Ka pasalin kei leh kan fate min boralsan atanga thla riat a liam ta tihah, vawiin khán damdawi ina amah enkawlna sum kan la bat, a then azár pe tùrin ka va kal a.

Damdawi ina pawisa pêknaa rei fé ka intlar hnu chuan ka hun a thleng ve ta a. Bill inziahna lehkha leh bag khat túna ka pawisa ah—chéng nuai hnih, sïng lí, säng nga leh za ruk (Rs 2,45,600/-) chu ka pe a. 

A nghâktu nu chuan ka lehkha pêk chu en zauh zauh pahin computer-ah chuan eng eng emaw a chhu lût a. A hnuah ka pasal hming chu sawi tha leh tùrin min ti a. Ka hrilh nawn leh chu a meng phâwk ngei mai!

‘Ka pi, bill hi in la pe miah lo maw!?’ min ti háw a.

‘Damdawi in atanga a chhuah hlima chéng sïng hnih leh tlém kan pêk bâk kha chu kan la pe leh lo,’ tiin ka chháng mai a.

‘Aw … chéng sïng hnih, säng thum leh zaruk (Rs 23,600) in pe tawh a,’ tiin kan pêk ní leh thla chu a sawi tel bawk a. A ngawih deuh dat hnuah, ‘A va mak ve! Bá in nei tawh hleinêm! Thla hmasa ni 8 khán bá in pe … tlâk … tawh tiin a inchhinchhiah … si … a!’ ti ban zui charh a. 

‘A va mak ve! Keini chuan a chhuah hlima kan pêk bâk kha eng mah kan la pe leh miah si lo a …’

‘Ngawi lawk teh aw. Min lo nghâk lawk rawh,’ tih pahin phone a phawrh a. Mi dang min biaksan pahin a thutna pindan chu a chhuahsan zui a.

Ka ngaih chu a tha lo ngang mai! Eng thil nge ka tawn tâk lè? Ka va hre thiam lo tak êm! Tùna ka pawisa ken hi ka pasal ba rulh nána ka chhúng leh khat, laina hnai te leh ama u leh naute pawisa ka pûk khâwm, ka bat khâwm lehchhàwn a ni si a. A bill pumpui rùl vek tùr phei chuan chéng sïng kua säng riat leh zali sawmnga (Rs 98,450) laiin ka la daih lo lehnghâl a ni si a! Eng nge a sawi kha? ‘…bá in pe tlâk tawh tiin a inchhinchhiah … si … a!’ … maw!?

Rei lo te hnuah chuan pawisa dawngtu nu pawh chu a lo lêt ve leh a. Lehkha leh pawisa ip ka pêk kha min pêk lêt pahin, ‘Ka pi, i lehkha leh i pawisa hi keng la, saw lai in të-ah sáwn lo va kal ta che,’ min ti ta mai a! Ka hrilh lah chu a hai tawlh tawlh mai a!

Kei mi lehkha thiam lo, mitiri helper nupui satliah ve mai; sum leh pai deh chhuahna hranpa pawh nei loa fapa pahnih tùlpui tawp mai tán chuan mâw… manganthlâk ve duh deuh mai a nia!

Keini ang hmeithai lehkha thiam lo, ni tina mi ina inhlawh chawp tán chuan, damdawi in kal ringawt pawh hi thil huphurhawm a tling thìn. Engkim mai hi sap tawnga ziah a ni vek zêl a. Chhiar thiam mah ila, thil intár ka hmuh zahve aia tam hi chu a awmzia ka hre ngai chuang lo!

Kan chhúngkaw innghahna ber ka pasal lah chuan—ka sawi tawh ang khán, thla riat liamta khán mît liam avàngin min lo boralsan tawh a. Pawisa neih sâ nei loin kan han inenkawl kha a ni a. Chhúngte lah kan khaw lam, chhim tàwp hnaih thingtlángah, thlawhhma lama an tùl vàng lai tak a ni si. Nau min lâk chhâwktu pawh nei loin kan pa ka enkawl kha a ni a. 

Kan inrin hma leh ‘Tiam!’ pawh kan la tih hma hauhin kan pa chuan min kalsan ta mai a. Ka tahna mittuiin a luan huh, ka biang pawh a la hul hma hauhin damdawi in lama leiba rulh dàn ngaihtuah rëng rënga hmanhlel a ngai leh a. Chhúngte sum pûk tùr nei ka hriat ang ang sum ka pûk kualsak a. Chûng pawh chuan a la daih chuang si lo! Chhuanchhama kan awm loh nán ni tin, a tül tül thawka inhlawh chawpa ei ka zawn a ngai bawk si. Chhangchhiat rëng a sawi theih loh!

Mahse, Pathianah hian ka läwm tlat a; zàn ka mut dáwn te hian, A hnêna làwm thu sawina tùr ka haihchham ngai lo! Min ngaihsaka min ngaihtuah reng thìntu Pathian hian ka khawhar a hlau a; fam chang tawh ka pasal ngaia ka lunglèn a hlau a. Khawhar hman lék loa ka phar buai theih nán hna thawh tùr min pe a; fa enkawl tùr min pe bawk a. Ka chanah hian ka lungawi thiam zêl a. Chu chuan min ti chak ni te paw’n ka inhre thìn.

Pawisa dawngtu nu min kawh hmuhna pindan lam chu ka pan ta a. Kal pah chuan ka tawngtai mawlh mawlh a. ‘Lalpa, ka chungah thil tha lo eng mah thlentír suh ang che aw…’ ka ti mawlh mawlh mai a nih chu! Chu bâk chham tùr dang rëng rëng ka hre lo—ka hre lo tak zet a ni!

Mite ngaihah chuan kei, hmeithai fa pahnih pawm chunga ni tina mi in ti faia inhlawh chawp tán chuan, ka pasal enkawl  nána kan leibá, chéng nuai thum chuang (Rs 3,44,050/-) rulh chu thil theih loh tluk a ni ngei ang. Mahse, thil theih loh ti thìntu ka Lalpa chuan min ngaihsak reng a, mittui luang chunga A hnêna ka tawngtaina hi a ngaithla reng ang—Ani chuan thil ropui tak min tihsak ngei ang tih ka ring tlat a ni.

Pindanah chuan ka va lût a. Nurse pakhat chuan pindan chhúngril, parda inzàrna chhúng lama lût tùrin min tihnaah chuan khùr der der chungin ka lût ta a nih chu!

Daktawr pakhat hi a lo thu a. Lehkha hi a lo sam kual vak mai. Thu tùra min tih hnu chuan, ‘Lalnunfeli … maw? Lalkima nupui,’ min ti a. Ka nih thu ka hrilh a.

‘Ka pi, lungngai rëng rëng suh. Hei hi en teh,’ tih leh lehkha phêk, kan pa bill inziahna chu min pe a. A bill zât leh kan pawisa la bat zât inziak zawng zawng chu a dik vek. A tàwpa sap tawnga seal-a thu an chhut chu ka chhiar thiam; a awmzia pawh ka hre thiam—hawrawppuia “PAID” tih inchhu chu!

    ‘Eng nge ni ta ngai? Ka pu, eng nge … engati nge? Tu … tuin nge … tu nge lo kal? 
    Tu nge pe?’ 
    Ka tawng tha thei tawh lo! 
    ‘Kan hre bîk lo!’ ‘Eng a!? Eng nge awmzia?’
    ‘Ka pi, in leibá chu pêk tlâk a ni tawh!’ daktawr chuan a ti leh ringawt a.

A va mak ngai êm! Ka rin Pathian a chê a ni tih ka hai phal lo! En teh, a mak asin! Tùna kan leibá pêk ka tum, Rs 2,45,600 ka ken bâka bá la awm tùr Rs 98,450/- zawng zawng nèn chuan pêk tlâk vek a lo ni tawh a nih chu!

Daktawr chuan ‘Ka pi, he envelope hi là la, in i thlen hunah i hawng chauh dáwn nia. Kawng lakah hawng miah suh ang che. Keiniho paw’n eng nge a chhúngah awm kan hre bîk lo! Kan hriat chhun chu, hei hi a ni,’ tih pahin envelope uk chu mi pe a. ‘Kan peon hnênah a petu hian a lo dah a. A pawisa dahna envelope lian chhúngah he lehkha ip hi a dah tel a. A káwmah he thu hi a ziak tel a,’ tiin envelope uk káwma, “A hawngtu tùr Pi Lalnunfeli chauhin hawng rawh se,” tih inziak chu min entír a. Daktawr chuan, ‘Keini paw’n kan hawng ngam bîk lo a; a hawng tùr dik takin i hawng dáwn nia,’ tiin envelope uk chu min pe ta a ni.

In ka luh rual chuan envelope uk chu ka hawng thuai thuai a. Rs 500/- note hlïr 200 hi a lo awm a nih chu! Chu chu chéng nuai khat tihna a nih chu! 

Lehkha themah, he thu hi a lo inziak a: 

‘Ka pi, tunge ka nih min rawn zawng duh suh ang che. Kum tam tak kalta khán, Mizoram chhim tàwpa ka pí, thi lek leka na tuar tlawh tùrin ke-in ka zin a. Tlai ni tlâk dáwn ruai ruai hian i pasal ni ta, Lalkima te khua hi ka lût a. Ka tàmchhàwl chuan min ti chau êm êm mai a; kal zêl thei ka ni tawh lo. Chutah chuan in ka hmuh remchàn hmasak ber chu ka kik ta tawp mai a. In pa hian min lo hawn a.

‘Ka chau hle a ni tih chu hrilh kher ngai loin a hre thiam êm êm mai a. Thutthleng seiah min mut zàltír a. Dailuah chhum hàn min chhawp a; ka hàwp bawrh bawrh a. Ka harh deuh hawk mai. A hnuah ba-ne chhum leh thingpui thlum min rawn chhawp leh a. Ka eiin ka in leh bawrh bawrh a. Puar panga ka inhnawh hnu chuan kal leh mai ka tum a. Ani chuan a phal tlat lo mai a. Min chelh luih a tum tlat a. Mahse, chumi zàn là lâ-a ka pí te khua chu thlen ngei ka duh si a; min chelh lui thei bîk lo a ni.

‘Khaw dai thleng min thlah a. Kan inmang tha dáwn a. Ka chunga a that êm avàngin làwm thu ka hrilh a. Chuta min chhànna thu chu ka bengah hian a reh thei rëng rëng lo! Hetia officer lian tak ka nih hnu leh India ram páwna hna ka thawh hnu pawh hian, i pasal Lalkima thu min hrilh kha ka la hre reng a nia!

‘A chanchin ka chhui reng a; a tàwpah damlo na takin he damdawi inah hian a awm tih ka hria a. Chutah chuan, a thu sawi kha a takin ka rawn nun chhuahpui ve mai a ni e.

‘Khami zàna min thlah nána a thu sawi chu: “Khawvêlah hian tù mah mahniin kan awm thei hleinêm. Tanpui ngai awm lo mihring a awm theih loh a; mihring ka nihna angin i chungah ka tih tùr ka ti ve mai chauh a nih kha! Kei ngei pawh hi tanpui ngaiin ka la awm ve lo ang tih tunge sawi thei?” tih hi.

‘In chhúngkua Lalpa’n awmpuiin hruai zêl che u rawh se.’  

Chu thu chu ka chhiar zo a. A dana dan zawh rual loh mittuiin ka biang mai ni lo, ka lehkha chhiar lai pawh chu a nan zawr lo chauh ta mai! Ka thingthi a. Pathian hnênah làwm thu sawiin mittui nèn ka tawngtai zui a.