Rangkachak hi eng vangin nge a hlut? Engvangin nge rangkachak tlawn khat, kut zungchal tia lek hi cheng nuai tel man a nih mai le? Rangkachak te, lunghlu hlut chhante hi eng dang vang ni loin mihringten kan ngaihhlut em vang a ni? Lunghlu te, rangkachak te hi engah mah ngai lo ila, lungte ang lekah ngai ila, tuin nge tin ther tia lek hi cheng sing tela lei duh ang? Thil hlu hlutna hi pawn lam lan danah a innghat ber lo a, mihring rilruah a innghat a ni. Kan rilruin a ngaih hlut apiang hi thil hlu chu a ni mai.

Hetiang bawk hian he kan Zoram riang te, Pathian min pek ngei hi Zofate hian ngaihlu tak zet em? Mi ram nawmzia te, mi ram mawizia te hahipin kan sawi thin. Amaherawhchu, Zofate tan chuan Mizoram hi a tha ber a, a remchang ber a, a nuam ber bawk. L Keivoma’n KC Lalvunga chanchin a sawinaah chuan, “U Vunga hi chu piang nawn leh dawn pawh nise, Mizoah tho a piang leh ang,” a ti a. Chuti khawp chuan KC Lalvunga chuan a ram Mizoram chu a ngai hlu a, a thlahlel tak zet a ni.

Sik leh sa thu-ah ngat chuan Mizoram tluka ram nuam hi a awm chuang kher lo ang. Kum tluanin a lum lutuk lo a, a vawt lutuk hek lo. Nipui khaw lumte hi khiang hlima chawlh tinuam tawk lek a ni a, thlasik khaw vawt lah lunglen kai tho tawk lek a ni bawk si. Kar hmasa mai pawh khan Canada ram chu namen loin a lum mek a, kumin hian khaw lum lutuk vangin mi za chuang zetin nunna an chân taawh a ni. Khaw lum lam pawhin 50 degree C a hawlh chho zawk zawk mai. Eng anga ram changkang leh intodelh pawh nise, chuti teh hrepa khaw lum tawrh ai chuan he kan Zoram riang tea riah run rem hi ka thlang zawk fe mai.

Vai ramte mawlh hi sawi thu a cheng lo mai. Thlasikah namen loin a vawt a, nipuiah tawrh har khawpin a lum leh si. Han inbual ila, bathroom chhuahsan rualin hnungzangah thlan a bawl nghal tak tak a, tuitifiminu ang maiin kan inzap hiau hiau reng mai a ni. Motor khu leh khawl khu vangin boruak a bawlhhlawh em em a, zan khaw thiang a awm thei lo.

Sawi leh sawi hnu, Mizote tan chuan Mizoram hi a nuam ber a, kan ram leilung mila Khuanu min pek kan thing leh mau te, ramsa leh luidung nungchate hi dimdawihin humhalh ila, kan ram aia ram nuam hi vanhnuai khuavelah a awm chuang dawn em ni. Zo ar tui lai ngat tuiziate kha aw! Tunah chuan broiler leh layer-in kan thlak zo ta. Zo vawk dik tak hmui tui bikzia kha aw. Tunah chuan zo vawk hmuh tur a awm ta mang lo. Nghatun, nghahrah leh nghalim te tualchaina tura khuanu duan kan lui dungah vai sangha kan thlah chum chum a, sangha an pun phah chuang miah lo. Kan tual to thing leh mau kan vat chereu a, hlawkna umin teak kan phun a. Kan ram leilunga tualto tura khuanu duan ni hek lo, teak phunnaah tawh chuan ram leilung a da kawk kawk a, a hnuaiah hnim a to thei tawh lo a, savate pawhin teak hmun chu chawpchilhin an rauhsan nghal zel.

Tin, dam chhung kawppui atan pawh Mizo tlangval tan chuan Mizo nula an tha ber a, Mizo nula tan pawh Mizo tlangval an tha ber bawk. Mizo zingah hnam dang nupui pasala nei an awm ta nual mai. An that lai chuan harsatna an tawk lutuk lo mai thei. Mahse, background inang lo lutuk te, zikchhuahna, tui zawng leh lunglen zawng inang lo lutuk chu upat hnuah inmil a har duh viau mai thei. Rih lipui leh hringlang tlangten kan lung an tihlen em em laia country road lamin an lung a len tlat tawh chuan titi a rual mawh tawh ang. Fiamthu nge a tak tak phei chu ka hre law, Mizo pa pakhat, sap nupui nei pawhin a tia lawm, ‘Ka nupui nen kan inhau a, a tap ta a, ‘Don’t cry, don’t cry’ tih bakin ka thlem thiam tawh si lo a, a buaithlak khawp mai’ a ti e, an ti. Thil ni thei tak tur a ni. Mizo nula chuan, ‘Kei zawng ka thlang Mizo val ngei’ ti se la, Mizo tlangval pawhin, “Lianchhiari sakhmel iang zozam par mawite, zo hnahthlak lanu nang ngei ka thlang ber che” ti zel mai teh se. 

Kan ram leh hnam humhalh tur te, kan ramri humhalh tur pawh hian thlah pawlh ai chuan Zo nu chhulchhuak, Zo pa thalbe ngei chu a tang na ngam zawk ang a, a inpekna pawh a thuk zawk ngei ang. Hnam dang nupui pasal nei kan tam zel a, thlah pawlh kan tam zel chuan kan hnam thilte pawh kan la zal tial tial ang a, hnam dazat takah kan chhuak mai ang. Khasi-ho reng hian an tuar nasa mai. Hnam angin an lungrual hlei thei tawh lo a, hnam issue an nei hlei thei tawh mang lo.

Kan Mizona leh kan Mizo thilte hi kan dinkhawchhuah nana Khuanu min pekte an ni a, a humhalh leh hman tangkai te, awmze neia enkawl erawh kan kutah a awm e.