Tawlh rutu fapa au ráwl – II
Ka nu leh pa kan vùi liam ní chuan min sùnpuitu chu an awm ve nak; ti ila, kan laina hnai te, kan khawtláng hruaitute leh kohhran hruaitute hmél tih lo chu hmél hriat loh hmél ka hmu tam lo khawp mai. Sawrkara a thawhpui hluite chu báwr khat daih vêl an rawn kal ve chuan ka hria. Thlalâkpui tùr pawh a nei tam lo. A ‘hna thara’ a kawppui ber Pu Mánga hmél hmuh tùr pawh a awm lo. Ka pa chu a thi ropui viau lo khawp mai!
Ka nu hre chiangtute erawh thung chuan, ka nu chu an lainatin an khawngaih hle mai a. A chhan chu ka pa ‘hna thar’ thawh chu engti kawng záwng mahin a thlawp ngai lo tih an hriat chian vàng a ni. Ka nuthianten an ruang thlá an lâkpui laiin an buk luih mai—chûng mite chu!
Ka pa khân ropui taka nun a tumthìn a; hausakna chu mite chung en nihnaah a ring tlatthìn. In leh lo ropui leh motor neih tamte chu zahawmnaah a ngaithìn a; mi tin thawh theih loh sawrkar hna thawh te chu, ‘A ve teih teih a!’ ti niàwm takin a’n bànsan vêl kha a ni a. Mahse, sawrkar hnathà a bànsan chhan, a thil tih rûk—mitena a rûka an hriat kar si avàngin ropui taka vùi liam a ni thei si lo!
Chhúngkaw aiawha thu sawi tùrah kan buai hle mai. A sawi àwm ber, chhúngkaw member awmchhun ka nih laiin ka patea ka hnawn a; ani’n a hreh tlat si! Ka pa-puia te, ka putea te phei chuan thih hreh tak hian an hreh a. Zêpthen tam tak neia a chanchin kan ziah vena chu ka chhiar chhuak ta ’ngawt a nih kha!
Mite chu an thihin an chanchin ziahnaah ziah sèn loh chanchin ziah tùr an neiténtúnthìn a ni ngai a. Ka pa chanchin ziahna kan sem chu, a vùina programme te, a chanchin tlángpui leh hla sak tùrte chu, phêk hmá leh hnungah a leng vek!
Vui thû sawi ka ni lo a, amah rawn rála in léng pawh kan nei meuh lo. Pawi pawh ka ti lo. Mi hmél êng hmuh chu zah tak tê-in ka zak tlat a. Ràlna kan dawn ve ang ang pawh ka nu an rawn ràlna a ni deuh zêl—a máwiah ka pa hming an rawn lam tel vethìn a ni chauh a! Chûng hunah chuan a sum thianghlim lo, thawhlàwma a thawh dawng duh thotu kohhrana a rawngbàwlpuite (maw!?) pawh an reh dúk a; party hruaitu lam phei chuan atitin antí dúk!
An fa mal min boralsan hnuah ka nu leh pate chuan, in leh lo ropui tak—mai ni lo—ropui tak takte, véng hrang hrangah min hnut chhiat ér úr a. Car pawh ka hman sèn loh tùr kan kawtah a inhúng a. Truck phei chu, ka pa ei zawnna ka chhunzawm dáwn lo a nih phei chuan dahtawl mai mai tùr ka ngah dáwn hle! Kár khat tlãn loa ka pa truck lian chîho, ke sawm pahnih nei chi ka dintír hnu chuan ka hmél hriat ngai loh in léng ka nei ta khup khup mai. Chûng mite chu contractor lian leh ka pa anga ‘tawlh ru’thìnte an ni hlawm—an insawi dàn chuan. Truck man min rawn dawn tlàwmsiak hlawm a; kan in chu truck lílàmna inpuiah a chang zo ta a ni ringawt! Mahse, ‘tu mah ka va han chantír àwm hlei lo e aw…’ ka ti mai a—phai lama agent hnênah ka hralh ta diak a…
Ka zirna emaw hna thawh tùr lam emaw ngaihtuah a lo ngai a. Sumdàwnna bultan tùrin bank lama ka pa sum báwma sum awm sâ chu a hman theih zãn ang. Mahse, ka duh dèr mai si lo a! Ka naupan lai a\anga ka rilrua awm rengthìn—mahnia ka sum thawh chhuah hmanga intundin chu ka la tum reng a ni.
Mizoram University lamah ka la zir zawh loh Master degree chu chhunzawm ka zuk tum a. Hna thawktute chu an lo fel hle mai. Mahse, dìlna lehkha (application form) ilo ziah apianga ‘pa hming’ ziah tel ngai kherthìn chuan min ti hrehawm lehthìn a, zahna bawkin ka khat lehthìn.
Ka pa’n a dam laia zahna ruama vawi tam min hnuh luh kha duh tâwk mai se; mahnia hlim taka inhai kuak dàn inngaihtuah ve mai ila, atha ni mai tùr. Mahse, a thih hnu thleng thlengin min la ti zak chhunzawm zêl a; felna kawng ka zawh ve dáwn paw’n, a hming avànga lungngaiin ka kûn lehthìn! Hei hi ka zir chhuak ta a: ‘Dam laia nun kan hman dàn hian, kan thih hnua kan tu leh fate nun zêl tùr pawh, a ti làwmin a ti lungngai thei a ni,’ tih hi.
Khawi lo han kal ila, ka pa hming min zawh chuttum ka tawng fo a; zah ní ka tawng chàwl ngawt theithìn lo! Min lo be chhe lotu nula han tawngin han rîm vethìn mah ila, thlahtute inchhui chi kan ni miau a; min duh viautute paw’n, an nu leh pate a\anga ‘thupêk’ an dawn angin min hnâwlin min hnar leh zêlthìn! Ka pa thei thûr ei avàngin a fapa há hi atimin athentír sawk sawk fo a nih hi!
Thla hnih-thum a’n liam a; ka pa ro ka khâwm tih hriain a nulá ang záwng te, a party ang záwng leh a second hand bale hawng thar ang záwng te, kohhran leh tlàwmngai páwl ang záwnga min ‘bêmtu’ ka nei thar sup sup mai.
Kei vál hian ka luck lai ber hun ka tawng chho mék a ni. Anni lam chuan thlèmna a nih ngawt loh thu an rawn sawi uar ber vek a; kei paw’n, ‘A ni bawk e a!’ ti chuang loin,tha takin ka hnar fithla hmak thei vek. Pathianin katawng\aina min chhàn vàng liau liau a ni.
Ka tum leh duh dàn angin MA chu a bul a\angin ka zirtha leh ngat a. Kum a vei zêl a; kum hnih hnuahtha takin ka zo ve mai a. Chumi hnua B. Ed ka train chhuah leh meuh chuan nupui neih pawh ka lo hun ve viau ta. Mahse, ka pa anga tawlhrûk sum hmanga nupui chàwm chu ka tum teuh lo. Sikul din dàn ka ngaihtuah ta a. Rei lo têah building luah tùr ka hmu thuai a. Ka pa motor min hnut chhiah ka hralhna leh bank-a pawisa ka pûk hmangin sikul ka hawng ve ta rup a nih chu!
Ei rûkna leh sum thianghlim lo tel miah loin ei ka zawng ve ta. Mahse, zirlai ka hmu nghâl zung zung thei tlat lo! Tawlh rutu fapa, a fa neih chhun ka ni miau a! Ka pa chanchin kha miten an lo hre chiang mai si a. A fapa sikula thil tawlh rûk zirtírna an dawn an hlau nge ni tehrêng, an fate chu ka sikula rawn luhtír an hreh tlat zêl! Kum thum dáwn chá-a kan kal hnuah kan pangngai ve thei chauh a ni.
Ka pa khân hausak kha a tum êm a; a tumah chuan a hlawhtlin pawh a hlawhtling e. Mahse, a hausak dànah ‘mahse’ a awm tlat a; a ‘fair’ lo tlat a ni! Chu aia pawi chu, a thil tih—a hausak thut chhan—a thil tawlh rûk avàng khân, a fapa hian thil tih ka harsattalh fo ta mai a nih hi!
Thianghlim taka thil tih tum, a fapa hian ka tuar chhunzawm zêl a. Ka pa thil tih dik loh avàngin miten min ring ngam lo a. Thawhrimna nèna beiin, hlawhtlinna han chang ve hlek ila, ‘Chumi fapa chu a nia…’ min ti zêl bawk si. Kohhranah inhmang ve hlek ila, mi chîk bîk leh en thlâk rawn ka ni zêl a. Ngaihzàwn tùr nula chu hmuténtún mah ila, ngaihzàwn tlâk nula felin mintih tlat zêl bawk a…
‘Tuár tùr dang an awm chuang hlei nêm maw le,’ tiin, ka nula rîm hâw te, zàn ka mut dáwn leh ka zíng tho te, ka inkhâwm báng te, ka in léngtetìn rualte hian ka va’n hui pap pap zingthìn tak—ka sual vàng pawh ni hauh loah hian!
Aw … ka hui leh pap papthìn rêng ang chu—tawlh rutu fapa ka ni miau alãwm!