DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Thla khata vawihnih lai thi neih hi a hlauhawm em le?
Dr. Chawnglungmuana - Dec 22, 2022

Hmeichhe thi neih (menstruation) hi thil complex tak mai a ni a. Hmeichhe hormones bik – Luteinizing Hormone (LH), Follicle Stimulating Hormone (FSH), Estrogen leh Progesterone in an control a. LH leh FSH hi thluak atanga insiam a ni a, Estrogen leh Progesterone te hi hmeichhe chibawm (Ovaries) in an siam a ni thung. Heng hormones vir vel hian hmeichhe chhul (Uterus) chi thi insiam turin an buatsaih a, a chhungril ber bang (Endometrium) chu a chhah tial tial a, tichuan a tawpah a insah ta huk a, chumi chu thi angin a lo chhuak ta thin a ni.

Hmeichhe thi neih dan hi normal chin anga ngaih chu thla tin hunbi mumal a thi nei, thi chhuah chhung ni 4-7 vel, tin, thi neih inkar rei zawng hi ni 28 (average) anga ngaih a ni. Hemi ah hian a inthlak kual ve zeuh zeuh thei bawk. Ni 4 aia rei lo emaw ni 7 aia rei hi normal lo anga ngaih deuh a ni a, mahse thenkhat ah chuan ni 3 lek emaw ni 10 dawn lai nei, harsatna dang awm miah si lo te a awm thei. Tin, a cycle (thi neih vawihnih inkar) hi ni 21 aia rei lo emaw ni 35 aia rei hi normal lo chin a ngaih deuh a ni bawk. A zawna vawi thum emaw a aia tam an miss hian normal lo angin kan ngai bawk. I zawhna bikah chuan thla khata vawi 2 thi nei hi an awm fo a, a tam zawk chu engmah a chhan hriat loh an ni a, mahse chutiang anga a awm fo chuan in checkup chu a tha ang.

Kan tarlan tak angin hmeichhe thi neih hi a complex a, nau an pai theihna tura chhul buatsaihna a ni ti ta ila a sual awm lo ve. Ni 28 cycle ah hian a laihawl velah hmeichhe chibawm khan chi (ovum) a rawn siam puitling a, chumi chu mipa an pawl chuan mipa chi nen intawkin nau a lo insiam tan a, chhul bang chhah cho ah khan chu nau insiam tir chu a bei ta a. Chutianga nau a insiam chuan hormones te khan chhul bang chhungril kha sah tawh lovin naute a lo thanlen na atan a buatsaih chhunzawm ta thin a ni. Naute a insiam loh erawh chuan hmeichhe chi kha a rawn puitling thlawn a, tichuan endometrium chhah lutuk chu a insah a, thi neih khan a chhunzawm leh ta thin a ni.

Chutiang chu hmeichhe thil awm dan anih vangin hmeichhe chhul lam fel lo, entirnan bawk awm avang te in thi neih a buai thei a, chhul chhung bang timur fel lo (endometriosis te hi a common) vang te in thi neih a buai fo thei bawk a. Tin, chibawm lam fel lo, chi insiam mumal thei lo te, chi insiam tam lutuk, siam puitling thei leh si lo (polycystic ovaries an tih mai) vang te in thi neih a buai thei bawk. Hormones dang fel lo, entirnan thyroid buai te hian thi neih lamah harsatna a thlen duh hle. Heng bakah hian cher lutuk emaw thau lutuk ah te hian thi neih buai a awm duh hle a, rilru hah (depression te hi a ni duh zual) emaw taksa hah lutuk (stress tam) ah te hian thi neih a buai duh hle bawk.

Hmeichhe tan hian hmeichhiat lam fel lohna (gyne problems) in checkup hi thil nuam lem lo tak a ni. Mahse mahni hriselna ngaih pawimawh hi a tha khawp mai a. Ultrasound te pawh hi kum khatah vawi 1/2 tal chu tih theih nise a tha hle. Kum 30 pelh tawh ah te, fa neih hnua pasal nei leh lawk lo, mipa mutpui leh lo te phei hi chu chhul hmawr enchian nan Pap Smear hi kum khatah vawi 1/2 tal nei thei bawk se a tha hle. Chhul hmawr cancer hi hmeichhia ah chuan a common viau mai a, hetiang hi hriat hma chuan a tihdam hmak theih a ni. Hreh lovin hmeichhe doctor te rawn thin nise, chu chuan harsatna lian tham zawk lakah a veng fo ang.

Latest News & Chhiar Hlawh