DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Chhúng Lam Kawr Mawi!
Zirsangkima - Feb 12, 2024

Krismas thlen nán chawlhkár khat chauhin min dang ta. Pisa lama ka buai ata-lángin thlasik khaw vawta hâk tùr thawmhnaw lum lam lei tùr paw’n ka la bazar hman lo. Krismas dáwna bazar chiam lam hi ka chíng ve lëm law; thawhnaw pawh ka mamawh dàn anga a tlachawpa lei mai thìn ka ni. Mahse, kumin chu vâwt ti takin thlasik ka hmachhawn a, ka tuar mék a ni. Ka mamawh ve tak zet e, ti rilru chungin bazar lam ka pan ve ta nge nge a.

Bazara han tei chiam ai chuan tum dang ang bawkin ka thianpa thawmhnaw dàwr ka pan ding nghâl a. Ka duh ang chu a kawl; mahse, ka hâk tâwk a kawl lo. Phür lo zetin Dàwrpui lam ka pan ta a.

Ka vànneih asiamin ka dàwr luhna hmasa berah chuan ka duh ang chiah kawrlum phiar ngháwng sáng (high-neck), lum tha fé mai, ka hâk tâwk chiah hi an lo zuar hlauh a, ka lei ta hmak mai.

Ka car hùnna lam pana kal ka tum lai chuan a ni, tlangvál pakhat, ice-cream zuar nu pakhat kianga ice-cream lo keih tuam tuam chuan min lo koh din ni

‘Thianpa,’ tiin min lo ko a, ‘Khaw’nge i hàw dáwn?’

En pawh en tha peih lo chungin, ‘Ka car dahnaah,’ ka ti bùl hmuk.

Ani chuan, ‘Ka awih lo e … I car dahnaah chuan maw i hàw dáwn a?’ min ti leh kher a.

Amah chu ka en chiang a. A zawr sa tawh nâk alaia, tün ang khaw vawtah ice-cream a la keih zui—khùr der der chunglehnghâlin! Ruih a nei a ni ngei ang … han ti ngawt dáwn ila, a meng fím angreng roh bawk si a. Tin, a tawng fiah fel fai viau bawk.

‘Car dahnaah chuan hàw dáwn lo e, ka pan mék. Eng nge?’ ka ti bak deuh hlar a.

‘Thianpa, min lo hre thiam la, ka lo häw ve mai thei ang em … i rualin.’

A incheina leh amah hrim hrim en chianga ka ngawih deuh ràn hnuah, ‘Khawiah nge i hàw dáwn?’ ka ti leh a.

‘I bulah!’ a ti ta mai!

‘Eng a!? Khawi véngah nge i awm?’

‘Véng ka nei lo! Mi car dah thinna te hi ka in chu a ni mai a …’ a ice-cream ei bânna kuang paih pah chuan a ti chuai raih a.

‘Eng nge i ruih a?’ tiin ka zâwt kher a.

‘Tünah chuan eng mah. Ruih tùr leh ruihna tùr pawh ka nei tawh lo,’ a ti a.

‘Chu chu min dìl i tum em ni? Kal rawh!’ tiin hnawh bo ka tum a ni. Ka ning riau!

‘Thianpa, chu chu ka díl lo che. Ice-cream pakhat min leisak leh la … chéng 10/- man chauh a nia … 'chuan i rualin ka häw lo ang,’ a ti leh a.

‘Ice-cream chu i ei zo chiah a ni läwm ni? Vâwt pawh i ti ve lo em ni a?’

‘Khua chu a vawt aläwm; mahse … a tui aläwm,’ tiin ice-cream zuartunu lam en chung chuan min chháng a.

Ice-cream chu ka leisak ta a; a läwm ngei mai!

Kalsan tuma ka hnungchhawn dáwn chuan, amah chu chiang zetin ka en leh a,

‘Tlangval, pawisa chu ka pe lo ang che'ng a; mahse, eng nge mamawh dang i neih? Kawr, pheikhawk, ei tùr … ka kalsan hma che hian sawi rawh,’ ka ti leh a.

Ani chuan ka ice-cream lei thar tuamna káwr a phelh lai chu dahin ngun takin min rawn en a. Chiang fel fek fawk hian, ‘Thianpa, chutiang chu eng mah ka mamawh lo e. Thawmhnaw chu, hei ka nei e,’ tih pahin a thawmhnaw hak lai chu a kâwk a. ‘Chhúng lam kawr mawi erawh ka nei ve lo a …’ a ti zui ral raih a.

Ka chháng lo! A chhan chu, a sawi “chhúng lam kawr mawi” a tih awmzia chu ka hre thiam chiah lo a ni. 

A khuh kharh a. ‘Thianpa, en teh maw …’ tiin a ice-cream fawh lai lâk thlâk pah chuan min be chhunzawm a, ‘Krismas hi maw … rui lo hai loa hman ve leh ka châk khawp mai. Ka chhúngte nèna hlim taka hun hman hi … suangtuahna mitthla chauhin ka hmu tawh si a. Mitthla chauha hlim hi chu … awmzia a awm lo! A taka an kianga hlim taka nuih ve ka châk a ni. Biak in lama zai ve te, zai khâwmnaa tel leh te kha ka châk thìn asin aw …’ a ti ta vawng vawng a.

‘A nih tak chu maw le. Lo inenkawl tha la, i chhúngte kiangah chuan i la hmang leh êm êm ang. A nih mang tha aw …’ ka ti a. Min en ngawih ngawih a; ka kalsan ta tho a…

Millennium Centre hnuaia car hùnna ka pan lai chuan ka rilruah thil dang a lang thei tlat lo mai a. Zanin tlaia Falkland lama ka bialnu nèna zanriah kan kîl dun tùr lamin ka ngaihtuahah a la péng thei hek lo. Kha tlangvál kha tu nge a nih ang? Tu nge a chhúngte? An la dam nge an boral zo tawh zâwk? Tùn hma chuan a chhúngte nèn hlim takin Krismas an hmang thìn chu a ni ngei ang a; mahse, engati ta nge tünah? Ruih a duh tawh lo tak tak ang em? A neih loha a sawi, “Chhúng lam kawr mawi” a tih kha eng nge ni ang? Chûng zawng zawng leh zawhna dang tam tak, a chhànna ka hriat si lohte chuan ka car hùnna chu min hruai thleng a.

Car chu ka ti nung a. Khawi lam nge ka pan dáwn? Falkland maw? Engati nge ka chhàw chhuih tâk mai le? Kha tlangvál, thlasik khaw vawt hnuaia vúr ngèntu thu sawi zawng zawng khân ka rilru fím hi a chawk rui vek niin ka hre ta ber! Bazar Bungkàwn atanga kual thlain World Bank kawng pan chuan ka inkhalh chhuak ta poh a.

Tlangvála khân tün ang thlasikah pawh ice-cream kha, ‘A tui aläwm,’ a ti mai kha a ni a. Mak ka ti viau a; mahse, hmäna ka ú fapa, damdawi avànga buai kan enkawl kha ka hre chhuak a. Anni ang hi chuan hmawmsawm leh thil thlum lam hi an ngaina hle. Tin, zu in mi an kulcho hian, thil tuirïl lam mamawha an de-hydrate thin avàngin ice-cream lam an duh niin ka hre ve bawk. Ice-cream ngèntupa kha ruihhlo ngai a ni tih chu hai rual a ni lo. Mahse, ruih mék erawh a nei lo niin ka hria, a ruih lehna tùr pawisa pawh min díl lui lo. 

Armed véng ka thleng thla a. Ka pan mék Falkland-a zanriah kan kîlna tùr hmun ai chuan Dàwrpui pheia ka tlangvál hmuh khân ka rilru a luah tlat a. A neih loha a sawi, “Chhúng lam kawr mawi” awmzia hriat chu ka duh ta tlat a nih chu!

Chite kamah chuan car ka herh kual pawp a, Dàwrpui lama ice-cream ka leisak tlangvál chu panin ka inkhalh chho leh ta a ni.

Ka tlän chak bawk a ni ang, ka thleng har lo e. Millennium Centre-ah bawk chuan car chu ka húng leh a. Dàwrpui pheia tlangvál ka biakna lam chu hmanhmawh bakléngin ka pan leh ta a.

A lo awm tawh lo! Ice-cream zuartunu erawh chu a lo la awm.

Thaw hluam hluama ka din reng lai chuan, ‘Thianpa, an kal bo tawh!’ tia min betu ka hria. Ice-cream zuar chu ka kiangah a ding reng a lo ni.

‘Khawiah nge a kal bo?’ ka ti nghâl a.

‘A thianpa … awh! A bialpa nèn!’

‘Eng a!? Eng nge i sawi awmzia chu!? A bialpa a!?’

‘Aw … a bialpa ni e. A bialpa chu nupui nei lai chu a ni a; mahse, kha tlangvál—i rawn zawn leh kha nawmchenna a hmanpui thin a bialpa a nia!’

Awi karei … Lalpa le! Thil theih a ni dáwn em ni?

‘Kha tlangvál kha i hriat mi em ni? Tu nge a nih? Khawi véng nge?’

‘Khawi véngah ber nge a khawsak pawh hriat va nih suh. A chhúngten an hnawt chhuak a, a vâk-rawlai ta ngawt tih chu ka hria a …’

‘Engati nge an hnawh chhuah?’

‘Chu chu aläwm, amah ka khawngaihna ve êm êmna chu—drug addict mah ni se. A nun ti chhetu pawh a ni,’ a ti a. A chanchin chu ka zâwt chîk ta sek a. A sawi zui ta a.

‘Ama insawi dàn chuan amah kha lehkha thiam, tlangvál fel tak pawh ni thìn a ni àwm e. A pa kha a ngai thìn a, a sawi a sawi ve thìn. Tùna a pa hi zui in nasa mi a ni a…’ a tih lai chuan a thu sawi chu ka lo pawt chat a, ‘A pa kha … a!? Pa pahnih a nei tihna … maw!?’

‘A pa tak tak chu a boral tawh. A nu’n pasal dang a nei leh a—a nu nèn zú-ah an tlän ta a. Theih tâwp chhuahin an chhúngkaw siam that a tum ve thìn; mahse, a pahrawn chuan hnawk a ti nge ni, a hnawt chhuak ta niin a insawi. Chhùn lamah hian he laiah hian a rawn tâp ve chawt thìn a. Tlai lamah hian a bialpa’n a rawn lam  leh thìn,’ vúr zuartunu chuan a ti ta a.

‘Tuai a ni bawk si lo ti raw?’

‘Ni hran lo e. À … anpui kawp chíng chu ni mah se—a duh rëng vàng pawh a ni lo a!’

‘A ni maw!? Engtin nge amah kha ka zawn chhuah theih ang?’

‘Tum duh suh. An chin hriat a ni tawh lo ang!’

‘Eng a!? A rawn kal leh ang em—hetah—naktûkah emaw?’

‘Kal tawh lo ang! A bialpa nèn zaninah vai ramah an tlàn bo dáwn!’

Awi karei! A va mak êm! Hei hi khawvêl maw!? Hei hi kan ram, Mizorama thil thleng ngei maw!? Kha tlangvál kha ka hnampui, Mizo chu a ni si a!
Vúr zuartunu thu sawi, ‘…a duh rëng vàng pawh ni loin!’ tih chuan ka thinlung chu a vit zui váwt váwt a …

Vawiin hian, kan ramah ngei mai hian, duh rëng vàng ni loa nun tleu ta hi mi eng zât tak awm ang maw? Kha tlangvál, ice-cream leisak chauh min ngèntu kha ka va tanpui hman teuh êm!? Engati nge a chanchin chiang zâwk zâwt loa ka kalsan? Ka nin vàng a nih kha! Hum sual a dai avàngin a rethei a—a dai chhan erawh a duh rëng vàng pawh ni lo. Damdawi leh zu ruih tùr aia a mamawh, a neih loh nia a sawi, “Chhúng lam kawr mawi” chu a thlàwna ka pêk theih a ni reng si a—zalènna chu!

Ka car hùnna lam pana ka kal hnak hnak lai chuan, ‘Krismas lo thleng tùrah hian, mi dangte tán, páwn lam inthuam màwina tùr kawr mawi leisaktu ni thei lo mah ila, an sal tànna atä an zalènna, an “chhúng lam kawr mawi” petu nih theih hi a va hlu dáwn êm!’ tih ka ngaihtuah neuh neuh a. Tin, engthàwl rûk riauna ka nei: kha tlangvál tanpui ka duhna rilru mai chauh pawh khân, “chhúng lam kawr mawi” min hâktír niin ka inhre tlat a nih chu!

Zanriah ka eina tùr Falkland-a Café pakhatah chuan ka bialnu chuan min lo nghâk reng tawh a. Kawrlum lei tùr ka zawn kual nasat avànga tlai ka nih thu dâwt vár hrilh pahin thupha ka chawi nghâl a.

Ka bialnu chuan, ‘Kawrlum chu chéng eng zâtin nge i lei?’ min ti a.

‘A aia mawi zâwk “chhúng lam kawr mawi” aiin a to daih zâwk,’ tiin ka chháng a.

‘Chu kawr mawi chu eng zât man nge?’

‘Man a nei lo—a thlàwn!’ ka ti a.

Latest News & Chhiar Hlawh