hlauh mai a (a boral tawh bawka) min lo pawm chawt mai a, keiin ka ribbon lem chu ka hup tlat mai bawk a. Min dil ngat ngat mai a. Keiin, “Ka ngaihzawng ka present tur a nia, zanin chuan ka pe thei lo che a ni, min ngaidam rawh,” ka’n ti thin min pawm nghet deuh deuh mai si. “Min pe la, ka thil neiha i duh ber hi ka pe dawn che nia,” a’n ti thin. Keiin, i phal lo ang, ka ti a, Chutih lai chuan ka thianpa khan a hnung lam atangin a rawn kuah a, a awbawr vel te kha a lo dap nasa mai a, a hre phal lo reng reng, ka thianpa pawh chuan, “A thil neih zinga i duh ber i neih theih dawn te chuan pe mai teh,” min ti thin. Mahse ka ngaihzawng, chuti laia ka hmangaih ber tana ka tih a ni si. Kha nula kha chu pe ila chu a inpumpek phal em em ang tih te chu ka ngaihtuah pha vek. MAHSE khatih laia ka hmangaih ber tan a, duh taka ka thlan a ni mauh sia, ka pe phal lo pawh ni loin a theihin ka thei ta lo hrim hrim a ni! Min dil ang khan lo pe ta ila chuuuh? He ka thuziak hi hre chiang takin a chhiar mai thei. Nimahsela thu dik a nih si avangin ka pawisa phal lo a ni ber. Kan in hmangaih em em lai chuan le, ka zuk leng a. NGAWIH RENG policy a play ta tlat mai. Kum 1952 kum chawhnu lam chuan chhan leh vang pawh hriat theih si loh hian ngawih chu a chuh ta tlat mai a, kan kar a nuam lo tak meuh a ni. Ka len tawp ber chuan ka rilru a chhe tak meuh mai, tualthahna rilru lianpui mai ka nei a; mahse, mi dang an awm tlat avangin ka tum ka puitlin thei ta lo a ni. Tun hnua ka ngaihtuah let pawh hian Pathianin a rem ti lo a lo niin ka hre ta. Nu & pa thuawih thei tak a ni ka tih kha, a tir lamah. Chuvang chuan, kei thawh chhuah pawh nei lo, zu in fo mai leh nghal, lehkha thiam lo, ka laka tanga beisei reng reng awm lo chu, a nu & pa pawh an ni mahna, a hmangaih ve em em bansan turin an ti a, inleng tha tak, gazetted officer lehnghal an neih takah chuan “BE TAWH SUH” order a hmu te pawh a ni mahna, a hma lawka mi hmangaih thu min hrilh ve mawlh mawlh si, min biak duh loh tawp mai kha! A nu & pa a chawimawi a ni. Tawk mai se, LUNG A LENG A NIH HI.