October ni 30 khan ka ‘KA HUANG’ hman lo a, a chhan chu kan inah Pathian thu, thenawmte nen kan sawiho nasa a, chhun leh zanah , ka hnawk dawna ka hriat avangin ka chhuah lo ta mai a ni, chhiartute hriat thiamna ka ngen e. Chubakah tar kan han thleng ve ta a, ka mit ding lam hian a hmu ta mang lo a, vei lam lah hi zai tawh bawk. Rei pui ka KA HUANG thei ngut tawh lo ang a. Thasiama’n thangthar nun a ning an tih thin kha - ka nu ka zawt a, “Eng tak hi nge a nin?” tiin, “Ka hre vak lo, mau tiang a letling zawnga kan hawl takte hi an tih chu ka hria,” tiin min chhang. Hmanlai chuan mau tiang hi, a ler lam hi a vawnna lamah an hmang an ti. Keini chuan a lei vit zawngin a nih kan hawl ni. Ka nu pawh kha mi hlui tak chu ni mah suh se (1895-a piang) mau tiang chu a to dan angin a ni a hawl ni. Thasiama kha kum eng zat tak nge a dam chu kan hre hlawm lo ang a; mahse, thangthar hian thil thar eng eng emaw hi tihchhuah an (kan) hrat a ni ang e. Tunah pawh hian thangthar tawng, upain an hman ngai lo thenkhat rawn tar lan ka tum a ni. 1. Pahnih karah emaw sapin an dah mai thin hi, keini chuan a hnu dalah kan dah leh a ni. “Lala emaw, Thanga emaw lo kal rawh se,” tiin. Tunah chuan sap dan kan lak vang ni maw - “Lala emaw Thanga lo kal rawh se,” tiin an hmang ta vek mai. 2. “Vani nge upa Kungi?” kan tih thin pawh - “Vani nge Kungi upa?” an ti ta mai. 3. “In vaiin lo leng rawh u,” ti loin “In zawng zawngin,” tih zuk hmang a!! 4. Mizo hian vai len hma atangin hapta kar ni chhiar dan hi kan nei fel thlep mai a - Vawiin, Naktuk, Naktip, Nakthai, Nakthian, Nakkun, Nakdak tiin. A hming kan neih tawh avangin a vai vai hi chuan hmang lo mah ila, Nakthai thleng hi chuan hman lar a tha. Chutih naka laiin ‘Naktip’ tih aiiah ‘Naktuk tuk’ tia sawi deuh hlir kan ni ta mai. Zan lam pawh Zanin leh Nakzan, hming hranga nei kan ni a, ‘Zanin’ ‘Tun zan/Vawiin zan,’ ‘Nakzan’ aiah ‘Naktuk zan’ tih kan hmang lar ta zawk. Hei phei hi chu dawhsan atanga thu puangho hian an hrat khawp mai. 5. Kan tawng hi keimahni ngei mai hian kan uluk loin kan tiduhdah em em mai. Naute aiah Note (Note hi chu fuliafa leh sava, sangha no sawina a ni, mihring chu kan dang - Naute tih tur). Daih aiah Deih, mai mai aiah mei mei te, em ni tih turah a mi/ami te, eng nge aiah e nge’enge te, daih hmanna turah deih te, ‘Paih rawh,’ ti loin ‘Peih rawh’ tih te. Hei Zonet-a faknaah lah hian plastic pipe sei pui hi a kaw tlang vek si, FK TUIUM te an rawn ti a. Anmahni lahg chuan inti-Mizo takin an pip bulah chuan kawrchei nena an lam tak hah hah a; mahse, thangthar chuan tuium chu kawtlang emaw an rawn ti tawh dawn a ang hle. Tui dawt ti mai sela tuma sawisel a tawk lo tur. Hei lo pawh hi khawimaw lai motor lam faknaah ‘Kan lo buaipuisak thei che,’ an ti mauh mai. Buaipui hi a tawk tawh a, buaipuisak tih hi Mizo tawngah a awm ka hre ngai lo. Buaipuiawm hi chu a awm ngei a. Kan inhre vek hlawm lo a ni mai thei a, tunah chuan nasa takin kan lo changkang tawhin kan in leh lo sak dan thlengin a lo danglam ta hle mai. Aizawl leh khawpui dang lian deuhah chuan concrete building tha pui pui a lo ding tain, thing kan tuah tawh lo a, tuikhur pawh pan loin, washing machine nen kan ther ta fuk mai a nih hi. Heng kan hman ngai tawh loh avangin, thangthar tan chuan hriat pawh a awlai tawh lo, chuvang tak chuan a hriate chuan a nihna dik tak anga hmana sawi a tha. Whatsapp in tihah hian hmun 4/5-ah ka tel ve a, Mizo ina Tlung, Ditip, sut, khumai, tapchal, inthuai, thuaiphung tih ang chi hre mang lo deuh hlir kan lo ni tawh. Mau tak leh Rawnal thlei hrang thiam lo kan ni deuh fur tawh a lo ni reng mai. Chuvangin, upa zawkte tan fimkhur a tha ngawtin ka hria. Kan tawng, mi tlemte hman hi, a hmangtute kan fimkhur loh chuan a riral mai ang tih mawlh hi ka hlau thin. Hawh u, tan i la thar teh ang u. Kan tlem nasa si a, keimahni ngei hian kan Mizo tawng hi kan thai bo mai ang tih a hlauhawm. Mi thiam zawkin tan han la teh u. Tuna kan khawsa dan hi chu Mizo tawng tiriral zawngin kan tawng niin ka hre ber thin. Thenkhatin tawng hi a thang zel a, a thar a chhuak zelte an ti; mahse, chher thar awm chuang si loa kan neih sa sawp nawi hi chu tawng than vang ni pawhin ka hre lo, kan duhdah vang ni maiin ka hria.