DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Ka kawthalo thut thin hi engtia tih tur nge?
Dr. Chawnglungmuana - Jun 06, 2021

Zawhna: Dr, khawngaih takin ka zawhna hi min lo hriatsaka a chhan leh vang leh a damdawi khawngaiha min rawn chawhsak leh thei la ka lawm hle ang. Ka pu, kum 75 ka ni tawh a, zunthlum leh thisen sangte hi ka nei ve a; mahse, min tibuai lem lo va, ka kua hi a tha lo leh thut mai thin a.Vawi hnih khat ka ek hi chuan damdawi pawh ei chuang lovin a tha ve leh mai thin a, ka huat zawng ka ei awm hi ka hre hlei thei miah lo va, thil hmui leh sa phei hi chu ka ei tam ngam vak lo va. Khawngaih takin ka kawthalo thut thin hi engtia tih tur nge? Engnge a chhan leh a damdawi khawngaihin min han pui la ka lawm hle ang.

Chhanna: Zawhna fel fai takin i rawn thawh a, a lawmawm e. I kum zat ngaihtuah chuan i insawiselna hi a awmte pawh ti ta ila. A chhan chu kum a lo tam hian kan taksa inrelbawl khawl chet (metabolism) hi a muang tial tial a. Taksa a lo che tlem hret hret a, rilte pawh a chet dan a mumal lo fo thin. Chutiang avang chuan ek khal te, kawthalo thutte hi kum tam lamah chuan a awm duh bik hle (an vaiin tihna a ni chuang lo va). Zunthlum leh thisen sang i neih avang khan damdawi i ei ngei turah ka han ngai a. Kum a tam chuan damdawi engpawh mai hi taksaah a cham rei a (a in-metabolize muang), chu chuan kan taksa khawl chet dante pawh a sawi danglam fo mai.

Kum upate hi a enkawl kawngah enkawltute mawhphurhna a sang khawp mai. Damdawi an ei laite ei hunbi an lo theihnghilh fo thin bawk a, chuvang chuan a hun thlap thlapa an ei theih nan mobile phone alarm te set-sak ila, a tangkai hle. I kawthalo thut thut hi eng vanga lo awm thin nge tih hriat a tha viau mai a. Ril chet a fel loh chu thuhran nise, ek insiam kal zel tur block-tu a lo awm palhte hian kawthalote a awm leh mai thin bawk. Chuvang chuan i rilpui en chian theih nise a tha hle. Colonoscopy hi i tih theih chuan lo tih tum ta la – Civil Hospital bakah Trinity, City leh Ebenezer Hospital-ah te hian an tithei ngei a (hmun dang erawh ka chiang hrih lo, covid vang hian). Endoscopy pawh lo ti tel thei la a tha hle bawk.

Thin (liver) hnathawh chak tawk lo vang hian ril chet a buai duh a, kawthalo hi an nei thei bawk. Chuvangin, i thin function (Liver Function Test) lo ti tel thei ta bawk la. Taksa hah lutuk emaw, rilru ngaihtuahna rim lutuk (Stress related) vang te hian ek a buai duh a. Ei leh in lamah mawm ei tam hian kawthalo a awm duh viau bawk. Tin, natna chi khat common ve ang reng tak mai chu Irritable Bowel Syndrome (IBS) an tih mai hi a ni a, chu chuan kawthalo a siam duh viau bawk. Chawhmeh emaw, thil ei huat zawng i nei lo niin i sawi a, uluk zawkin lo inchik leh ta la. I thil ei leh inah eng ber emaw chuan i kawthalo hi a thlen ve theiin a rinawm. Han thlak danglam kual chhin ta bawk la.

Inenkawl kawngah chuan i kum a tam tawh vangin a chhan hriat hmaa damdawi lo inchawh ngawt kha a tha ber lo va. Mumal takin doctor lo entir thei ngei la chu a tha ber mai. Investigation ka han sawi takte pawh hi i tih theih chuan a chhan a hriat theih ang a, a normal vek a nih phei chuan IBS i neite pawh a ni thei a. A nih loh pawhin ei leh in lam nghawngte pawh a ni thei bawk. Engpawhnise, Covid hri leng vangin pawn chhuah a chakawm loh viau mai a. Chutichung chuan kan doctor thiamte hi phone call pawhin an rawn theih a. Lo be tawp mai la, a tih dan tur chu an hrilh thei ngei ang che.

Latest News & Chhiar Hlawh