DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Ziaktu Inti Thei!
Zirsangkima - Nov 16, 2022

A’n inti thei thin khawp a, ‘Ka lehkhabu ziah lehkhabu dàwra hralh tùra han put kual vêlte hi nuam ka ti. Parcel khat tána ka lehkhabu—mi dang ziah ni miah lo, keima ziah ngei mai han khài kual pùr pùr te hi zah ahnêkin nuam ka ti tlat thin a nih chu! Mi han zawrh te pawh hi…’ a ti fo mai.

Chu ziaktu inti thei nèn chuan vawi tam tak hmaichhanah kan tìtî thin. Ani thu leh hla subject-a master degree hial zir chhuak tawh nèn chuan Mizo thu leh hla ruai kan kîl dùn fo a; Mizo ziak mite khawvêl chu chawhmehah kan hmang thin a, kan tlai dùn hle thin.

Tùn hmaa cowboy bu, Lalsangliana lehlin Sudden-a te, Billy the Kid te, Wild Bill Hickock te thawnthu bu, cyclostyle-a her ngei mai, bu sei pút mai kan inhawh kual nasat thinzia te kha kan sawi chhuak fo a. A thawnthua a pawimawh lai ber, a thawnthu tàwp inziahna, a bu tàwp lam phêk kim ta thin lo, mitthlá-a kan zêldin zui dànte pawh kan sawi chhuak thin. Kan zêldin thin dàn kan sawi chhuah cháng phei chuan kan nui dùn hawk hawk thin. Nge ni vei, a chhiar hmasatute khân an lo tih thlâk hman ziah thin teh ei!

Khatih laia Mizotena lehkhabu kan chhiar nasat thinzia te leh khawlaia lehkhabu ak (zuar)-ho hlâwk thin tùrzia te kha aw … Véng tin library mai kha a lùn êm êm thin a. Vawiinah chuan kan library-a lehkhabu tha pui puite chuan bantu an hmu zo tawh lo a, hawhtu hmél hmu loa an han ding tlar thût mai ka hmuh cháng hian ka rilru hi a na thin. Chûngte chu ka thianpa, ziaktu hnênah chuan ka sawi ve bawrh bawrh thin.

Kan tìtì dun cháng chuan Mizo ziak mite retheihzia leh lehkhabu hralh a har tawhzia thupuiah ka thlang thin a; ani chuan leia sûlrûlten an ei chhiat ve theih loh, sum leh pai pawha lei rual loh, an thu ziaka lungàwina an hmuh thin avànga ropui a tihzia thupuiah a hmang thung thin.

Kei chuan phone, games te leh social media-tena kan thalai a tih buai nasat tawhzia te, lehkha chhiar an peih tâk lohziate ka sawi thin—nasa takin; a chánga ka mang an tih an thinzia te nèn. Lehkhabu ziah a hlâwk loh tâk chhanah pawh chu chu ka puh thin. Ani erawh chuan Mizo thalaite zínga lehkha chhiar peih an la tam thu a sawi ‘uar lui’ niin ka hre thin a; lehkhabu ngaitu an pun zêl thu pawh a sawi thin—lehkhabu hralh a la ‘kal’ reng thu pawh.

Ka thianpa, ziaktu inti thei erawh chu, hetia khawvêl a bengchhen tâk hnu leh thalaite rilru la péngtu thil tam tak a awm chung pawha lehkha chhiar peih an la awm tlat avàngin a lãwm thin. Ka hnial fo— ‘Aw … thalai i la ni a, i thu ziak ang te chu thalaiten an chhiar peih a ni mahnã; mahse, kan mi huai kaltate kut chhuakte kha vawiinah chuan an riang tawh asin!’ ti te-in.

Tum khat, chutia ka hnial leh tum chuan, ‘En teh. A ni ngawt lo asin. Vanneihtluanga te, PL Liandinga te—anni chu an la thalai mah mah zâwk ang—thlá ka lâkpui duh a; vawiina school uniform hà zirlaite pawh hian thlá an lâkpui ka hmu fo asin!’ min ti ta a. Chu thu a sawi chuan min ti harh zawk mai!

A sawi chhunzawm zêl a, ‘Anni hian an lehkhabu ziah an khái kual hnù hnù fo. An zak miah lo! Sum an mamawh vàng a ni lo tih hi ka hre chiang. B Lalthangliana te, C Laizâwna te, Lalhmingliana Saiawi, IAS pa chal te pawh khân sum mamawhna avàngin an lehkhabute kha lehkhabu dàwr hrang hrangah a khai kual tawp lo ang. Mizote hian lehkhabu thar chhiar se an duh vàng a ni a, an thahnemngaih vàng pawh a ni ang. Kei akára ka lehkhabu ziah ngei mai zuara khài kual hi, ka zahna chhan tùr ka hre reng reng lo. Ka inti thei zâwk thin,’ tiin. Hei hi a dik ang!

Kei pawh hi naupang tê ka nih lai atang tawh rênga ziak mi niha lehkhabu ziaktu nih ve hi ka châk ber a ni thin. Tûnah, ka naupan laia ka suangtuahna chu a takah a’n chang ve ta chu a ni a; ka la lungawi chuang loa maw? ka inti rilru ta a.

Sportstar chanchinbu lei duh si, lehkhabu lei duh bawk si, kár tluana ka pawisa khãwlin min daih si loh hun lai leh ka vawiin khawvêl ka khaikhin a. Lehkhabu aia lehkhabu avànga sum leh pai ka hmuh ve chhun tlem tê hmangaih ta zâwk ni ten ka inhre ta hial a, ka zak ta ngawih ngawih a!

‘Ka naupan laia ka nih châk ber thin, mumang lam thleng thlenga ka lo manphan hial thin chu ziaktu nih hi a ni. Chu chu ka ni ve ta a. Ka ‘childhood fantasy’ kha vawiina ka nihna hi a ni a, ka lãwm asin! Tû pawh mai hian naupan laiin nih châk kan nei vek ang. Mahse, kan ni vek lo. Kei chu ka ni tlat! Chu chu ka lãwm a, a tih pawh ka inti thei a nia aw…’ a ti vawng vawng mai—inti thei deuh, ka hianpa ziaktu chuan!

Ka thianpa ziaktu chuan a thu min hrilh fo tawh, thu ziah a harsat thin thu min hrilh nawn leh a, ‘Ka tahpui chiam pawh hi ka ziak chhuak lawk thei thin lo. I hriat vek kha. A thlà a thlà, a kum hial te pawh a ni ang, ziah tùr ka veite chu harsat deuhin ka ziak chhuak thin a, ka hre bel hman thin a nia! Chûngho lehkhabua a chang ka hmuh hian ka lãwm a, mi dang tán hlu lo mah se, ka tán hian a hlu a, intih theihpuina tham a tling—ka tán chuan!’ a ti.

He ziaktu inti theipa ka tih hi in hriat ka ring. A intih theih dàn hi intih theih dàn tha a ni a, a tlo ngawt ang!

Latest News & Chhiar Hlawh