Vai sikul ka thleng a, ka pel hlei thei rih dawn lo em ni, ka lunglen hrikthlak a tul tlat. Sawi tawh angin he hmun atang hian B pawl atangin Lawr ka pass ve a, Lawr-ah chuan Mizoramah 2-na ka ni ve khanglang a, Scholarship Rs. 3/- pm lak ka châk tehreng nen ka pa’n, “Kan aia harsa zawkte tan dah a tha e, i la lo mai ang,” a ti ta sia, ka dawng ta lo.
Chûng mai a ni lo, Mission Veng tlangval (belval vala val pawh ni ila) ve tan chuan Chawlhni chawhnu inkhawm banah chaw kan ei hma a, kan theihtawpa nalhin kan inchei VE a, nula tlangval kan leng suau suau thin. Keini lam chuan Bawrhsap in kawt leh Salvation (Children Park) te kan thleng a, Tuikhuah tlang lamah kan tek chho a, a huhoin, ngaw durpui a ni. A?hnuai chu midumin an sa, thelh hun mai a, Thingsemim awm lai chuan Vai sikul chhak mahah hian kung lianpui pui tak deuh mai a awm a, kan chhar suau suau thin. Vai sikul chhak chiah khian kawng tê deuh sikulpui pawhin a awm thin. Kan Asst. Head Master, Pu Rostosingh Diengdoh in nupuia a neih tak, a el laiin a kekawrtlawn khawng lutuk a tliah loh nan tiin sikulpui step 52 kal chho ngam loin a helna kawng a ni an ti thin. Pawl IV kan nih (1940) te chuan thingtlang lam atanga lo kal pawl IV ve bawkte duh duh a velh theih khawpa naupang kan ni. Kei chu kum 11 ka nih chu. Ka pawlpuite tam tak chuan chatuan ram an pan tawh. Dam ka la hriat theihte chu: K.Zosanga, Zarkawt; Hauthuama, Dawrpui Mosque bul; Neihlaia, EE Retd., Hmuntha khawchhuak, J.Malsawma, McDonald Hill te hi ka hriat theih maite chu an ni awm e (Vankhuma, Mission Veng pawh a la dam tak e). Pawl IV-VI a ka pawl rualpuite chu mi lian pui pui maw le. Khang K.C.Lalvunga te, Dr. Selbuanga te angte kha zuk nia, puitlin hnuah chuan hnate dilin min pe vel nia maw le!!
Chubakah Vai sikul ka hriat reng thinna fo chu: 1948 June thla khan Chawlhni tlai ka leng chu khi Vai sikulah khian ruahin min um lut a. Tlangval pakhat leh nula pahnih hi an lo awm bawk a, ruah chu a hân har deuh a, biak in dar khatna a ri ta mai si, tlangval pakhat leh nula pakhat chu puan inzawnin an tlan ta mai a. Nula la bang chu ka hriat ngai pawh a ni lo. Tichuan, chu nula chuan, “Hawh, ka puan hian ka zawn ve ang che, inkhawm kan tlai mai dawn,” tiin min sawm ve ngawt mai a. Ka lawm khawp mai; tichuan, tlan titih chuan Biak inpui lam pan chuan kan tlan ta chawn chawn a, kan hnawm chup tho mai. Biak inpui kawta kan inthen dawn chuan ka lawm thu kan hriat ve bawk a, chuta a mitmeng chu ka tuar hleithei lo en ni tang, RIAU a awm ta tlat hian ka hria. NGE keimah zawk?
Chumi zan atang chuan ka’n rim ta phawt mai a, ka rim ngun tawlh tawlh a, ka ngaizawng tulh tulh mai a ni. Zep nak emaw, lung a leng tlat, zan tina rim hi khât ka ti mah mah thin. Min ngaihzawn leh ngaihzawn loh lam ka ngaihtuah lo, ka ngaihzawn lam kha a pawimawh ber mai a ni. Loa an riah leh loah ka rim mai. KM 6/7-a hlate a ni thin ang. Tlangval lai kha a mak teh a. Chhunah theihpatawpin, rim takin hna kan thawk a, zan zanlai thleng dawn dawnin kan leng a, ‘Ka hah’ ‘Ka chau’ tih pawh kha a awm lo.
Thangtharte in nihlawhzia hi ka ngaihtuah thin. Tuna ka awmna hi 1949 khan kan vat a, Thingpui thing hmun a ni. Ka nu nen kan thlo a, lo thlo chung chuan thingtuah ka hralh a, thingfak 26 Chawlhni awl loin ka supply a, thla khatah Rs. 30/- in. Chuti ang chuan in hnih Lalbuaia (Rx-MP, RIP) leh a thenawmte kha ka pe ni tin mai. Chawlhni leh feh theih loh ni kep a tul avangin ni tin fak 80 vel Bethlehem Vengthlang atanga Mission Veng thlengin nghawngkawlin hah e, hah lo e, phurh a tul. Zanah dar 12 vel thleng thleng nula rim kha tih makmawh a ni bawk si! BVT atang hian Mission Veng, a chang leh an lo, kan hah tak tak lo a ni ang! Nuam kan ti ve em em mai a ni.
Mak ka tih ve em em thin chu ngaihzawng kan han nei a, kan rim a, min ngaizawng ve tih hre lem lo mah ila, min biak ve tho chuan kum hnih khat chu kan rim ve mai a, kan hlim ve tho mai kha a nia, kan lo peih mang e tih mai a awl a ni. Khang hunte kha an lo kir leh ngai dawn tawh si lo. “Ngai mah ila, au mah ila, mual an liam ta, kir an rel lo.”