DOWNLOAD OUR APP

Read latest news on your phone
app-store
Zunthlum nei dangte an thau tho si
Dr. Chawnglungmuana - Nov 15, 2020

Zawhna: Diabetes hi kum 10 chuang ka nei tawh a; mahse, ka control a. Mahse, engati nge ka cher em em bik? Zunthlum nei dangte an thau tho si a.

Chhanna: Zunthlum (Diabetes) hi chi hnih a awm a, Type 1 & 2 tiin an sawi mai thin. Type 1 hi chu kan taksaa thlum (sugar) control-tu, hormones “Insulin” siamtu Pancreas kha kantaksa sipai Immune System ten an tihbuai a, insulin siamtu timurte an tihchhiat avanga lo thleng a ni a; chuvangin, Autoimmune disease chi khat anga ngaih a ni a, inthlahchhawn a ni deuh tlangpui bawk. Chutia insulin siamtu timur (cells) te tihchhiat an lo nih takah chuan taksain insulin a tlachham a, sugar a control thei ta lo va, pawn lam atangin insulin a mamawh ta thin a ni.

Type 2 Diabetes-ah hi chuan pancreas-in insulin hi a siam tho a; mahse, a hnathawh dan tur angin a thawk thei ta lo va, a target cell-ah te an thawh dan turin an thawk thei lo a ni ber. Type 2 pawh hi inthlahchhawn a common a, chu bakah chuan Lifestyle Disease an tih, nunphung zir loh vanga neih a tam ber. A chhan tam ber pawh ei leh in control loh vanga thau lutukte hi a ni. Kum naupan laia thau lutukte hi an puitlin chhoh hnuah type 2 diabetes hi an nei duh hle bawk. Chuvangin, naupangte hi an ei leh in control a pawimawh hle.

Type 1 hi chu a tlangpuiin an cher a, Type 2 erawh an thau lam hret duh thung. Chutichung chuan Type 2-ah pawh hian cher deuh pawh an awm fo bawk. Taksa rit zualte chu an derthawng ngei mai a; mahse, zunthlum nei 10-15% hi cher lam an ni tiin mi thiamte chuan an sawi. Zunthlum neih chuan an taksaa sugar kha an energy atan an hmang tha thei lo va, a aiah thau (fat) leh protein (a bikin tihrawl protein) te hi energy atan a hmang nasa ta a, chuvang chuan an cher phah fo thin. Ei leh in insum nasat lutukte hian cher a thlen duh zual viau bawk. Chuvangin, zunthlum nei tan ei leh in (diet) chungchangah hian fimkhur a pawimawh hle. Mahni thua lo insum ve ngawt loh a him a ni.

Thau lutuk erawh chuan blood sugar control that hi a har khawp mai. Chuvangin, ei leh in control piah lamah hian taksa sawizawi, regular taka exercise lakte a pawimawh hle. Tunlai chhanah zunthlum nei tan chuan mahnia in-monitor hi a pawimawh ta hle. Insulin injection ngai tawh an nih chinah phei chuan a tul zual. Mahnia blood sugar in-check theihna khawlte hi chi hrang hrang a awm a, lei theih chuan a tha hle. Tin, kan lo tar lan tawh thin angin zunthlum hian kal function te, mit function te leh thazamte a tihbuai fo avangin kum khatah vawi 2/3 tal chu thisen test (Kidney Function), mit check leh nerve hnathawh dan te in-check-tir theih nise, Medicine Dept lamah inentir fo a tha bawk ang.

Latest News & Chhiar Hlawh