Zalên chanchinbuaah hian politics hi ka sawi khát khawp mai. Mahse, lung tê meuh pawh áu chhuak lo thei loa min siamtu an awm ta si a; tím leh inthlahrung deuhin ka’n ziak ve teh ang. A ni alãwm, buma kan awm êm êm dàn hi chu, an enkawl mipui tán hian a tlàwm thlâk êm êm zozai lutuk alãwm!

Hmãn deuh tawh khán ka nau leh ka thianpa ni bawk, Zopuia Hnialum sâwn poem nalh zet mai a ziak a: a thupuia a hman chu ‘Lighter pathum ka ak!’ tih a ni. Ka chhiar hmasak ber tuma ka nuihpui dàn leh tûkina ka chhiar nawn leha ka nuihpui dàn chu a inang lo ta hle mai.

Thil ni si, tak si, kan ziah chhuah mai thiam ve si loh hi mite hian thu leh hla mawi tak chher chhuah nán an hmang thiam tlat thin a. ‘Art’ rilna, finna leh ropuina hi, kei hian hmu thiam ve tan ve chheih chheih dáwnin ka inhre thin.

Kan thianpa pakhatin, ‘Kei chu, lighter hi ka lei ngai lo reng reng! Ka meizial tanna tùr hi chu ka lo ak zêk mai!’ a tih pawh hi dâwt sawiah ka puh ngawt thei ta lo. Tak tak alãwm, mei zu ngai lo chuan kan hriat thiampui kher lo ang; mahse, mei zu mi zíngah lighter lei dú dú hi an váng khawp mai a nia—an lei ziah a ni zeng lo a; an rûk pawh ni si bawk hek lo; mahse, an pãi thlap zêl—mak deuh a ni!

‘Khawi maw i lighter chu?’ tih chíng tak te pawh hian an lei ziah chuang lo lehzêl a— ’rau deuh a nei emaw tih tùr hial a ni. Lighter pãi loa chhuah pawh hian inah kan han hãw a, khawi laiah emaw chuan kan lo zep leh tãt tho zêl mai nia!

He khaw chhak chhuak lighter cheng 10/- man hi a to avànga lei ngam lo chu kan ni lo e. Chutih rual chuan a tui ral thak thlenga hmang thin, a tui ral hnua a thar lei leh thin hi kan awm a nih paw’n kan tlém ngawt ang. Kan khawsak tladah vàng emaw kan nikhualoh vàng emawa a thar lei sek lo pawh kan ni ngawt lo. A mak lutuk—ka tih tawh kha! Zu in miin pawisa nei miah loa in tùr a hmu leh zêl thin ang deuh hi ka khaikhin ber.

Heti hian ka ngaihtuah zui ta zêl a. Kan hriat loh hian kan pú, lal hlete hian, mawihnai tak hian, kan ti bo a ni tih pawh kan hriata kan dàwn zui lêm loh hian kan lighter hi min lo va’n ahsak hnem dáwn tak êm aw…… tih hi! Chu chu ka sawi zui duh chu a ni daih!

Miin, ka chéng 10/- lo ak ngawt ta se, ka hriat dáwn nèn a! Vawiina kan ram ro rèlnaa a meizang hlaptute hian, ka chanvo tur, ka wallet mukna tùr ngei ngei—chéng tam tak min ah bosak hi an pawi ti ta mang dêr lo mai hi chu mak hi ka ti thin a ni! Kan lighter min aksak daih mai hi, nghilh daih a, hai der a, hre lo letling dêr tùrah min ngai daih emaw ni chu le!

Kan chanvo ve tùr liau liau, kan chanai ve ngawih ngawih tùr, kan dawn tùra central scheme, kan tã tùra ruata duan lâwk te hi, chéng tam taka chantírin min ei rûksak hmiah hmiah hreh lo mai a! Mahse, chutiang ti mi chu kan ngai sáng laklawh tlat mai si a–inthlan apiangin kan thlang tling nawn awn awn hreh lo a; min zèm ã tlat a!

Kan pocket ve tùr min eisak zozai te hi—lighter man ang lek ni lo hi—min ahsak inthlahrunna nei lék lo hian min eisak tak duak duak a! An tím eih lo a; tìm pawh hreh loin kan khawi ngampa a. Inthlan leh hunah pawh an zak chuang lo ang a, kan lighter hi min ahsak inthlahrung duh chuang lo ang chû! Thiam takin ei ru duh lo fate thluak min sûksak ang a; keini lahin an thû—a kawi angilin kan lo awihsak leh dik diak ang a!

Anni laltírtu, keini lah hi kan mãwl a, kan ã zo ta! Thluak sûk theihin kan in titláwm zo ta a An kid, an kutzungpui aiawhtu ah min siam ta a nih hi le!

Hêng in-candidate chíngte hi kan ngai sáng ti tih deuh tlat ta roh a—mi tam zâwk min buma dâwt tawktarh tùra an rawn theh chhuah te hi!

Ram hi, kan ram hi thlír ila—ram dangte nèn pawh. Technology leh electronic te, media lam te chena kan changkàn tawhzia te hi ti r’u? Mahse, kan politics hi han thlír ve ta ila, changkàn lam kan pan lohzia hi a zahthlâk tak zet zet a nia! Hmãn ni kan bye-election boruak te kha … ! A sawi chhuaktu nih pawh inthlahrunawm khawpa tawp a nih kha maw le! Kan inchhuan vena MPF khap ngai hial khawpa kan awmzia te kha! 

A pary inpuh chhe tur pawh awm lo hial khawpin kan chhe tlang ta vek a. MPF hial paw’n min ‘vai khap’ ta! Chutah, Pathian hming kan la chham ta zêla maw! Pathian tanpuina dawng tur khawpa tláwm hi kan awm duh si lo!

Biak in kan hawng a, kan thinlung kan hawng si lo! Inti tha chin kan inkhâwm a; thinlunga inkawm kan hreh si! Hawh teh u, ram thar din zia, rilru thar i pu teh ang u. Mi lighter ahsakin a hrin, ze thing zet—thamna leh thlèmna tel loin i campaign ngam ve tawh teh ang u. Mahni leh chhúngte hmangaih ngawr ngawr simin kan ram hmangaih hi tum ve tawh teh ang u khai.