Zawhna: Hmeichhia kum 76 ka ni a, zuk leh hmuam engmah ka ti lo, hmarcha leh thil thak ka ei ngailo bawk. Tui chhuanso chiah ka in thin a, ka ei thinte chu- Broccoli, carrot, radish, etc., a changin riltam laiin oats ka ei thin bawk. Sa lamah sangha leh vawksa tlemtein kar khatah vawikhat ka ei thin. Zawhna: Hmeichhia kum 76 ka ni a, zuk leh hmuam engmah ka ti lo, hmarcha leh thil thak ka ei ngailo bawk. Tui chhuanso chiah ka in thin a, ka ei thinte chu- Broccoli, carrot, radish, etc., a changin riltam laiin oats ka ei thin bawk. Sa lamah sangha leh vawksa tlemtein kar khatah vawikhat ka ei thin.  Ni 6, Feb, 2018 zan khan ka kua a puar vak a. a tuk ni 7-ah ka kua a thalo a, vawi 7 ka daikal a, santenin a zui nghal a, damdawi O2 ka ei a, a zia a, mahse, a hnuah kawpuar angin ka awm leh a. Ni 9-ah ka inthiar zawh lamah ka ek a rawn thi a, ka pum nuam lovin awmlo mahse, ka chauh phah riau thung. A changin ka BP 120/60 niin zunthlum ka neilo bawk. Chhanna: I kum ngaihtuahin i in uluk hle mai a, nu entawntlak tak i niin ka hria. I chhungte (i pasal a la dam em ka hre lova) pawh an fakawm hle mai. Kum upa lam tawh te enkawl kawngah hian chhungte an pawimawh khawp mai a, insawiselna neuh neuh a lo tam duh tawh a, ei leh in uluk hi a pawimawh hle a ni. BP sang leh zunthlum i nei lo pawh hi i inenkawl uluk vang a ni pakhat awm e. Chuti chung chuan kum a tam hian ril chet vel hi a buai fo duh a, kawpuar, irh thur, ek mumal lo te pawh hi neih a awl duh hle. Eng ang chiahin nge i khawsak ka hre lova, mahse, nangma tawkah physical activity (taksa chet lehsawizawi) te pawh i nei tha ngei chuan ka han ring ngawt bawk a. Sawi tak angin ril chet a muan tawh avang hian ei leh in ah hian ril lamin a thial hneh tawk loh (indigestion) a awm duh viau mai. Kawthalo bakah hian ek khal zeuh zeuh te pawh an nei duh phian. Kan hriatloh karah hian ngaihtuah a lo tam chuan stress neih a awl duh viau mai a, chu chuan kan ril chet vel te pawh a ti buai fo thei. Irritable Bowel Syndrome (IBS) kan tih mai ang hi i nei a ni thei ang. Chhan awm lem lovin i insawiselna ang te hi an nei fo thin. Santen i han neih hnua i ek a thi lai tak hi ngaih ti thalotu chu a ni a. Investigation chi hnih - Upper GI Endoscopy leh Colonoscopy lo ti ngei thei la a tha hle mai. I pumpui lamah leh i rilpui lamah fel lo a awm leh awm loh hriat hmasak a tha ang. Ek thi kan tih hian thi sen lar (fresh blood) a awm chuan a rawn intanna hi rilpui lam a ni deuh ber a. Pumpui leh ril te (small bowel) lam atanga thi rawn put hi chu a tlangpuiin a duk emaw dum tawh thin. Chuvangin Ek exam - Occult Blood test pawh ti ngei thei la a tha viau bawk. Digestion lam a chak loh duh avangin a chhan chu engpawh nise Enzyme lam chi lo ei tel thei la (entirnan - Syr Vitazyme chhin 2 nitin vawi hnih chaw ei khamah), chu chuan kawpuar ang te kha a pui ngeiin a rinawm. Taksa che tlem chi in i khawsa a nih chuan inchhungah pawh chet tam hret chu a ngai anga, tluk sual palh lakah erawh fimkhur a ngai thung ang. I rawn sawi ang te a chhan hriat hmasak loh chuan a inenkawl dan pawh sawi thiam a har viau mai a, duhthusam ah chuan Surgeon emaw Medicince Specialist te lo rawn ta la, an puih theih ngei che ka beisei. Zawhna: Ka pu, ka tilmu ding lamah hian bawk a rawn awm a, a tir ni 2 chhung vel chu inthiar mawng sil zawng ten a na a, tunah a na tawh si lova, a sak ruh talh mai a. OPD ah ka in entir a, Pancreatise a nih hi an lo ti a, damdawi min chawh a, kar 1 leh a chanve a ni tawh. Engtia tih chi nge? Enge ni thei ang? Chhanna: Bawk i rawn sawi hi i tilmu ah tak nge ni anga tilmu vun pawnlang tih i sawi chiang lova. Tilmu ni lova a vunah zawk a bawk a nih chuan arngeng chi khat infected sebaceous cyst te pawh a ni thei ang. I tilmuah zawk a bawk a nih chuan ngaihthah chi a ni lova, check chian ngei tur a ni. Mipa tilmu bawk awm chi reng reng chu ngaihthah lova check tir vat tur a ni a, Ultrasound hmanga enchian ngei a tha bawk. Tilmu vung (Orchitis) emaw tilmu hrui vung (Epididymitis) te a ni thei a, tin, tui pai chi Hydrocele emaw Lymphocele te pawh a ni thei bawk. A then chu zai ngei ngai a ni a, a then erawh chu damdawi hmanga enkawl dam theih an ni thung. Surgeon ngei lo check tir thei la, a chhan a zirin enkawl a tha ber.