Elvis-a Insùmtheihna!
“King of Rock n Roll” Elvis Presley chanchin hi, hetah hian ziak vek dáwn ila, hmunin min daih lo ang—chutia vawi khata ziah zawh vek sèn chi pawh a ni hek lo ang. A hring nuna mi langsàr leh mi pawimawh ber tih hial tùr—a bialnu, a hnua a nupui ni ta Pricilla Ann Beaulieu—kum riat dáwn a vawn thianghlim (a “khêk khal!”) dàn hi a ropuiin a entawn tlâk ngawt mai!
Angel inlàr hmaa naupang zakzum
Tupelo fa chuam, Pu Vernon-a fapa Elvis Aaron Presley kha a nu, Gladys-i duat sual theih loh tih hial tùra “A nu nautê (Mommy’s boy!)” tia sawi a ni thìn. A nu hian naute biak leh chei bàwlin a chei báwl rei hle a. Kum 1958-a a borsalsan pawh khán Elvis hian a tuar na hle a ni.
A nu-in nau te cheia a chei rei vàng hian sikulah pawh a zirlaipuite chhaih a hlawh nasa hle thìn a. Hei hian Elvis-a nunah nghawng lian tak a nei—mi zínga inkiltawihna te neih phahin a zakzum êm êm mai a, a tleiràwl chhoh lai phei chuan thian a kàwm ngai miah lo! ‘Sikul hmeichhe naupang velh tah dàn awlsam ber chu, “Elvis-a bialnu i ni!” tia chhaih a ni,’ an ti hial thìn! Chutiang khawpa ze zawi awi Elvis-a chu, nakinah eng tiang fakauhin nge khawvêl nulate ngaihzàwn rawn a la nih dáwn tih hre lâwk hlawm hek lo le!
Kum 1956, ’57 chhoa a làr dàn kha chu namén a ni tawh lo. “Heartbreak Hotel,” “Don't Be Cruel”, “Love Me Tender”, “Jailhouse Rock” te leh hla dang tam tak hmangtin khawvêl thalai kha rock-puiin a tháp dâwrh dâwrh tawh a; nula lamah pawh luck ziau ziau tak a ni tawh. Hla eng emaw zât ti chhuaka chart topper dinhmun hauha khawvêl puma a hlawhtlin mék laiin kum 1956 November-ah a film channa hmasa ber “Love Me Tender” chu tláng zarh a ni zui a; a làrna a belhchhah phah hle. Chu lamah chuan kan péng thui lo ang!
Kum 15 mi a nihin Elvis chuan a ngaihzáwng hmasa ber a tawng ve hlawl mai—a rualpui Dixie Locke Emmons a ni. Humes sikul a chhuahsan hnu leh Sun Records lama a hla hmasaho a record tan lai thleng an inzui. Hemi hnu, a lär chhoh tan laiin June Juanico nèn an inngaizáwng leh a. Juanico hi Elvis-a nu’n, a fapa ngaihzáwng atána a pawm hmasak ber niin an sawi bawk.
Kum 1954 atanga kum 1957 chhoah chuan Elvis Presley hming chu hmun tinah a thang tawh a. Hollywood stars chhe lo ber ber—Natalie Wood, Judy Tyler, Shelley Fabares te leh Connie Stevens te lu ti hai maptu a ni chho ta hial. Mahse, hetia a làr vàng lai hun a hman mék lai hian America dàn angin sipaia a tan a ngai ve tlat mai a. Kum 1957 December 20-ah sipaiah a inziak lût a; thla thum chhúng Fort Hood, Texas-a training a neih hnuah Friedberg, West Germany lam a pan ta a ni.
Ramin a phût angin sipaiah hian kum hnih chhúng a tang tluan a. Sipaia a tan chhúng hian mi lär a nih vàng maia a bîka enkawl leh en hran a duh ngai miah lo. Hei vàng hian mi tam takin Elvis an ngaih sàn zual phah hle.
Vawi khat inhmuhnaah … dhjjiiissshh!
Kum 1959, Mím kût thla a ni a. Elvis-a sipai tan pui, Air force officer pakhat Currie Grant chuan zan khat chu Elvis-a party siamah a nau, tleiräwl pakhat, Priscilla Ann Beaulieu chu, a pa phalnain a rawn hruai ve a. Priscilla pa (a pahrawn), Paul Beaulieu hi US Air force hotu, commanding officer niin Grant-a te pú a ni. Hei vànga ngaih tha pawh hi a ni ang, a fanu hi party-naa kal ve a phalsak ni.
Kum 24 mi Elvis Presley-a’n kum 14 mi, high sikula páwl kaw zir lai Priscilla Beaulieu a hmuh chuan a têk ve deuh chhak a ni maithei; hmel tha a tih vàng nge la naupang lú deuha a hriat vàng zâwk—Priscilla-in a ziah dànin—Elvis-a tawngkam chhuak hmasa ber chu, ‘Bawihi, engati nge? Nau të mai i la nih hi!’ tih a ni tlat! A hnuah Elvis bawk chuan, ‘Priscilla, nang nèna ka pindana tlat fàl ka duh tlat mai. In chungah min chhohpui duh ang em?’ tiin a zâwt zui leh zat si. Hemi zàn hian zankhuain hun an hmang dùn a; mahse, an mu dùn miah lo! Priscilla-in Elvis-a sawi thin, uar taka a sawi chhàwn fo chu, ‘Ka nautê, tûnah ni lo, nakinah—hun kan la ngah aläwm,’ tih hi a ni!
Ni e, hemi zàn hian an pahnih tè chauhin—a ngunthlûk thei ang ber leh a ril thei ang berin an inkàwm tan … a ni ber a! A hnuah, an pahnih chauh thoin an inhmu zui ta zut a! An vawi thum inhmuh tumin, Elvis chuan Priscilla hnênah, ‘Ka nau dik tak angin ka en che,’ tih thu a hrilh. Mahse, dâwt a sawi a ni ang—hemi zàn ngei mai hian Priscilla hian fawh hmasak ber (first real kiss) a dawng tlat si!
Inthenna to Graceland!
A kum leh 1960, March ni 1-ah Elvis chuan a sipai tan hun a hmang zo a; a hmangaih Priscilla leh Germany chu a liamsan a ngai ta. A liamsan dáwn ní chuan Priscilla chuan hrehawm a ti ngei mai! Elvis-a ngen angin airport-a a thlah laia tah loh hräm chu a tum ve; harsa a ti ngang mai, ‘Hetiang hian ka hmu leh ang em tih ka hre si lo aläwm!’ a ti ve thlâwt a ni.
An han inthen chu Priscilla chuan hrehawm a ti hle mai a—tleiräwl të mai a la ni si a! Kum chanve vêl zan tin deuhthaw inkàwma zawi të-a tìtî melh melh thìn inthlah thut an nih avàngin, lunglènnain a ûmzui nasa ve khawp ang le! Chutah, Elvis leh Priscilla te chu kum hnih chhúng—aw … kum hnih chhúng tehmeuh mai an inhmu lo chhunzawm a! Kár hla di ngaih lunglèn thawi damna an neih chhun chu lehkha thawn leh telephone chauh a ni si!
An inhmuh lehna hmasa ber chu kum1962 nipui laiin a ni. ‘Kum 17 mi a ni ve tawh bawk a,’ tiin a chhúngte chuan Priscilla chu chawlhkár hnih cháma Los Angeles-a Elvis tlawh chu an phalsak a. Los Angeles-ah chauh inkàwm loin Las Vegas-ah te pawh an zin khawtháwng dùn nghe nghe. Mahse, an mu dùn ngai lo!
Hemi kum tàwp lam hian Elvis chuan mi inhmuam ûp ve tak Priscilla pa chu a bia a; an fanu chu Memphis-a awm tùrin a díl a ni. An lo phalsak hlauh—intiamkamna neiin—Elvis-a in Graceland-ah ni loin, Graceland hnunga Elvis-a pa, Vernon leh a nuhrawn Dee Presley te ina khawsa chunga lehkha zir chhunzawm tùrin. Mahse, Priscilla chuan nuam a ti thei tlat lo. High school a zir zawh hnu lawkah Graceland-ah chuan a inthiar lût ta tho a ni.
Elvis-a insùmna
Elvis leh Priscilla te hi nupa an nih hma hauh pawh hian, a kuma kum fé khum khatah an mu dùn ngei a; mahse, huai takin Priscilla hian an inneih hmaa hmeichhiat mipatna an hman dun ngai loh thu a sawi chhuak fo. An chanchin ziaktu tam takin Priscilla thu sawi hnial záwngin an ziak thìn a. Mahse, amah Priscilla ngei hian ama chanchin a ziahna (Sandra Harmon nèna an ziah dun) “Elvis and Me”-ah Elvis chu hmeichhiat mipatna lama mi nasa a nih loh thu leh amah duata hmangaih êm êmtu a nih thu a ziak. Sex hman chu inneih hmaa tih theih a nih loh thu Elvis chuan a sawi fo tih sawiin, a thianghlimna pawh inneih hun atán, ‘Ka khêk tlat duh a ni,’ a tih thin thu a ziak bawk.
Hetia Elvis-a in ropui Graceland-a nupa ang maia an khawsak dun lai hian hlim takin an awm reng tihna a ni bîk hauh lo. Elvis-a’n “Viva Las Vegas” movie a chanpuinu, Ann-Margaret nèna thup zawh rual loh boruak an neih chuan Priscilla nèna an inkár pawh a ti chhe ve hle. Mahse, an inkawp lui tlat a. December 1966-ah Elvis chuan Priscilla chu a nupui atán a sáwm (propose) a. A kum leh May 1, 1967-ah Elvis, kum 32 mi leh Priscilla, kum 21 mi chu, a rûk thei ang berin Las Vegas-ah an inkut suih ta a ni. An inneih inkhâwm pawh minute riat chhúngin an zo vek a; inneih hriatpuitu pawh mi 14 chauh an awm.
An inneih atanga a thla kuana chiah, a kum leh 1967, February ni 1-ah an fa hmuh hmasak ber leh an hmuh chhun, Lisa Marie Presley chu a piang a. Inhmuh thiam lohna neuh neuh an neih chhoh fo avàngin February 23, 1972-ah an awm hrang a; October 9, 1973-ah an inthen hlen ta a ni.