KFC ka’n tih lehpekna chhan hi—a tui êm alãwm! Lei a awlsam si a; kan chawp a ngai ve tawh si lo a… 

Kentucky Fried Chicken (KFC) chuan huang zauh zêlin, Aizâwlah pawh hmun eng emaw zata an inzàr pharh hnuah, ka pianna khua Lunglei lamah pawh—a hlarua takin—tuan zai zêl an rél zêl a. He American chain fast food restaurant lian, kan Zorama la rawn lût ve hauh lo MacDonalds tih loha khawvela fast food restaurant lian leh lùn ber hi hriat chian kan mamawh mang e!

An ár bawp, a kawr hem ro rip rep khel phà nih vànga changkãng ta riaua inngaih ngawt ai chuan, a dintu, kum 1980-a boral ta Colonel Harland Sanders-a ngaihsànna avànga an ár thla ruh kára a tî keih thlâk hi kan tih tùr niin ka hre zâwk tlat a!

Louisville, Kentucky-a hmun nei, Kentucky Fried Chicken hi—kei—Zopa ve si, Zo-Âr ngaina thak lo ka ni a! Zo Âr chu a tî a tlém a, a ruh a chang ka ti tlat. Chutih laiin KFC chu, khel theih loh a awm lo a, a kan dànah zawng zawng … sawi thui lo ang—chil a pût dáwn e a!

Ka thu lâkna (data) hi a rei deuh tawh a; mahse, Aizawla khatia an rawn hawn tirh khan, a dàwr kawtah, wine shop dàwr kawt aia thuiin kan intlar thup thin! 2019 kum tàwp khan ram 150 chuanga inzár pharhin hmun (locations) 22,621-ah dàwr an hawng thei tawh a; an rawn ti ve lek chauh a nih kha!

Tunge lo ti-TFC a!?
January 17, 2021 Zalên chanchinbu chhuakah pawh khan he KFC thu hi ka huangah ka lo tlángàupui ve tawh a. Mahse, tûn hnaia kan khaw mi leh sate hmusit taka lo ti ‘TFC’ vêltu ka hmuh hian thar thawh leh ka duh a ni!

A tù-a rêng rêng chuan nge maw KFC ni na nâ nâ lo ti ‘TFC’ lui tãlh ni! A hawih-hai loh thlâkin a chìn chhuaka thil a hriat loh thlâk hi ka’n ti lailéng khawp a! Aizawl mi—Aizawler ni tlâkah pawh ka ruat lo e!

Kha pa khan, khatia Lungleia dàwr an hawn khan KFC khan franchise eng zât nge an hawn chiah tih lam chu a dáwn hauh lo ang a; franchise (dàwr) pakhat hawn nana India suma cheng vaibelchhe khat atanga vaibelchhe hnih inkár invest neih a ngai a ni tih a hre lo chu thuhran, a nei hlawl lo ang tih pawh hriatthiam awlsam a ni! Tin, vawiinah hian India ram khawpui hrang hrang hmun 40,000 chuangah dàwr an nei a, mi maktaduai 1 chuang thawktu an kawl mék a; mihring a maka mak, maktaduai—KFC hnuai thawktu zíngah hian he pa/nu hi a tel pha leh chuang hauh lo bawk ang! 

KFC Tuina Chhan
Thil tuina chhan chu a siamtu tawrhchhelnaa innghat a nih ngai chuan KFC hmu chhuaka siam chhuak a, a bàwlhlo—hmãna hmâna lo hmu chhuak tawhtu, beidawng duh loa a arsa kan zuar tàng tângtu Harland Sanders-a kha i hre reng ang u.

US sipaiah pawh, Colonel hial ni pha pension hlawh chu a nêpin a neu hauh lo ang. Mizo-pa-in putar kan tih tawh tùr, kum 65 mi khân ‘arsa kan dangdai zawrh’ hlâwkpui dàn kha a’n buaipui ta tlat mai a nia—tara lamah! A chhum dàn, a Zo-kan dàn, a buhchiar dànte chu thiam ve tùr khawpa kum lama ú tawh chu a ni; mahse, tum dang a nei—eizawnna thar din.

Ka’n pawtchat lawk—hnam fing hi chuan pension tik ní neih hi an lo tum hauh lo. An hnà atanga an bàn (pension) hnu pawh hian, an tawnhriat atanga thil tha zâwk buaipui hi an ‘peih’ tlat zêl a. A! Kan Mizo Upa, mi fing hmasaho pawh kha an lo ni tho a nia! Thangtharte hian zirtùr kan ngah mang e!

Kan sawi lai Sap Putara pawh hi pâwl sarih a zir laia a thiam theih loh êm avânga sikul atang hnawh chhuah a ni—he KFC kang chhuaktupa hi! Indopui lai a nih vângte pawh a ni ang e—sipaiah a tang a. A rawn hâw leh meuh chuan kum 40 a pêl dêr tawh. Chutah, chhûngkaw enkawl a ngai; fate zirna ngaihtuah a ngai, ngai … ngai … ngai hlîr ngaihtuahna khân a nun kha bawh bet ta se, arsa kan zawrh kha a rilrûk hauh nâng!

Mahse, sipaia a tan hmâ atanga a rilru luaha kam tlattu—‘arsa zawrh’ kha thupui berah a la neih fan a. Mahse, atan chuan chutia restaurant han din mai chu … a harsa lutuk! Mi a díl a, an hnâwl zêl—vawi sãng chuang! A Plan B: ‘Restaurant-a thawh dân tal’ tih a ngaihtuah leh. A vànneiha siamin a thawk ve thei ta mial. A hnu kum 1952-ah ama pualin restaurant chu a’n din ve ta rawih a—KFC chu a lo piang ta a nih chu. 

A tum leh châk ber ni fan, a arsa kan dân sipisial tak mai chu hmalâk nân a hmang chho ta zêl. A restaurant pawh a thang awk awk dâwn … emaw a tih nâk alaiin, a bawlhlo hman zawng zawng (recipe) chu restaurant neitu mi 1,009-ten an han hnâwlsak leh! Mi 1010-nain, ama bâwlhlo zêp rûk hmang ngeia a arsa siam—‘Kentucky Fried Chicken’ (KFC) chu an lo pawmsak ta hrâm a!

KFC hot & crispy chicken kan seh rep rep rual hian, sipai bâng, vawi sâng chuang lo hlawhchham tawh, Colonel Harland Sanders-a’n 1952-a KFC bul a tan dàn kha mit thlà thiam ve-in, ani sûlhnû kan ei ka ni tih te hi ngaihtuah pha ve thiam ila … A tuina neitu chu a siam chhuaktu rilruah a awm tihte thleng thleng hian… 

En teh, sum lâk luh lam chhûttu magazine rintlâk bera khawvêlin a ngaih, Forbes magazine chuan 2020 chhûng khan, kan hri lêng avânga mi/company tin sum lâk luh a tlêm êm êm lai khan, KFC chuan US dollar tld. 8.5 hai lût theiin zu la chhût a! Khawvêla ei leh in siam company hlu zual 100 zîngah an la lang pha vai vai a. An CEO David W. Gibbs khuan tûnah hian kum tin US dollar 27,578,659 a hlawh a nia! India sumin han chantír ta ila, `2,19,97,57,956 (tld. 2 chuang) leh tlêm ang vêl a nih chu! An tê thei lo!

Chûng chuan kan hnampui khua, kan Mizopuite khawsakna—saw lamah dàwr an va hawng ve a, kan nuihzata, kan troll a maw? Ei chhunzawm tlâk pawh ni hlawm suh a!