Heti hian min zâwt fo, ‘In fa upa ber chu kum eng zât nge a nih ve tawh?’ tiin. Kei chuan, ‘Vànah kum 12 a tling ve dáwn hnai tawh,’ tiin ka chháng thìn. Mahse, vawiin atang chuan ‘Vànah kum 12!’ tiin ka chháng tawh ang. Kan fa hmuh hmasak ber, P Lalrinhluzuala chu vawiin September 19, 2021 hian kum 12 a tling ve dáwn ta a nih chu—vàna a Pa kiangah!

Beiseina—làwmna chu: Ka nupui nau pai chu a hrina hma hawtin kan hlimpui ngei mai. Mihringte hi beiseina avànga a hlim theihzia te, tukchhuak a nawm theihzia leh ni lénga mood a khîk vur vur theihzia kan hre chiang ve hle mai. Tlai sikul bàna naute thawmhnâw tùr second hand han thin hàw te kha a hlimawm dangdai riau a. A pian hmain suitcase hnih chuang thawmhnaw leh puan silh tùrin a hmuak dèr ta mai. Chutiang khawpa nasa leh phûr chuan a nia kan hmuah ni. 

Thla kua a pai tling ta. Kan pian thla kan intâwm tùr ringawt pawh chuan min ti hlim zual a. Tin, a paituin naute tána pawi tùr khawpa insawisèlna a nei lo bawk nèn. Daktawr lahin engkim a that vek thu min hrilh zêl bawk a, kan va han phür tak êm!
Piancham intâwm?: September 18, 2009, Zirtawpni a ni. Daktawr kan hmu leh a. Inrinni zàna nau neih inringa damdawi ina lût tùrin min ti ta a. ‘A pa pian ní, September 20-ah a piang ve thei dáwn tlat, piancham an intâwm thei dáwn e,’ tiin daktawr chuan min hrilh a. Kan va’n lãwm tláng tak êm! 

Pian thla kan intâwm tùr ringawt pawh ka làwm tawh nèn, a ní leh zêl kan intâwm dáwn a nia le! Chu mai chu a la ni hleinêm, ka pian ní tak Pathianniah chiah a piang ve dáwn bawk a nih lehzêl chu le!

Phür tak … pawh ni lo, za zek zekin Pathianni chu kan nghâk a. Nau te nei tùra damdawi in luh chu kan va’n inring tawh tak, kan va’n inpeih tak! Inrinni zàn chuan damdawi inah kan lût ta.

Daktawrin ka nupui Mamuani pum chhúnga la awm, nau tè chu a’n dap vêl a. Mahse le, thil dik lo a awm tlat mai! Lung enna-in a’n en leh. Hmanhmawh takin ultrasound an ti. Mamuani chu a rûk tak chuan a thlá a phãng tih ka hria. Daktawr chuan, ‘Inzai nghâl a ngai dáwn tlat. Nau te lung hi a fel tlat lo! In chhúngte phone nghâl rawh u,’ a ti ta mai! Nau tè chu emergency-in an zai dáwn a nih chu.

Ka nupui chu inzaina pindanah an nawr lût a. Chhúngte rawn thlen hma, mahni chauha ka lo nghah lai chuan ka khua chu a va’n har vawng vawng tak! Chhúngte leh thian thate an rawn thleng khâwm nak nak a. Rei ngial kan nghah hnu, zàn dár 9.30 vêla nurse rawn chhuak chuan, ‘Fapa in nei e,’ a rawn ti ta. Ka va han lãwm tak êm! Ka manganna leh ka hlauhna zawng zawng chu hnára hlît phawi ang hlauh a ni a; ka lo khawhar hmanna zawng zawng pawh chu hnawmhnë-ah pawh ka ngai lo hial a ni.

Mahse, ka nupui an rawn nawr chhuah hnu fé-ah pawh nau tè chu an la rawn chhuahpui tlat lo. Mang a ang nawn leh ta! A hnu fé-ah daktawr a rawn chhuak a. ‘Nau te lung hi a tha lo a, amah pawh a lo sáwng të hman vek tawh a … kan hem mék. A pa leh mi dang pakhatin va en rawh se,’ min ti a. Ka nuphalpa nèn kan va lût ta a.

Thla kaw chhúng ka lo nghah tawh ka fapa chu maw … a lo mu bel reuh a. A lo të êm êm mai. A hmél ka’n en a, nau te hmel tha ber ka hmù … mahse…

Zan Khawhar: Chumi zàn chuan ka pizawn nèn kan riahpui a. Mamuani erawh zai a nih hnuah a la harh lo. Kan fapa chu hnute hnêktír an tum a, a nu’n a nei si lo. Nurse-ten a in tùr siamsakin an buaipui vek a. A mu ve mai a. Mahse, zanlai a pelh mêk lai chuan a rawn tap vak mai. Ka pawm ve ta. Ka’n àwi ve. Ka tih than thil a ni lo; mahse, zei ka tum lo a, tül pawh ka ti lo. Ka fapa tap chuan bàn tum ahnêkin a tap uar tulh tulh mai si. Nurse an rawn tlàn lût a. Min lâksak. An pindan, kan pindan bul lawkah chuan min khung hransak ta daih a.

Ka fapa tap thãwm chu pindan lehlam atang chuan ka hre chiang ngang mai; a pi nèn chuan inbiak pawh kan inbe lo—keimah ang thoin Pathian a be ve mawlh mawlh niin ka hria. A hnu lawkah hmanhmawh bakléngin daktawr a rawn tlàn lût. ICU-ah an dah ta a…

Ka piancham … maw?: Zíng dár 4 vêlah daktawr chuan ka fapa an dahna pindanah chuan min ko lût a. A hmaah tak ka thú. Ani chu kháwl hmangin a lo thaw mék a lo ni. Vawi khat ka lung phúin ‘dup’ a tih laiin ani lung chuan vawi nga chuang a ‘dup’ hman hial ang a! Ka va han lainat tak êm! Ka thâw chu a ipik tlat a. Páwnah zunram thiar tùrin ka va chhuak a. 

September 20, 2009, Pathianni tûk favàng zíng ni chhuak tùr rawn intham chu a mawi ngei mai. Chumi ní chu ka fapa nèna intàwm kan lo beisei ve, ka piancham a ni. Mahse, ani chuan dam a sual mék si a. Vawiin ka piancham pawh hi min hman tluanpui thei kher ang em le … ka hre lo le!

Chutah Bawiha an dahna pindan atang chuan tap thãwm ka hre ta. Ka tlân lût nghal a. Daktawr chuan ka fapa chu bawhin a lo tap hawm hawm mai. A pi a rawn tlàn lût ve, tap thei tawh lo Bawiha chu an tah ta a nih chu! Nung tawh lo ka fapa chu ka thlír ngawih ngawih a, ka tap ve thei tlat lo! Vawiin hi ka piancham a nih vàng pawh a ni lo. Ka hre bîk lo …

Ka tap ta a… : Páwnah ka tlàn chhuak leh a. Ka nu leh pa hrilh tumin ka pa number ka dial a. ‘Pa…’ ka ti chu, tah loh tumin awmzia a nei thei lo—ka tap ta! Eng mah sawi chhunzawm thei loin ka tap hawm hawm mai a nih chu.

Pa te hnênah chuan manganna kan thlen thìn a; anni’n min ngaithlain kan ná a dam theih nán kawng min zawnsak thìn. Darkár riat chè chê chauh ka fapa ni hman Bawiha khân a mangan lai khân min ko ve ngei ang maw le … mahse …

A hming phuah tùra kan tih, Haulawng lama ka pú chuan P. Lalrinhluzuala a rawn ti a. Mahse, a hming paw’n kan ko hman ta lo a nih chu! Chumi ní, ka pianchamah tak mai chuan kan fapa Lalrinhluzuala chu kan vui liam nghâl a—“hlamzuih” ti a min kohsak chu! Thlanmual pangngai pawh chang pha loin “hlamzuih” min tihsak phùmna bîk chu an la nei hrang zui lehnghâl a! Sawi zui lo zâwk teh ang!

Zànah, a dam lai chiang pawha hmu hman lo a nu chu ka riahpui a. Mut dáwnah, ‘Tawngtai rawh aw…’ min ti mauh mai.

Ka hnial hreh si. ‘Aw le,’ tiin a kut ka vawnsak a. ‘Aw Lalpa…’ ka ti a, sawi leh tùr ka va’n vàn êm! Dik tak chuan ka hel a ni. Sawi tùr a bo vek! Mahse, khawi lai bung leh chánga awm nge a nih pawh ka hriat tawh loh, hmãna ka hriat fo tawh, ‘Pathian hnên ata thil tha kan hmu a, thil tha lo pawh kan hmu lo vang em ni?’ (Job 2:7) tih chu ka maimitchhìn lai ngei ngei chuan ka rilruah a rawn lang nawlh mai a. Ka tawngtai tluan thei hrãm a ni.

Aw le, kan fapa P Lalrinhluzuala chuan vawiin hian a Pa kiangah, vànah a kum 12-na chu lãwm takin a làwm ngei ang tih kan ring. Keini paw’n, a naute pahnih—Pathianin min pêk leh—Angel Lalrinawmi leh Lucas Lalremruatfela te nèn hian, amah hre reng chungin, tap miah loin kan lo zàwm ve ang!