Too Much “SUM” Will Kill You! (Bryan May-a thlûk loh dànin aw…)
Zirsangkima - Apr 28, 2025

“There’s no way out of this for me…”

‘Ka ti tawh dáwn lo ka tih chu maw le!’ Ka pàwr tawh viau.

Phone lehlam atang chuan, ‘Eng a!?’ a la rawn ti hräm. 

Ka ter ta at! ‘Vawi eng zât fakau nge, “Ka duh tawh lo!” tih hi sawi nawn tùra min tih kher a!?’

‘E khai, boss. I ngam dáwn em ni … chu chu!? Ngaithla teh lawk…’

“Boss” te min la rawn ti a! A “boss” ka nih lohzia ka inhriat chian avàngin chutia koh chu ka duh lo tak zet—in diriamna na tak a ni!

‘Tün tum phei chu, a tam tham a…’ a rawn ti leh a.

'A tam poh leh a hlauhawm aläwm.’

‘Kawng kan clear vek … i tán a hlauhawm loh. A tam vàngin sum a tam. Sum a tam vàngin check gate kan clear thei. Kawng a clear avàngin kan ti ngam. Chutah, 7–3 a ni dáwn lehnghâl a nia…’

‘Keimah … seven! … maw! Mahse…’

‘Seven chu i chan ni e. 'Ngati nge “mahse,” i la tih theih? ZARA showroom chu i hawng dáwn ta lo tihna ’mi? Dealership i ti fel tawh em kha? Kan tel lo chuan i ti thei dáwn miah lo tih kan hria tih i hre reng a…’ a rawn ti leh kher!

ZARA showroom tùr builing pawh ka lei tawh, ka chei zo têp. La tih fel ngai awmchhun chu tûna phone-a ka biak pa kutah hian a awm miau si a le!

‘Naktûk zíngah ka rawn hrilh chiang ang che.’

‘Zanina i sawi fel a ngai tlat! He lama i sum awm zawng zawng leh, i naute account-a pawisa awm zawng zawng hi…’

‘A tâwk! Aw!’ ka ti ta ringawt a.

‘A tha e. I Vaipate “hit-man” pawh hlau lo àwm ang ziazánga tawng i tum le! Zanin dár 8:20-ah an rawn out ang…’

Hui ha! Ka retheih lai ka va ngai êm! Sum ngah deuhin ka táng a ni ta mai si a; chhuahna kawng dang a awm tawh si lo a le!

“I’ve been looking back to find where I went wrong”

Variety store siama dàwr lian vak lo neitu, a remchàn anga khawchhak thawmhnaw zuar pah kha ka ni ve mai thìn a. Ka pa’n pension sum a chhuahpui hmanga sumdàwnna tih len tumin khawchhak lamah bang bo takin ka zin a. Chutah chuan Káwl mî, thian tha tak ka han chhar hlauh. “Thian tha chhar” han tihah thian tha ka ti ta lo—tünah chuan!

Ka thian chhar thar nèn chuan China lam thleng thleng kan thleng chho a. Thawmhnaw, tlereuh, stationery leh ei chawp thilte, a hläwma hralh theih chî ka la hnawk a. Ka thiana chuan sumdàwnna ka zauhna tùr, Aizáwl khawpui lailiah dàwr min ngaihtuahsak lehzél … mai ni loin, Guwahati leh Kolkat lamah min hruai thla a; mi chi hrang hrang, biak tùr min biaksak zêl bawk a.

Nakina khawchhak lam atanga “lungpui lumtu” ni tùrin ka thiana chuan min lo training reng a ni tih rëng ka hre dèr si lo! Khatih lai atang tawh khán a thang kam, 

“Sum thangah” chuan min lo âwk reng tawh a lo ni! Chu chu vawiina ka mittui luanna chhan bul ber chu a ni ta a nih hi!

Hun a liam det a. Ka sum ngha êm êm tâk dàn chu ka pa pension sum te leh ka bungraw hralh atanga ka hlép tùr nèn chuan a inmil lo lulai lutuk ta! Chûng sum te leh, ka thil neih—ka in leh lo leh ka huan-lo-ram, ka car leh bike mante chu a inmil lo tam tial tial ka tihna nih chu. Tin, mi harsa leh chanhaite tán ka luang chhuak chur chur reng bawk. Chutia mi dang tanpuitu nih chu nuam ka tih rëng vàng pawh a ni lo, “chhan dang” vànga luang chhuak ka ni!

Ka bul tan dàn—hausa thut tùra ka beih tan dànte ka ngaihtuah lêt fo a. A khawi laiah khán nge maw tih sual ka neih tih erawh ka inhmu thei tlat si lo!

“You’d give your life, you’d sell your soul…”

Kum nga pawh sumdàwnna ka kalpui hmain, company lianho tih angin, TV reality show leh infiamna lama thil tih (event) lian sponsor thei khawpin ka sumdàwnna ka ti lian hman hial! Chutia sum han theh chhuah vêl chu a lo nuam phian a. Kohhran leh khawtláng lamah, a sum thawh tamtu nih chuan, lansarh tum lo mah ila, kohhran mipui inkhâwm tam ber tum, Pathianni tük inkhâwmah leh véng chhúng YMA chanchinbu lamahte ka hming leh ka dàwr hming a ri tamin a chuang tam ve tial tial a. Nula lamah lah—tün hma zawnga a melh pawh kan melh ngam ve rëng rëng loh tùr te leh Facebook vêla thian ni tùra a sàwm pawh kan sàwm ngam rëng rëng loh tùrten ka phone number thleng thlengin min díl ngam ta hial! 

Dik tak chuan, ka nupui pawh hi, “suma ka lei chhuah” a ni ber ang! Hmäna “hmangaihna” tia ka lo chhàl thin meuh pawh kha, he sum hian a zia min thlâksak ta! Mahni nupui meuh pawh hmangaih dàn ka zir chawp a ngai a. Nalhin no hle mah se … zeiin fuh full mah se, kan inkárah hma­ngaihnain hmun a chan miau si loh chuan, hlutna tak tak a nei pha si lo. Sum ngahin duh duh hmeichhe thing thei dinhmunah ding mah ila, hmangaihna ka neih si loh chuan, amah Tirhkoh Paula tawngkam takin, darbenthek ri ang mai maia beng­chheng ka ni dáwn si a.

Ni e, engkim mai hi sumin ka teh tlat tawh a; chhúngkaw hlutna thleng paw’n, sumin ka thleng phal lo chauh a nih tawh hi! Ka hlutna ka hralh zêl a ni, tih lam rëng ka ngaihtuah duh chuang si lo!

Sumdàwnna lam pawh ka tluang chho zêl a. Tluang han tihah, a lang lam—ka bungraw hralhna atanga ka hlép chu a tam hran lo—ka mi rawihte hlawh a tum pha a, ba ka rùl thei zêl a ni mai a; chutia han len thúr thùrna tham chu a ni mawlh lo. Mahse—dik tak chuan—mí min hmuhpui loh leh hriatpui loh lama sum léng hian min ti “lang tluang” a ni ber zâwk. 

A tak takah chuan bungrua hralh tam lo mah ila, company hotute lama inhralh tha anga lan dàn leh, chanchinbu lama hralh tha ber anga inziahtír dàn thurûk ka hre miau a! Sum thil tih theihzia ka hre thûk tial tial a; khawchhak lama ka thiante leh vai ram lama ka naute nèn kar inkungkaihna a thûk tial tial bawk. Tünah pawh hei, Spanish fashion brand lian ZARA meuh ka dàwr thei ta hial a nih hi!

“Too many bitter tears are raining down on me…”

Chutia khawchhak lama ka thianpa nau, ka thiana aiawhtu berin min rawn call hnu chuan pindanah ka lût a. Ka nupui leh kan fapa, kum thum mîte chu in hnuai lama chhuk tùrin ka ti a. Pindan kawngká an khàr rual chuan khum bulah ka thingthi hnawk a, khum bawhin patling meuh hi ka tap ta a nih chu! Ka biangah mittui a luang ngiai ngiai a ni lo—a sùrin a súr a ni zâwk!

Dik tak chuan, rethei ngawr ngawra nun hman kha ka kham ve ngang tawh a ni. Khatiang khán la awm ngar ngar ni ta ila, tùna ka nupui, zai thiam leh model chhe lo ber mai hi—chhai thlûk chu sawi loh, a zai leh lám lai YouTube-a thlìr pawh ngam tâwk tùr kha ka ni. Kan khaw hmeithai Nu Humi fanu, a hlo thlawh nasat vànga ni sa hnuaia a biang sen tai hlar thìn kha, lo nei ta hle hle ila … kan thar chhuah tâwk të hlimpuiin nun zalèn tak hmang ta ila … Mahse, ka hmangaihna hmasa—hmangaihna dik tak kha sumin ka hralh ta si a! Tünah zawng, khâng ka nun—nun zalèn, nun zängkhai—ka tä ni thìn kha, ka hlat ta hle si a!

Chutia khumpui bawha ka sâwp hnâwp lai chuan, in hnuai lama door bell ri rang rang pawh chu ka hre lo thelh nghe nghe. Tukverhah ka dâk thla a. Kan kawta motor hùnna hmuna Maruti Alto tar ve angreng tawh tak lo ding vàng chu ka zuk hmu a. Nichin atanga ding a ni lo tih ka hria; tin, a neitu pawh ka hria.

Kan pindan kawngkhàr chu a inkik karh karh a; ka nupui lo dâk lût chuan ka thianpa Fela lo lèn thu min rawn hrilh. Fela hi ka fel lai leh ka sual lai pawha ka lama tang tlat thìn, ka thian tam tak zínga ka thian tha ber a ni. Hetia sum buaipuia ka buai tâk hnu pawh hian, ka tih luih vàng tak takin, a account pahnih ka hmansak nghe nghe a ni.

Sitting room lamah ka chhuk thla a. Kan nu leh ka fapa chu pindan lama chho tùrin ka hrilh. Chutia Fela’n min hmu chu a ding hluai mai. ‘Thianpa, thil ka rawn ken che a, car-ah ka dah. Hawh, mi va zàwnpui lawk teh,’ tiin kawngkapui pan chuan min kuah phei nghâl a. Eng thil tak chu min rawn kensak ang maw, ti rilru chungin a car hùnna lam pan chuan kan inzui ta a ni. 

Car-ah chuan sai-ip bag lianah, eng emaw ni hi a lo dah muk tún mai!

‘Thianpa, hei hi eng nge? Khawia mi nge?’ ka ti chùl a. Eng mah sawi lo chuan ngawi rengin chü sai-ip bag chu a hláng thla nawlh a. ‘1 – 2 – 3’ tiin amah zàwnpui tùrin a mit mengin min hrilh. Kan inah chuan ka zäwn lût ta a ni.

 

Latest News & Chhiar Hlawh