DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Tlãn-tang-tang-pa kha!
Zirsangkima - Jun 14, 2022

Kum 1992 a ni. Khawvêl mit chu Barcelona Summer Olympics lamah a fu thup mai. 400 metre intlànsiakna chuan mipui mit a la zual—Great Britain aiawha Derek Redmond-a a tlàn dáwn avàngin.

Thlírtu mipui 65,000 te chu Barcelona athletic stadium-ah an thu hmur mai a; chûngho chuan World Champion ni lai Derek Redmond-a chu champion tùrah riak an dah fur hlawm. He pa Derek-a hi, tùnlai tawng takin, intlànsiaknaah hi chuan mi ‘bon’ a ni ve rêng a. Amaherawhchu, chak lohna lai a nei ve a—a chàwn thâ a tha famkim tlat lo! 1988 Olympic-ah pawh hun teptêr tak, minute hnih chauh a la awm tihah 400 metre race-a a tlãn tùr chu an lo inhnuhdawhtír tawh a. Tin, hemi kum, 1992 Barcelona Olympic hma, thla li la awm laiin a chàwn tha leh a ke-artui inkár tha fel lo pawh tum nga ngawt zai-pui a paltlang lehnghâl maw le! Mahse chûng zawng zawng chu, chhûmpui anga amah thlírtu mipui mi sîng ruk chuang te chuan an hre lo!

Barcelona-ah chuan thil duhawm a thleng lêm lo, pawh ni loin beisei ang ngeiin Derek-a chu a tlãn tha hle. Ama record lo siam tawh sa te chu amah vêk chuan a’n rawn khûm chho pap pap a—thei pap pap tak hi a ni! Semifinal hial a thleng ta mai.

400m race (lammual tum li hêl ang) a beih dáwn pawh chuan a rilruah huphurhna leh zàmna chhe tê mah a nei eih lo. A kianga awm reng, a pa Jim Redmond chuan a fuih reng bawk a. Amah leh amah paw’n, ‘Ka ti leh thei ang!’ tiin a infuih sauh sauh reng.

An tlàn tan ta. A chak leh hle mai—Derek Redmond-a chu. Mahse! 

Ka’n pawt chat lawk—‘Mahse!’ tih thu vàng hian. Kan ‘mahse’ hi a va’n inang lo hlawm tak, ti r’u? Thenkhat tana chhuan lam siamna a nih laiin thenkhat tana chona a ni ang lawi a!

Derek-a pawh chu a tlãn a, a chak fer fer khawp mai. Mahse, a tàwp, finishing line a thlen hma, metre 150 vêl a la awm, tihah chuan, a chak lohna—a chàwn ding lam leh a kheimit tha inzawmna chu a chat leh ta hlauh—chhuat (ground)-ah a tlu hlãwm ta hlawl mai! Aw … a va uiawm êm!

A rang a rangin mual síra inhliam enkawltute chu inzàwnna (stretcher) nên Derek-a chu an pan a. Chu chu a hmuh zet chuan Derek-a chuan, intlânsiakna a la tlãn zo lo tih a inhre chhuak hnuhnawh a; mual atanga zàwn chhuah chu a duhin a duh teuh lo mai! Thei leh thei loin a tho tâwk tâwk a. A ke ding lam hmang tha thei lo chungin, na tuar chungin, bai chungin, nichin lawka amah ûma a hnunga tlànte chu a’n ûm tha ve leh a nih chu maw le …

A tàwp thlenna line inrín chu thlen tumin a tlãn … pawh a ni lo, a bai phei auh auh a. Mipui chuan ‘Tunge pakhatna ni ta?’ tih lam rêng ngaihtuah loin, intlànsiakna muala tlu tawh hnu tho leh, tlãn tang tang Derek-a—bai auh auha tlãn tâwk tâwk chu an thlír thup tawh si a. Ani lah chuan, ‘Ka hmabâk, ramin min koh chhan hi ka hlen dâwn a ni,’ ti ni àwm takin, a elpuiten finishing line an thlen hnu pawh chuan, amahin a la intihsiak tang tang mai si a!

Mual síra lo thlír rengtu, a pa Jim chuan ngawi rengin a fapa chu a thlír reng thei lo. Official leh Security-te khap theih a ni tawh lo—a tuah tawh tlat! Mualah a tlàn lût a; a fapa chu a va kuah chawt a. Rìn tàwp (finishing line) thleng chuan a kuah phei a. A pa puihna avàng chuan a tàwp chu an thleng ta!

Mipui 65000 chuan Great Britain mi Derek Redmond-a zahna chibai bûkin an ding vek a, standing oviation an pe a nih chu. USSR an ni emaw USA, Japan, China, South Africa an nih leh nih loh sawi a theih tawh lo—mihring tumruhna chuan hnam leh chî a thliar thei tawh si lo a!

Mahse, an pafa chuan official lam atangin thu lawmawm lo zet an dawng zui—‘Derek Redmond hian intlânsiakna a zo lo. Disqualified a ni!’

Ka chan ni se, ná hi ka va ti vawng vawng dáwn tak! Ka theih tâwk leh ka theih tàwp thlenga ka tan ve laia min han hnãwl a, tel ve lo ang hmiaha min han ngai tùra hi chu! Derek-a tân paw’n kun ngawih ngawihna tham a tling ang a, dawl zawra zawr hnâwpna khawp a tling ang chu! Chutah a doctor-te chuan Derek-a chu intihsiaknaa tlãn leh malék tawh lo tùrin an la ti zui a nih chu! Mahse (Mahse tha chi!)

Intlàniskna mualah tlãn leh thei tawh dáwn lo mah se, a beidawng duh eih lo—Birmingham Bullets tân professional basketball a khêl leh hmiah mai! Tlu tawh mah se, tlûk hlen a tum ther tê lo! Eurosports-ah commentator-ah a tang zui a; referee-ah te tangin chawlh lâk a tum lo. Motorsports lamah te a inhmang zui a. Khawvêl ram hrang hrangah fuihna thuchah sawitu (motivational speaker)-a ni zui bawk.

International Olympic Committee chuan ‘Celebrate Humanity’ videos-ah khâ a tlàn tâng tângna video kha hmangin, caption-ah, ‘Strength is measured in pounds. Speed is measured in seconds. Courage? You can't measure courage’ tiin an dah hial.

2008 khan Visa chuan Redmond hi an fakna (commercial) pakhat ‘Go World’-ah an telh a. Chu chu Olympic Games tih làr nân a ni. Hollywood film chan thiam lãr Morgan Freeman-a’n he thu hi a chham a: ‘he and his father finished dead last, but he and his father finished,’ tiin. A hlimchhawna, ‘Dead line a pèl lo e!’ titute kha chu a hék khawp! Mahse, khawvêla infiamna kût ropui ber, Olympic thu neitute chuan Derek hi an hre reng a, an theihnghilh mai thei bik lo. Kum 2012 London Olympic-ah pawh khan, a pa Jim nen chanvo ropui, Olympic mei dêttuah an hmang hial a nih kha.

Latest News & Chhiar Hlawh