DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Weight ka loss bik chhan hi eng nge a chhan?
Dr. Chawnglungmuana - Apr 03, 2022

Zawhna: Ka pu, mipa kum 60 over tawh ka ni a. 2009 atang khan sugar ka nei a, mahse ka control thei a. Sugar ka neih hmaa 70 kg chuang ni ve reng thin kha 60 kg hi ka pel thei ta reng reng lo mai a, ka thian ka kum rualpui sugar nei ve tho ten weight an loss ve silova, tinge ka cher a, weight ka loss bik chhan hi ni ang?

Chhanna: Sugar nei hi a lamtawiin kan ti mai thin a, Zunthlum (Diabetes Mellitus) hi natna benvawn, inkaichhawn theih loh natna common ber pawl a ni awm e. Nunphung natna (Lifestyle Disease) ti te pawhin an sawi fo thin, a chhan pawh ei leh in control loh leh taksa chet tlem vanga nei hi a tam ber pawl an nih vang ani pakhat awm e. Ram a thang a, kan hnathawh dan kawngah taksa che tlem zawngin hna kan thawk tam a, ei leh in lam kan in control leh bawk silova, kan taksa in a mamawh aia tam thlum (sugar) a inkhawl khawm a, kan taksa a thlum semdarh tura hormone pawimawh Insulin in hna a thawk tha thei lova, tichuan thisen ah thlum a lo tam ta a, chu chuan Zunthlum chu a lo awm tir ta fo thin a ni.

Zunthlum hi chi hnih Type I leh Type II a awm a, Type I hi chu kan Pancreas (kan tawngin a awm chiah loh vangin thau rilbawh emaw liau liau ti te in kan sawi mai thin) in Insulin a siam theih loh vang a ni a, inthlahchhawn thil lam a ni ber a (genetic), kum la naupan atangin an nei tan deuh ber thin. Type II hi chu Insulin hnathawk thei lova awm a ni deuh ber thung a, taksaa thlum awm a sem darh thei lova, thisen (blood circulation) ah thlum a lo tam ta thin a ni. Sawi tak angin zunthlum natna hi nei duh bik an awm hrim hrim a, nu emaw pa te’n an neih chuan an thlahte ah ah nei duh bik a ni.

Sugar hi kan taksa in chakna atana a hman ber, kan taksa khawl thawk tha tura energy petu ber ani a. Zunthlum nei te chu an taksa hnathawh nan sugar hmang tha thei lovin sugar aiah fats leh proteins te a hmang ta hlauh thin a, hei hian taksa rihna a tlakhniam tir phah thin a ni. Zunthlum nei tam tak hi an rihna a tlahniam vek kher lova, ei leh in an insum tawk loh phei chuan an rih belh thei fo thung. Taksa rit lutuk (overweight) hi zunthlum nei ah chuan a pawi thui thei a, sugar control pawh a chhe tlangpui a ni. Chuvangin zunthlum nei te ah chuan an body weight 5% tal (entirnan 70 kgs ah chuan 3-4 kg vel) tlakhniam hi sugar control that nan a pawimawh hle a ni.

Mihring hi kan in ang lo khawp mai a, thenkhat chu thau chi hrim hrim te, thenkhat chu ei in teuh teuh mahse thau thei reng reng lo te an awm bawk a. Zunthlum nei rau rau ah pawh hian rihna tlahniam rawk rawk an awm laiin thenkhat chu insum viau chung pawha rihna tlahniam hlei thei lo an awm fo bawk. Thil pawimawh tak zawk erawhchu ei leh in balance that hi a ni. Puitling ah chuan kan ei leh in atanga kan taksa mamawh calorie hi 45-55% vel sugar (carbohydrates) atangin, 25-35% hi fats atangin leh, 10-35% hi protein atangin nise tiin mithiam te chuan an recommend a. Zunthlum neih vanga thlum lam chi zawng zawng insum vek mai hi thil tha ber a ni lova, a in balance a pawimawh ber zawk a ni. Chuvangin mahni a insum vak aiin Dietician te rawn a pawimawh hle.

Zunthlum enkawlna damdawi thenkhat hi weight loss thlen thei an ni ve hrim hrim bawk a. Chuvangin rihna tlahniam emaw sang thei lo i neih pawh hi i doctor lo zawt chiang thei la a tha hle. I rihna tlahniam leh sang thei lo vanga harsatna dang i neih leh neih loh i sawi lova, insawiselna hranpa i nei te anih loh chuan thau mah mah lam ai chuan a tha zawk turah ngai ila. I kum zat en chuan kum tam lama weight hniam hi chu a pawi lo zawk mah a, a chhan pawh metabolism a muang tawh a, weight loss mai mai a har tawh thin. Tin, zang deuh chu ruh chuktuah (joints) pawhin an ngei zawk bawk a ni.

Latest News & Chhiar Hlawh