DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
U zawkin a nau zawk thik
Dr. Chawnglungmuana - Feb 14, 2023

Zawhna: Ka pu, kan fa pahnihna kan nei thar ve a, a u hian a thik khawp mai a, hei hi a tur ve reng nge? Engtianga rei nge an thik thin? Khawngaihin min hrilh theih chuan ka lawm khawp ang.

Chhanna: I zawhna hi Psychologist emaw Psychiatrist te chhan atan ka it hle mai. A chhan chu an subject lam anih vang a ni a. Helam ah hian thiam bikna technical expertise ka nei lova, a inthlahrunawm ka ti hle. Chuti chung chuan ka tawn hriat leh ka lo chhiar ve tawh te atanga chhan che ka han tum anga, a dik tawk lo pawh a awm thei ang. Chhiartu lam ten a dawnsawn dan kan lo thiam dawn nia.

Ka lo sawi ve tawh leh ka lehkha chhiar atanga dik ka tih em em mai chu mihring hian kan lo pian phat atang hian ze tha lo lam hi kan pianken niin a lang. “Sualin ka lo piang a” tih thu pawh hi a dik khawp mai. Duhamna, mahni hmasialna, itsikna te hi naute nikhua la hre mumal lo pawh hian zirtir ngai miah lovin an nei nghal thin. Naute tlema leikang tawh deuh ah pawh hian ei leh in ah te, infiamna hmanrua (toys) ah te hian midang an tawm hlei thei lova, an ta nia an hriat loh pawh naupang dang an chuh pui nghal chat chat thei. 

Chutih laiin midang hmangaihna, duhsakna te, dawhtheihna leh thilphalna te erawh a zir a inzirtir a ngai zel thung. An nu leh pa te ah an innghat hlawm hle a, an nu an pa bik hliah hliah mai a, anmahni kha ngaihven reng turah an beisei a, midang an attention la peng an awm hlek chuan an ngaithei lo vat mai thin. Chutiang zia chu an unau kher lo, puitling dang lakah pawh an lantir thei. An nu ten an thiante attention an pek san te hi an ngaithei lo hma em em mai a ni.

Anmahni chauh an nih lai chuan nu leh pa ten full attention kan pe a. An nau te an lo pian chiah khan a bikin nu te rilru la peng tu an lo awm ta a. A naupang zawk leh buaipui ngai zawk an nih vangin nu chuan a u zawk lakah a rilru a lo pe reng hman tawh lova, chu chuan thikna a rawn thlen ta mai thin a ni. An sawi dan leh ka lo hmuh ve tawh danah chuan an pian hun a inhnaih (kum 1-3) hian a nasa zual duh niin a lang. An inkarah kum a tlak tam deuh chuan (kum 5-7 te) an naute thikna hi a ziaawm a, infiam pui tur te an lo neih tak avangin an duat zawk duh phian bawk.

Mithiamte sawi danah chuan hetiang thikna hian eng chen nge a daih tih sawi fak theih ani lova, mahse nu leh pa ten an inkawmngeih dan tur zawnga an enkawl thiam leh thiam loh ah a innghat hle an ti. Inkawmngeihna (bonding tiin sawi ta ila) boruak an neih tawh chinah chuan a u zawk te chuan an hrethiam chho ve mai zel a, mahse naupang na na na chu nu leh pa lakah an pangchan chuti maiin a reh lova, engemaw remchang an hmuh chuan an thikna an lantir leh mai thin bawk.

A chung lama kan sawi tak ang khian naupang kum la tlem ah chuan ze tha lo hi an nei lian vek a, intawm nun (sharing) hi zirtir an ngai hle. Nu leh pa hnathawk an nih a, in lamah hun an neih tam loh phei chuan he inthikna hian a daih rei phian thei bawk. Chuvang tak chuan nu leh pa ten mawhphurhna kan insemzai tawn thiam a pawimawh hle. Nu ber kha chu a sen zawk a buaipui nasat a ngaih avangin pa ten a u zawk chu attention an lo pek tam a pawimawh hle a. In lamah puitu, an ni te emaw pi leh pu te an awm chuan an pui thei a, an tangkai viau thei bawk. Kan hmangaihna a in ang reng ani tih kan lantir thiam a pawimawh hle.

I zawhna ber engtia rei nge an thik tih bikah chuan a nau zawk an lo leikang deuh a, nu tan attention pek reng an ngaih loh hunah hian a ziaawm chho ve mai thin niin a lang. Dawhtheih a ngai hle a, an thinrim hma a, an nuar awlsam bawk a, chutiang chu dawhthei taka dawnsawn zir a ngai thin a ni.

Latest News & Chhiar Hlawh