Ka Lo Hâw Thuai Dáwn –II
Hna thar leh lunglèn!
Kár hnih chhim lama ka awm hnu pawh chuan ka la pangngai thei chuang lo — nuam hi ka ti thei thlâwt lo a mi. Kan office nuam lo ka ti a ni lo a, keimaha kim lo a awm avànga nuam ti thei lo a ni zâwk.
Ka va awm ta a. Ka chhúngte chu ka thla tin hlawh chanve aia tam mah ka thawn ziah thìn. Anmahni ka ngaihtuahna lamah theih tâwpin ka inhrêk lui ve thìn a. Ka nupui, Mámpuii leh ka fate pahnih, hrehawm lutuka an awm chu khawvêla ka thil hlauh berte zínga mi an ni.
Ka in luah të fel ët atang chuan tlai tin ni tla tùr chu ka thlír thìn. Ni tla tùr zungzám inphan rí riai kárah chuan ka fate nèna kan mut thinna khum te, an tual chàina kan kawt záwlte chu ka hmu tel thìn a, ka ngai vawng vawng thìn tak êm!
Tün hmaa kum 1993 calendar leina tùra pawisa kan ui êm êm thin laia kan banga 1992 calendar kan tàr reng hunlaite kha ka ngai zâwk hial ta mai nia! Kan khatih hunlaia ni rei loh thinzia te kha! Tünah erawh, chhùn hi a rei a; tin, tlai pawh — ní phei chu rei tak a ni ní tin thìn! Thlà phei chu a rei êm êm ringawt mai a. Chutianga rei ti ni tin chuan, thla ruk zet chu ka nghah chhuah a ngai dáwn chu a ni a le!
Tlaia favàng ní a tlâk ruai ruai laite hian ka fate kha engtin tak awm ang maw? Mámpuii mawlh mai pawh kha! Ka zêp lo — ka ngai a ni! Anniho nèna kan khawvêl kha, he leia khawvêl nuam berah kan chantír thìn a nih kha. Tünah kan han awm hrang a, khawvêl dangah kan awm a, he lei páwn daiha awm nì te hian ka inhre hial thìn!
Zíng kára ka chanchinbu sem zo min lo làwm thìntu ka fate, he lei ram zaua ka hmangaih ber leh min hmangaihtu ka nupui duh tak Mámpuii kha . . . tünah hian engtin tak awm ang maw? Eng nge an tih ang? Min rawn ngai ve ang em? Min ngaih ve ngei chu ka ring thìn. An dam tha ang em? Kei, an pa ber tel lo hian engtin nge an awm tâk zêl le? Mámpuii’n Muana a mutpui laiin keiin Nù-Bawihi ka lo àwi thìn a. A nih tünah engtin nge an awm tâk ang le?
Tlai khat chu ka office báng, kan thenawmpa a lo léng a. Ka lunglèn thinzia thu ka lo fah hrep a. Tingtang a neih thü min hrilh leh an in lam pan a rual a. Rei rial loin tingtang chu a rawn kuah lût a. Laltanpuia Tochhawng hla, “Ka lo hâw thuai dawn” tih ngei mai kha, ka bianga mittui luang ngiai ngiai chungin ka sa ta aläwm maw le. Ka thianpa pawh ka zah zo tawh lo!
Hmangaihte lènna chu,
Thlír hian a lang si lo;
Mahse, engti ang pawhin,
Kan kár lam hla mah se;
Ka thinlung hmangaihna,
Leh ngaihtuahnate chu,
An chungah thlà zárin a awmpui reng thìn.
Mámpui kan hrai duh laite kha an dam thìn maw?
Aw ka va han ngai thìn tehlul êm!
Mámpui nang tak pawh kha i ngaihawm thìn asin,
Lungphâng reng reng suh aw, ka lo häw thuai dáwn.
Aw, ka hmangaih te u,
Ka duat em em te u;
In lawina rún riang të,
Aw, in zàlna laikhum;
Laitual in lènna te,
Mitthla a’n a chám reng,
Lungchim te’n dàwn a har,
Dam phawt mai teh u.
Kan hraite khán,
Ngai hian min au thin àwm si a;
Kei paw’n káwlvalenchham;
Kár dan atang hianin,
Ngai êm êm hian ka dáwn;
Ka dáwn thin tawn ní tùr,
Hmangaihna te kiangah ngei,
Awm ve thei ila.
Hmangaihte tawng lo hian,
Kumtluang awm dáwn ila;
Suihlungléng hianin fam,
Ka va’n chang hma dáwn em!
Aw, lungduh te lennaah pawh,
kan ram tan hian;
Tih theih tâwk awm ve hian,
Ka va han ring êm!
Ka lo häwww . . .
Chutiang rëng rëng a, kum thum . . . ni lo, kum khat . . . ni lo, thla ruk ka parawl hnu chuan kan pú min tiam ang ngeiin Aizáwl lama ka hàw ní tùr chu a lo thleng ve dáwn ta reng mai. A hma zàn chuan ka mu lo!
Zíngah MST bus ka chäng a. Ka phûr lutuk chu ka hma mah mah a; darkar hnih dáwn bus ka nghah phah! Chumi zàn chuan Aizáwl kan lût a, kan véng kàwnah ka puanthuah nèn ka chhuk khu luih mai. A va nuam êm!
Kan in lam pan chuan ka kal . . . ni lo, a tlàn hian ka tlän a ni ber zâwk e. Hmanhmawh taka in lam pana ka tlàn lai chuan Nu-Bawihi nui hmél te, Muana infiam lai te leh ka laka Mámpuii lungawi hmélte chu mitthláin ka hmu zut zut a, in pawh ka thleng har lo teh e.
‘Ka lo häw thuai dawn!’
Mahse, kan in chu a lo inkalh thiap mai! In chhúng a thim vek bawk! “Khawiah tak chuan léng ang maw?” ka ti rilru neuh neuh a. Vawiina ka hàw tùr thü hi ka lehkhathawn hnuhnung berah khan ka ziak hman si a . . .
Minute nga vêl páwna ngawi renga ka nghah hnu chuan thenawmte mu tawh chu ka va kai tho a. An pa ber Pa Chhàwna chu towel vengin a lo tho a; tala chu chhu chhe mai tùrin thü min ràwn a. A bâk eng mah a sawi lo.
Pu Chhàwna thu min ràwn ang chuan tala chu ka chhu chhia a. Chhúngkuaa hlim taka kan làwi thinna rúnah ngei mai chuan ka lût leh ta. Light ka on a. E he le!
Eng nge awmzia? Eng thil nge thleng ta le? Ka awm loh hlànin mi sualin kan in hi an lo rawk em ni? Pindanah ka lût a, ka bungrua lo zawng — an bo fai deuh vek!
Chu in, kan in chu a ram zo a, engkim mai chu an chulin an hlui thuap vek mai; tin, kan zàlna laikhum pawh!
Muana, Nù-Bawihi leh Mámpuii thawmhnaw leh bungrua rëng rëng pakhat mah hmuh tùr a awm lo! A va mak ngai dáwn ve le!
Ka tih ngaihna hre lo lutuk chuan thenawma Pu Chhàwna te kawngká chu ka va kik leh dawt dawt a. Pu Chhàwna chuan kawngká min lo hawnsak leh a. Tun tum chu towel a veng ngawt tawh lo, kekawr a rawn ha. Ngawi rengin kan in lam min panpui ta a. Thil awmzia min hrilh ta a ni.
Thla hmasa khan Mámpuii chu, a bialpa zuiin Shillong-ah ka fate nèn an chhuk thla!
A ni lo ang ang! A ni thei lo! Mahse, a ni si a, a dik bawk si! Thla ruk chhúng ka ngai ni tin a, ka ngai chhùn tin a, ka ngai tlai tin a, ka ngai zan tin thìn. Min ngai ve nì te paw’n ka ring ve thìn. Mahse, hei hi maw ka chan chu ni ta le! Engtin nge ka awm zui tâk ka hre lo.
Zawi têa ka fanu, Nù-Bawihi âw chuan min ti harh a:
‘A pa, ka lo häw thuai dawn!’
A tawp ta!