DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Copper T hi phelhtir ka duh
Dr. Chawnglungmuana - Feb 14, 2021

Zawhna: Hmeichhia kum 22 mi ka ni a, Copper T hi phelhtir ka duh, a pawi ang em? Side effect-te a nei sia, khawngaihin min pui hram dawn nia.

Chhanna: Naupai invenna hi chi hrang hrang a awm ve a, chung zingah chuan i rawn sawi Copper T (IUCD – intrauterine contraceptive devices) te leh a ei chi OCP (oral contraceptive pills) te hi an hman common ber-te chu a ni. Heng hmanrua/damdawite hi a him thawkhat hle a ngaih a ni a, side effect-te chu awm bawk mah se chutiang harsatna nei chu an tam lo hle. Chutih rualin kan hriat tur chu mihring kan inan loh avangin ngeih zawng leh ngeih lo zawngte a inang lo ve fo bawk. OCP hi hormonal drugs a ni a, damdawi dang ang bawkin side effect eng eng emaw a nei a, bakah hmeichhe hormones anga siam a nih vangin taksa peng dangah effect a nei thei a ni.

IUCD hi chhul (uterus) chhungah dah luh a ni a, “T” shape-a siam a ni tlangpui a, chhul chhungah hian a infit nalh tawk vel viau bawk. Tunlai chhuakte hi a tha tawh khawp mai a, a daih rei vangin phawi lovin rei tak chhung a hman theih a ni. Tin, phawrh hnu hian harsatna dang a awmte a nih loh chuan hmeichhia chu an rai leh thei mai bawk. Chhul chhunga a awm hian nupain sex an hman a, mipa chi chhul chhunga lut a, chi kawnga hmeichhe chi va tawk a, nau insiam tan tur kha mipa chiin chhul a paltlang loh nan a lo veng thin a ni.

OCP hi erawh damdawi a nih vangin ei zel a ngai a, lo ei theihnghilh palh khan naupai laka a ven that dan tur a felhlel thei a; chuvangin, khaikhin ralah chuan IUCD te hi hman an thlanawm zawk mah thin. Mahse kan sawi tak angin ngeih lo hi an awm ve tlat thei a, tai na leh zun in te a ngeih lo chuan an insawisel fo thin a. Chuvangin, chung ngeih lote tan chuan OCP zawk hi an chawh mai thin a ni. IUCD phelh/phawitir chungchangah chuan harsatna a awm ngai lem lo nachungin a chang chuan hmuh zawh lohte a awm ve zauh zauh bawk. A hmawra hrui inthlung hi a bung palh ve thei a, emaw chhul chhungah a lut ve thei bawk a, chutiangah chuan ultrasound hmangin a position confirm a ngai ve thin bawk.

Naupai laka invennaah hian pasal la nei loten tun hnaia an hman uar tak viau mai chu Emergency Pill kan tih mai hi a ni a. Hei hi erawh sex hman hnuah nau pai laka inven nan an hmang thung a, nau an lo pai hman tawh a nih erawh chuan awmzia a awm tawh lem lo. A hming ang deuh hian emergency-a hman tura siam a ni a, regular taka OCP ei nen chuan a inang lo hle. Chuvangin, emergency pill hi sex hman atanga darkar 72 chhung ngeia hman tur a ni. Hemi hnu lamah hi chuan a veng tak tak tawh lo. Tin, darkar 72 chhunga hman a nih pawh hian a thawk hman lo ve thei a; chuvangin, thla khat hnu velah nau an pai leh pai loh confirm a tha hle.

Naupai laka inven nan hian thenkhat chu sakhuana avang te, IUCD emaw OCP an ngeih loh hrim hrim avangte pawhin “Safe Period” a innghatin sex an hmang chauh thin bawk. Safe period awmzia chu hmeichhia hian an thi neih cycle (menstrual cycle)-ah hian nau pai theih loh hun an nei a. An chibawm (ovary)-in chi a rawn siam chhuah hun lai hi nau an pai theihna chance san lai ber a ni a, chumi hnu lam emaw, hma hret emaw hi safe period anga ngaih a ni a, nau paina chance a tlem hle. Mahse, a innghahna tlak lutuk loh chhan chu thi neih hunbi a mumal loh palh chuan chhut dik a har thung a ni.

Copper T (IUCD) hmangte chuan thla ruk dan velah te ultrasound hmangin a awm dan a tha tawk em tihte in-check thin se a tha viau. Tin, chhul dik lo (anatomical defects) nei ah chuan IUCD hi a inrem fuh tawk loh vangin a thawk lo thei a, invuah chunga naupai an awm zauh zauh bawk. IUCD vuah chunga insawiselna kan nei a nih chuan hmeichhe doctor (Gynecologist) te pan thuai nise a tha ber.

Latest News & Chhiar Hlawh